- 8 -
had kunnen leggen voor een beginkapitaaltje, en een vrouw
had gevonden die haar lot aan het zijne wilde binden»
Hij begaf zich dan naar een oudere collega-voorman en vroeg
hem, de verbintenis te willen bevestigen.
Deze eerbiedwaardige figuur voltrok de ceremonie als volgt:
Hij begon met een toespraak tot de vrouw, waarin haar plich
ten werden uiteengezet; na zich vervolgens te hebben ver
zekerd van de wederzijdse toestemming, nam hij een puthaak,
legde deze op de grond en verzocht het bruidspaar, erover
heen te stappen, waarmee de verbintenis bezegeld was l
De "oudste", die de primitieve huwelijksvoltrekking verricht
had, nam dan de puthaak op en bood hem de man aan. Deze
aanvaardde het instrument plechtig, als een huwelijks scepter
die voortaan naast de eigenlijke bestemming, de belangrijke
nevenfunctie zou vervullen, de vrouw aan haar plichten te
herinneren en in extreme gevallen daadwerkelijk als straf
werktuig kon worden gebruikt I
De puthaakhuwelijken hadden een onbepaalde duurZij konden
echter te allen tijde worden beëindigd, zowel door de vrouw
die eenvoudig kon vertrekken als hc-t haar niet langer be
viel, als door de man die in zo'n geval zijn ploeg werkvolk
bijeenriep, zijn grieven opsomde en tenslotte de fameuze put
haak doormidden brak. Met het breken van de puthaak was dan
ook het huwelijkscontract beëindigd.
Het was de plicht van de putter, bij deze laatste ceremonie
te zorgen voor voldoende jenever om de mannen -althans
tijdelijk- te compenseren voor het verlies van hun verzorg
ster.
KATS C.P. ZUIJDWEG
■DE KOENKELPOT
Voor het maken van eeh koenkelpot is nodig: een stuk Ver-
kesblecze een stuk stevige rietstengel waar het blad van
af is gestroopt, lengte tussen de twee knopen ca 20 cm; een
klein keuls potje en wat stukken touw.
De varkensblaas haalt men bij de slager; mot een fietsven
tiel en een fietspomp pompt 'men de blaas flink op tot zc
overal goed doorschijnend is. (Men kan ook
te hard blazen, wat. h.eel wat viezigheid
geeft l Men bindt -de ballon met ;;e;ënr: touw
tje dicht en hangt -"ze Vbuiten onde^f eek af
dakje te drogen vg;hw.ë;ge de onaangename
geur). Na een dag of-twee is de pallpn door
en door droog: ze kraakt bij aan^tt^lj^;-.
Als men nu de blaas overlangs. d^)"bhkp,;p|pt
heeft men materiaal -vóór twee kö.èhkei^pt.r
ten.
Het ene einde van ..'de rietstengel (beter
is een stukje 'duii bamboe) wójidf glad ge-
schuurd en daarna omhuld door een. dubbel
'mutsje', gemaakt' van een klein reep jé i
blaas. Dit'mutsje bindt men. stevig op het-,
topje vast; men kn-i-pt ..het daarna ..kort bij
het touwtje gelijk. 'Nu plooit'men het mid
den van de iets bevochtigde'blaas om dit v
einde van het riet; ook dit wordt' stevig
vastgebonden
Dikwijls laat men het''muts je weg: de
scherpe vezel of de messcherpe kiezelhuid van -het riet
snijdt dan gemakkelijk de blaas stuk en de koenkelpot - geeft-
minder goed of geen geluid mieerOok daar om,. ..tegen het in
scheuren dus, bevochtigt men de blaas alvorens ze pp. het...
riet en de pot te spannen.
Lees- vér der -pp' blz 12
Op 20 maart j.l. ontvingen wij het overlijdensbericht van
de Heer J. Vader, de man die zich tijdens zijn' leven zeer ver
dienstelijk heeft gemaakt, door zijn grote kennis van het Wal
cheren van vroeger ten dienste van de gemeenschap te stel
len.
Wij mogen veronderstellen, dat velen het van zijn hand ver
schenen boekje !,0ud Walcheren" kennen. Ier nagedachtenis
aan hem lijkt het ons gepast, op de volgende bladzijden en- p
kele klederdrachten of gebruiksvoorwerpen af te beelden,
die de bewoners van Walcheren moeten hebben gedragen in de
tijd, waarover het boekje van Jan Vader., handelt
OUDELAMDE C.J. CHEISTIAANSIE
