Glad Biggenkruid
Bloeistengels, bloemen en twee modellen vruchten
Glad biggenkruid is in alle opzichten zuiniger dan Gewoon
biggenkruid: zelden behaard, minder gelobde bladeren,
de bloemen hebben nauwelijks 1cm diameter. Deze smalle
bloemen zijn slechts enkele uren per dag geopend, zo rond
het middaguur.
Gewoon biggenkruid bloem Glad biggenkruid bloem
Terug van weggeweest
In Flora Zeelandica lezen we hoe de situatie gewijzigd is
voor Glad biggenkruid in Oost-Zeeuws-Vlaanderen. In het
begin van de 20ste eeuw was deze soort nog te vinden op
de pleistocene zandgronden met de laatste vondst in 1957
bij Overslag. De soort stond hier oorspronkelijk bekend als
akkerkruid en is uit dit habitat verdwenen door het gebruik
van herbiciden.
Ruim vijftig jaar later, in deze 21 ste eeuw, is de soort
helemaal terug van weggeweest. Ze is met duizenden
exemplaren aanwezig op het schiereiland van de Braakman
camping, begraasd door konijnen en belopen door
camping-gasten. Daarnaast zijn duizenden exemplaren
aanwezig op de industrieterreinen van de Mosselbanken bij
Terneuzen, een schraal begroeid zandgebied.
Het is bijzonder dat de soort niet verdwenen is en een
nieuw habitat gevonden heeft in de regio, dit geeft de
mensheid een nieuwe kans om de soort te behouden.
Glad biggenkruid
bloeiende plant
Opvallend is de aparte bouw van de plant. De bloeistengels
van Glad biggenkruid staan vanaf de rozet haaks op elkaar,
met verticale stengels en horizontaal opstijgende stengels.
Dit geeft de soort een apart beeld, want de stengels, de
bloemen en tenslotte de vruchthoofdjes staan wijd uiteen
en daarmee alle kanten op.
Bijzonder is dat Glad biggenkruid zo geëvolueerd is dat
het twee types vruchten heeft: lang gesnavelde vruchten
bovenaan en ongesnavelde vruchten rondom. Zo zorgen
weer en wind ervoor dat de soort nieuwe gebieden bereikt.
Gewoon biggenkruid
bloeiende plant
Afb 10 Glad biggenkruid verspreidingskaart-
Bron Verspreidingsatlas (Jan. 2020)
Glad biggenkruid heeft een herkenbaar beeld:
de stengels staan alle kanten op.
Hypochaeris glabra
Glad biggenkruid
2010 (424 atlasblokken)
2010 - 2024 (95 atlasblokken)
O 2020 NDFF
Gewoon big^epkrüid met
lang gesnavelde vruchten
Bescherming Beheer
Glad biggenkruid geniet bescherming onder de Wet
natuurbescherming, wat betekent dat de beheerder in dit
gebied deze plant en het ecosysteem waarin deze groeit dient
te behouden ofte versterken. Op een camping kan dat veelal
door het huidige beheer voort te zetten.
De soort komt nu ook voor op kunstmatige zandgebieden
in industriële zones en havens. Juist in die gebieden vinden
veel grondwerkzaamheden plaats, zoals het aanleggen van
pijpleidingen, en het leggen van mantelpijpen voor kabels.
Het is heel goed mogelijk dat de huidige beheerders van de
groeiplaatsen nog niet op de hoogte zijn, en nog geen idee
hebben hoe er met de soort moet worden omgesprongen.
Vele onbebouwde bedrijfterreinen worden kortgemaaid om
de groei van beschermde soorten en de bijkomende wettelijke
verplichtingen te voorkomen, maar dit regelmatige beheer
heeft de komst van Glad biggenkruid en andere eenjarigen
juist bevorderd. Nu de soort opnieuw aanwezig is in onze regio,
is het belangrijk om van het verleden te leren en anders met de
soort om te gaan.
