Ekster
Dierleven op een okker
Toon's natuur
Tekst en foto Toon Hagenaar
'Opa, stop!' zegt Mart opeens.
'Waarom?' vraagt opa.
'Er ligt iets op de weg.'
'Moeten we echt terug?' vraagt opa.
'Ja,' antwoordt Mart. 'Het is niet zo
ver.'
Opa knijpt in zijn remmen. Zijn fiets
stopt.
Mart is allang gestopt. Bijna gelijk
toen hij het zei. Zijn fiets ligt aan de
kant van de weg. Daar is opa blij om.
Veel kinderen laten hun fiets midden
op de weg staan. Zijn kleinzoon niet.
Die denkt ook aan anderen.
Opa keert zijn fiets. Langzaam nadert
hij Mart.
Hij is benieuwd wat zijn kleinzoon
heeft gezien.
Mart zit op zijn hurken. Hij schuifelt
wat heen en weer.
Opa is bijna bij hem.
Dan ziet hij ook wat liggen op de weg.
Het eerste wat hij ziet, is iets geels.
Daarna ook iets blauws.
'Wat is het?' vraagt hij.
Mart kijkt niet blij.
'Het is een poot van een dier.'
'Een poot!' zegt opa. Zijn stem klinkt
verbaasd.
'Alleen een poot?'
Mart knikt -
'Wat voor een poot?' vraagt opa.
'Ik denk van een vogel,' zegt Mart.
'Jij bent ook een vogel,' zegt opa.
Wat zegt zijn opa nu. Is hij ook een
vogel?
'Waarom ben ik een vogel?'
'Je hebt een scherpe blik. Jij bent
vaak de eerste die iets ziet. Een
roofvogel.'
Mart vindt dat leuk.
'Ik zag iets glinsteren,' zegt hij.
Opa schudt zijn hoofd. 'Dan ben je
geen roofvogel. Dan ben je eerder een
ekster.'
'Geen ekster, opa. Ik vind eksters niet
leuk.'
'Waarom niet?' vraagt opa. 'Eksters
zijn heel erg slim. Ze zijn ook heel
nieuwsgierig.'
Dit vindt Mart wel leuk om te horen.
Zou opa hem ook slim vinden en
nieuwsgierig?
'Mart, de ekster,' zegt opa.
Mart wil alleen dat opa dat tegen hem
zegt. Niet iemand van school. Dan
klinkt het als een scheldwoord.
Alleen van opa vindt hij dat leuk. Opa
geeft hem deze naam omdat hij iets
goed kan.
'Waarom een ekster?' vraagt hij.
'Eksters staat erom bekend dat ze
blinkende dingen zouden "stelen",'
vertelt opa. 'Ze zijn heel nieuwsgierig.
Als ze iets zien dat er anders uitziet,
zullen ze het onderzoeken.'
Dat vindt Mart bijzonder om te horen.
'Tot hun derde levensjaar leven jonge
eksters in jeugdbendes,' gaat opa
verder.
'Wat doen ze dan?' vraagt Mart.
'Ze doen dan ervaring op,' vertelt opa.
'Op die manier leren ze hoe ze later
zelf jongen kunnen grootbrengen.'
'Echt waar?'
Ja, vorig jaar waren twee eksters het
katje van de buren aan het pesten.
Iedere keer doken ze om beurten op
haar af. Zo testen ze hoe behendig ze
zijn.'
'Zoals ik bij freerun!'
'Ja, inderdaad. Zoals jij bij freerun. Ik
denk dat die twee eksters nog jongen
waren.'
'En slim zijn ze ook, zei je.'
'Als we oud brood hebben, gooien we
het in de tuin. Er was een ekster die
het ook te oud vond.'
'Wat deed hij, opa?'
'De ekster hipte ermee naar het
vijvertje. Daar dompelde hij het in het
water. Tot het zacht werd. Toen at hij
het pas op.'
'Dat is inderdaad heel erg slim.'
'Ze zijn ook heel erg trouw,' gaat opa
verder. 'Ze vormen een paartje voor
het leven.'
