O
Nieuwe heukels
4
Nieuwe heukels
'W
niet bepaald stukgelezen! Het is een fantastisch naslagwerk,
maar het interpreteren van het specifieke jargon en de manier
van beschrijven vergt nog wat oefening. Ik heb al gemerkt
dat het door mijn onervarenheid bijna niet te doen is om bij
een mij totaal onbekende plant tot een goede determinatie
te komen. De beste manier om te oefenen is denk ik de mij
bekende planten eens letterlijk onder de loep te nemen en dan
de informatie bij die soort te bestuderen: zie ik de genoemde
kenmerken ook daadwerkelijk terug? Om vervolgens ook eens
hogerop in de sleutel de kenmerken van verwante soorten te
bekijken. Een goed voornemen is het halve werk!
Ingrid Smit
Deze week voor het eerst het veld in met de Heukels in de
hand. Bij een witte bloem gafwaarneming.nl twee sugges
ties, die nam Nathalie samen met mij door.Toen stond het
onomstotelijk vast: Avondkoekoeksbloem. Dat was vooraf wel
duidelijk, maar het ging om de oefening: hoe gebruik je de
Heukels, volg je de stappen en bekijk je heel zorgvuldig een
plant, welke termen zijn essentieel?
Zal ik de Heukels veel gaan gebruiken? Ik merk dat ik door
internet behoorlijk verwend ben. Daar kun je heel veel vin
den zonder daar al te veel moeite voor te hoeven doen. Voor
Heukels moet ik wel moeite doen. Ik moet nieuwe termen
leren, kleine lettertjes lezen en heel zorgvuldig lezen, kijken,
beslissen, lezen, kijken, beslissen etc. Heel wat anders dus dan
bijvoorbeeld een foto invoeren op waarneming.nl en twee
seconden later een determinatie op je scherm te hebben.
De Heukels blijkt een heel nauwkeurig naslagwerk. Daarnaast
leer je als gebruiker heel goed naar elk detail van planten te
kijken en genietje uiteindelijk nog meer van de Nederlandse
flora.
Bert van Broekhoven
Nu ik mijn allereerste Heukels van de provincie heb gekregen
MOET ik hem wel gaan gebruiken. Ik ben erg benieuwd of deze
nieuwe editie iets laagdrempeliger is en ik er ook beter mee uit
de voeten kan. Met een geleende oude al eens geprobeerd en
dat viel toen best tegen. Essentieel is datje de basisterminolo
gie kent. Dit jaar ga ik proberen aan de hand van uitgebloeide
ereprijzen te bepalen welke het is. In de Heukels staan er maar
liefst 24 beschreven. Ik kan vooruit. Dat wordt puzzelen voor
mij. Simpel beginnen en daarna uitbouwen.
Christine Lombaerts
Deens lepelblad gedetermineerd met de nieuwe Flora. Duide
lijke lay-out, aangenaam om mee te werken.
Nathalie De Somer
Midden februari 2020: de feestelijke presentatie van de 24ste
editie van de Heukels' Flora te Leiden, een mooi moment om
erbij te zijn. Die dag werden de eerste exemplaren verkocht,
maar ik reisde zonder nieuwe Heukels'terug naar Zeeland.
De provincie had kort ervoor laten weten de flora-vrijwilligers
in Zeeland te erkennen voor hun inventarisaties door hen de
nieuwe flora cadeau te doen.
Wat precies veranderd is kan je niet zien als je het nieuwe boek
in je handen hebt. De vormgeving is wat moderner en tabkleu-
Ingrid's eerste test met de Heukels' flora.
Foto door Nathalie De Somer
Christine determineerde Deens lepelblad.
Foto Christine Lombaerts
De steltkluut zomer 2020
ren geven de verschillende secties in het plantenrijk aan. Voor
de belangrijkste wijzigingen zijn details te vinden bij Floron
https://www.floron.nl/publicaties. Met een snelle blik haal je
eruit wat relevant is voor eigen streek.
Het maakt niet uit wat veranderd is, maar ik wil natuurlijk wel
mijn kennis bijspijkeren met wat veranderd is. Het boek sla
ik nu meer dan ooit open tijdens mijn floratochten. Zelfs bij
een doodgewone grassoort als Kweek neem ik nu de tijd om
de sleutel na te kijken, die is namelijk grondig op de schop
gegaan.
Speenkruid, Vroegeling, krijgen allemaal nieuwe wetenschap
pelijke namen. Zandkweek is verdwenen, dat is nu een hybride
kweeksoort. En ik merk dat ik nieuwe energie vind om moei
lijke soorten uit te sleutelen: van Middelste waterranonkel
tot Fijn schapengras en Duizendknoopfonteinkruid. Voor de
nieuwe Bramensleutel zal ik zeer zorgvuldig moeten kijken.
Hanneke Smulders
Een nieuw boek is altijd heerlijk om vast te pakken, zo ook de
nieuwe Heukels. Door omstandigheden heb ik een hele poos
niet veel kunnen determineren, maar het kilometerhok dat ik
geadopteerd heb wacht, en dit is een goede stimulans.
Het floradeterminatie jargon is en blijft soms een cryptogram
voor mij en de herindeling van soorten gaat mijn petje te bo
ven. Toch red ik me doorgaans met de flora, hoef gelukkig niet
bij elke'plant onbekend'bij Sleutel 1 van de Hoofdsleutel te
Duizenknoopfonteinkruid is bijzonder en zeker met Heukels'.
Foto Mare Sosef
beginnen. Het Dwerg- en Klein kroos in mijn vijver kon ik 1-2-3
determineren! Zelfs een kruisbloemige lukte, het begint weer
te borrelen.
Peter Maas
Als groot fan van de Heukels'flora durfde ik er bijna niet op te
hopen dat er nog eens een nieuwe druk zou verschijnen. Al ja
renlang waren er geruchten, maar zeg nu zelf, hoe actueel kan
een papieren flora zijn? Het vergt immers vele jaren voorberei
ding, om over de kosten nog maar te zwijgen. Mijn oude, 23e
druk liep op z'n laatste pootjes. De kaft verfrommeld, gerim
peld en ingedeukt. Tal van aantekeningen her en der in het
boek. Ingeplakte papiertjes met hulplijstjes van de fïjnstralen,
rozen of basterdwederikken. Hier en daar een paperclipje of
een geeltje. Eigenlijk kon ik me met deze zwaar versleten flora
niet meer in het veld vertonen.
Tot dit voorjaar dan toch de 24e druk verscheen van de hand
van Leni Duistermaat van Naturalis Biodiversity Center. Waar
om ik zo'n fan ben van de Heukels? Dat zit vooral in de syste
matische opbouw en de dichotome sleutels. Planten op naam
brengen is in essentie supereenvoudig (een understatement):
goed lezen, goed kijken, veel geduld en doorzettingsvermo
gen! De nieuwe flora is natuurlijk wel wennen. Bijna 2x zo dik,
met nieuwe namen, nieuwe soorten, andere inzichten. Deze
flora roept op tot een herijking en verdieping van kennis. Deze
flora zal je meer dan ooit doen stilstaan in het veld.
Altijd fan van Heukels'.
Foto door Peter Maas.
