■a
Droogte en houtkevers
E
Kever
a
Droogte en houtkevers
Resultaten
In onderstaande tabel is per boomsoort aangegeven welke
bastkevers in welke mate gevonden zijn. De Letterzetter blijkt
inderdaad in bijna alle boomsoorten aanwezig, bovendien erg
talrijk. Alleen in de Californische cipres Chamaecyparis lawso-
niana is deze soort niet gevonden. De Letterzetter bleek alleen
in stammen en dikkere takken algemeen. De veel kleinere
Koperetser is in Fijnspar eveneens veel aanwezig, vooral in
de wat dunnere stammen en dikkere takken. De minuscule
(slechts 1 a 2 mm grote) Gekorrelde sparrenschorskever blijkt
de voornaamste aantaster van de (Reuzen)zilversparren te
zijn. Deze soort bleek alleen in de fijnere takken boven in de
kroon aanwezig. Ze zijn te vinden in pas afgebroken takken of
omgevallen bomen. De Grove- en Zwarte den hebben naast de
letterzetter ook veel last van de Dennenscheerder. Overigens
zijn er nog veel meer aantasters aanwezig, zoals diverse bok
torren, snuitkevers, prachtkevers, vlinders (bv Gewone dennen-
lotboorder op Grove den) en bladwespen, waarvan de larven
ook aan de naalden of in het hout vreten. Ze zijn echter veel
minder talrijk, zodat hun invloed op de vitaliteit van de bomen
als minder groot wordt ingeschat.
Tabel:
ingeschatte aanwezigheid aantasters op de verschillende bomen
de conditie en de voortplanting van de bomen (opname voor
jaar en zomer 2020). Bij Veel gaat het al snel om vele honderden
exemplaren. Bij Weinig vind je slechts hier en daar een exemplaar.
Uitsluipgaatjes, hier zijn Letterzetters onder de bast aanwezig
Houtspaanders doorgehak van spechten
-
c
<v
"O
ai
c
01
"O
ai
(0
e
(0
a
E
10
a
IA
E
ai
e
(0
a
UI
ai
.c
u
V)
IA
(0
O)
3
'Z
10
fi,
u
(0
(0
w
%m
E
iZ
N
E
ai
\A
O
O
.c
u
Dennenscheerder
Veel
Veel
Letterzetter
Veel
Veel
Extreem
veel
Veel
Veel
Weinig
Koperetser
Veel
Gekorrelde sparrenschorskever
Extreem
veel
Japanse thujabastkever
Veel
Conditie en voortplanting
Actuele conditie, stervend
30%
40%
99% ou
dere
50%
15%
<5%
10%
Reproductie
Weinig
Heel
weinig
Weinig
Heel veel
Weinig
Veel
Heel veel
De steltkluut herfst 2020
Toekomst
De toekomst van de bomen hangt af van hoeveel exemplaren
deze toestand overleven en van de reproductie. Een inschat
ting van deze factoren is in de tabel weergegeven. Van de
Fijnspar zal bijna niets overblijven. Bijna alle oudere bomen
zijn nu stervend, dood of al weg. Alleen een beperkt aantal
heel jonge boompjes staat er nog gezond bij. Helaas heeft de
Fijnspar zich maar heel weinig voortgeplant, zodat zonder weer
bij te planten deze soort hier vrijwel zal verdwijnen. De beide
soorten dennen leken de droge zomer van 2018 redelijk goed
door te komen, maar in het najaar van 2019 bleken ze het in
toenemende mate moeilijk te krijgen. Het zal ervan afhangen
hoe de toekomstige zomers zullen zijn. Bij natte zomers zal het
grootste deel waarschijnlijk voorlopig wel kunnen overleven,
nog een paar een droge zomers zal een aanzienlijk deel doen
afsterven. Er is slechts weinig voortplanting, zodat ook hier dan
zonder bijplanten deze soorten hier een forse achteruitgang
zullen kennen. De sterfte onder de zilversparren is al enkele
jaren bezig en kan niet alleen op conto van de droge zomers
geschreven worden. Door de droogte is de sterfte wel versneld.
Nu is de Gekorrelde sparrenschorskever massaal aanwezig,
die zeker een negatieve impact op de vitaliteit van de bomen
heeft. De zilversparren verjongen zich heel uitbundig, zodat er
alweer een hele nieuwe generatie aanwezig is. Bijplanten heeft
hier dus geen enkele zin. Van het naaldhoutsoorten heeft de
Douglasspar het minste last. Er zijn amper bomen met een ver
minderde vitaliteit te vinden. Bovendien is er ruim voldoende
voortplanting, zodat deze soort vooralsnog helemaal buiten de
problemen zit. Bij de Schijncypressen (Chamaecyparis) leek er
tot diep in de zomer van 2019 niets aan de hand. In het vroege
voorjaar van 2020 bleek hier ineens ook een toenemend aantal
bomen te sterven. Hier bleek de exotische Japanse thujabast-
kever ineens algemeen. Ook deze soort heeft al ruim voor na
geslacht gezorgd, zodat ook hier herplant niet aan de orde is.
Dood hout leeft!
Stervend en dood hout heeft een grote ecologische betekenis.
Er is een hele levensgemeenschap met daarin talloze soorten
ervan afhankelijk. In Nederland zijn bijvoorbeeld wel 750 soor
ten kevers afhankelijk van dood en stervend hout, waaronder
bijvoorbeeld prachtig gekleurde boktorren. Denk ook aan de
vele honderden soorten kleinere ongewervelden, zwammen,
mossen ed.