'En hun voedsel?' vraagt Mart.
'Dat is heel erg verschillend. Het
bestaat uit hoofdzakelijk insecten.
Aangevuld met eikels, regenwormen en
menselijk afval.'
'En eieren en kuikentjes toch ook!'
'Alleen als ze zelf jongen hebben en er
te weinig voedsel is.'
Voordat Mart sip kan kijken, vraagt
opa aan hem: 'Wat heb je eigenlijk
gevonden, ekster Mart?'
'Een vogelpoot met een ring eraan.'
Samen bekijken ze de poot. Er zit ook
een beetje bloed aan. Dat is raar.
'We kunnen misschien aan de hand van
de ring vaststellen wat het is,' zegt
opa.
Mart is gelijk vol aandacht.
'Thuis kijken we op de site over
vogelringen wat we kunnen vinden.'
Mart is blij met zijn opa. Die heeft
overal een oplossing voor. Met welk
dier zou hij zijn opa vergelijken?
Daar moet Mart nog even over
nadenken.
Door: Lucien Cal Ie (tekst en foto's)
Vanuit onze huiskamer hebben we een mooi uitzicht op
een grote akker. Die begint al na 10 meter, direct achter
onze tuin. Soms zitten we met zijn vieren gezellig naast
elkaar tijdens de maaltijden naar buiten te koekeloeren.
De boer zette er aardappelen, tulpen, tarwe en wortel
tjes. Het hangt sterk af van welk gewas er staat, maar
meestal valt het een beetje tegen wat je er aan dieren
kunt zien. Soms zagen we wat hazen en ook af en toe een
konijn. Een torenvalk hangt er wel eens boven te bidden,
op zoek naar muizen, maar eigenlijk nooit direct boven de
akker. Altijd alleen aan de randen, waar in de bermen wel
veel muizen zitten. Het beeld dat er maar weinig dieren
op een moderne akker kunnen leven veranderde dit jaar
ineens toen er gerst werd gezaaid. De gerst sloeg eerst
niet zo goed aan en stond lang niet zo dicht als de tarwe.
Daardoor bleef er wat licht op de bodem vallen en was er
wat ruimte voor akkerbloemetjes.
Maar echt spectaculair werd het toen de gerst werd
gedorst. Toen pas beleefden we hoeveel muizen er za
ten. Het bleek een feestmaal voor reigers, poezen en to
renvalken. We zagen soms wel 5 poezen dicht bij elkaar
steeds maar muizen vangen. En ook de kerkuil en buizerd
waren regelmatig aanwezig. Toen ik in de ochtendsche-
mer mijn boterhammen aan het klaar maken was, stond
daar ineens een grote vos, hartstikke dichtbij. De vos
bleef net als de poezen de meeste avonden en ochtenden
terug komen om te jagen. In de ochtend bleef hij tot
de zon bijna op kwam. Opvallend was dat de poezen tot
vlakbij de vos durfden te komen. Zelfs onze eigen klein
poesje Eddie... Brrr, dat vonden we toch wel een beetje
spannend. De vos was wel een paar keer groter! Blijkbaar
hadden ze het allemaal zo druk met de veldmuizen dat ze
geen tijd voor elkaar hadden.
Uitzicht vanuit het huis op de gerstakker
Carola die vlak bij ons woont, heeft een goede fotocame
ra en een fantastische joekel van een telelens. Daarom
maar eens aan Carola gevraagd of zij een paar mooie fo
to's van die vos kon maken. En jawel, de volgende morgen
stonden we in de schemering aan de rand van de tuin. Zul
je net zien dat dat beest niet komt opdagen. Zou die ons
ruiken? Maar wat Carola wel hoorde was minstens zo bij
zonder: een roepende kwartel! Wie had dat gedacht? En
nog een verassing: direct achter de boerderij zagen we
in de verte een ree lopen. Op vakantie naar de Ardennen
hoeft eigenlijk niet meer...
Vos langs de rand van een (andere) akker
't stekkertje herfst 2020
