Werkgroep Planologie:
Hoe kan beleid anders
en beter?
Marleen Peeters
H
Planologie: Hoe kan beleid anders en beter? V
9 De steltkluut lente 2022
De Sfeltkiuut kent werkgroepen voor vogels, insecten
en planten, maar er is óók een werkgroep Planologie.
Waar houdt deze groep zich mee bezig en waarom is dat
belangrijk in het kader van natuurbescherming? Roel
Adriaansens, de nieuwe voorzitter van deze werkgroep,
legt uit hoe je ook met de wettelijke instrumenten aan
natuurbescherming kunt doen en waarom dat juist zo
belangrijk is in deze tijd.
Roel:7Als Steltkluut hebben we honderden leden. Sommigen
zijn donateur, anderen inventariseren flora en fauna en leveren
daarmee een meer wetenschappelijke bijdrage aan inzicht
in de stand van de natuur. Weer anderen houden meer van
de excursies die De Steltkluut organiseert. Samen doen we
kennis op en proberen daarmee de natuur zo goed mogelijk te
beschermen. Omdat de natuur niet voor zichzelf kan opkomen,
moeten wij dat doen. Natuurbescherming heeft ook een
wettelijke kant en dat is waar Planologie belangrijk kan zijn.7
Twee focusgebieden
Vanachter een bureau kun je gericht invloed uitoefenen
op plannen die burgers, bedrijven en overheden maken
voor onze leefomgeving. Roel verwoordt het als volgt: 7De
Planologiewerkgroep kent twee focusgebieden. Aan de
ene kant volgen we kritisch de wet- en regelgeving en de
plannen van de overheden zoals gemeenten, provincie en
waterschappen. Aan de andere kant probeert de groep
invloed uit te oefenen door contacten te leggen met deze
overheden of andere plannenmakers en waar mogelijk kennis
en bewustwording bij deze instanties te vergroten.7
Zeeuwse Omgevingsvisie
Roel gaat verder: 7lk ken niet elke vogel of plant, maar ik weet
een beetje hoe de wet- en regelgeving in elkaar zit en hoe
je kunt proberen besluiten te beïnvloeden. Om aan onze
werkgroep deel te nemen, hoef je geen juridisch deskundige
te zijn - al zou het erg fijn zijn om er een jurist bij te hebben.
We hebben behoefte aan mensen die kennis hebben van
allerhande flora- en fauna-soorten.7
Een voorbeeld van de invloed die de werkgroep Planologie
vorig jaar heeft uitgeoefend was de totstandkoming van de
Zienswijze Omgevingsvisie en de Omgevingsverordening van
de Provincie. Er lagen twee vuistdikke conceptvoorstellen ter
visie waar een aantal leden van de werkgroep zich over boog.
Roel:7Als gevolg van onze inbreng zijn er zaken toegevoegd
Roel vervolgt:'Andere aandachtspunten voor ons zijn
bijvoorbeeld dat er geen bomen gekapt worden tijdens
het broedseizoen en dat er niet onnodig andere bomen en
planten worden beschadigd tijdens rooiwerkzaamheden.
We proberen de vergunningverlenende overheden scherp te
houden en ervoor te zorgen dat ze hun verantwoordelijkheden
ten aanzien van natuurbescherming goed uitvoeren. Vaak is
er door het streven naar efficiëntie bij het beheer te weinig
aandacht voor behoud van soorten die niet door de wet
beschermd zijn en juist daar proberen wij als werkgroep
Planologie het verschil te maken.7
Nationale Databank
Bij de werkgroep Planologie wordt gekeken of er meldingen
bij zitten die belangrijk zijn voor natuurbescherming. Roel:
De kapvergunning was enkel voor het rooien van de rij aangeplante bomen. Toch werd deze groep zomereiken grotendeels omgezaagd
(foto's Nathalie De Somer)
in de Omgevingsvisie. Zo bereikten we bijvoorbeeld dat
natuur-en biodiversiteitswaarden altijd expliciet worden
meegenomen bij de beoordeling van toekomstige projecten
in Zeeland. Te vaak nog worden de gevolgen voor de natuur
bij infrastructuurprojecten niet of slechts zeer beperkt
meegenomen. Wij hebben gevraagd om zeker bij grotere
projecten ook natuurwinst en de invloed op de biodiversiteit
mee te nemen in de beoordelingen. En ja, soms is het veel
leeswerk en kost het heel wat tijd om onze standpunten te
verwoorden, maar als vereniging oefenen we zo wel invloed
uit op het beleid in een heel vroeg stadium.7
Op bezoek bij de gemeente
Naast deze formele vorm van inspraak, wil Roel ook informeel
samenwerken. 7Het liefst zouden we een paar keer per jaar op
bezoek gaan bij de verantwoordelijken van de gemeente Hulst
enTerneuzen en praten over onderwerpen als bijvoorbeeld het
voorkomen van aanplant van exoten, het natuurvriendelijker
maken van hun onderhoudswerkzaamheden en het
meenemen van andere natuurbeschouwingen in hun
plannen. Veel gemeenten hebben vaak geen deskundigen
zoals ecologen in dienst, maar wij kunnen als vereniging die
biologische expertise wél leveren, waardoor de gemeentes
betere keuzes kunnen maken.7
Wat kunnen de leden zelf doen?
Planologie gaat over wetgeving die onze leefomgeving
bepaalt. Wat zouden onze leden zelf kunnen doen om in de
eigen leefomgeving op de hoogte te zijn van plannen die
invloed kunnen hebben op de natuur? Roel:7Als je iets aan
de leefomgeving wil veranderen in Nederland, moetje een
vergunning aanvragen. Deze wordt ter inzage gelegd op het
gemeentehuis of bij de provincie en het waterschap. Je kunt
wekelijks in het Advertentieblad zien welke vergunningen
aangevraagd en verstrekt zijn. Je kunt je ook abonneren
via Overheid.nl op alles wat er in jouw omgeving gebeurt.
Als Planologiewerkgroep houden we dat nu bij voor de
gemeenten Hulst, Terneuzen en voor het Waterschap en de
provincie Zeeland. De afgelopen drie maanden ging het om
1250 meldingen. Dat varieert van een nieuwe wijk tot iemand
die een garage wil ombouwen.7
7We doen niet moeilijk bij individuele mensen, maar als het
grotere initiatieven zijn of dingen die echt wel van belang
kunnen zijn voor de natuur, kijken we op het gemeentehuis
wat het inhoudt, waar is rekening mee gehouden en welke
voorwaarden zijn eraan verbonden? Soms gaat iemand
van ons kijken op de plaats waarvoor de vergunning is
aangevraagd. Als het er goed uitziet, dan ondernemen we
geen actie; als er reden is om wél actie te ondernemen, dan
doen we dat. Onze insteek is om de gemeente te helpen om
bij vergunningen voor de natuur belangrijke aspecten goed af
te wegen. Overheden zijn verplicht ervoor te zorgen dat flora
en fauna geen onnodige schade leiden door werkzaamheden.
Dat moet dan dus wel eerst gecontroleerd worden ter plekke
of er moet toch minimaal gecheckt worden in de NDFF, de
Nationale Databank Flora en Fauna, of er geen beschermde
soorten staan. Dat is een kleine moeite, maar het wordt
makkelijk vergeten. Als er ingrijpende werkzaamheden
gepland worden, zoals bijvoorbeeld het rooien van bomen of
uitgebreid graafwerk, dan controleren wij of dit soort controles
is gedaan bij de vergunningaanvraag. Mocht er iets bijzonders
Door het diep frezen van de totale strook waar de gerooide
bomen stonden, worden meerjarige soorten planten
vernietigd(foto Nathalie De Somer)
zijn in het gebied, dan kunnen wij vragen om tijdens de
werkzaamheden rekening te houden met het behoud van
habitat en of uitbreiding van een geschikte leefomgeving.7
Het verschil maken