1,2*
- 2k -
reen i» voor, terwijl de g wordt uitgesproken als een scher
pe j, waardoor ze klinkt als een Duitse ich-laut: Ker-
cheen. Probeert U het woord maar eens langzaam uit te
spreken»
De beschrijving van het wapen,
waarvoor de gemeente Kortgene in
lol7 bevestiging vroeg aan de Hoge
Raad van Adel, luidt: Gepaald van
zes stukken zilver en zwart, niet
een schildhoofd van blauw, beladen
met drie gouden zespuntige sterren.
De motivering van het gemeente
bestuur bij de aanvraag was erg
vaag; men schreef slechts, dat het
wapen van oude oorsprong was en op
het eerste blad van de wapenkaart
in de kroniek van Smallegange was
afgebeeld
Dit fraaie wapen, dat in 19^1
door de samenvoeging der drie ge
meenten Kortgene, Colijnsplaat en
Kats tot een gemeente Kortgene,
als gemeentewapen was vervallen,
is thans weer het officiële wapen
van Kortgene geworden, doordat enkele jaren geleden het
gemeentebestuur herbevestiging heeft verzocht en gekregen
(afb I).
Het was evenwel niet het oorspronkelijke wapen der heerlijk
heid Cortgene. Op pag. V?6 van Het Graafschap van Zeeland
schrijft Jacob van Grijpskerke aldus:
"CORTGENE. Heeft heer Phijlips van Borssele, rentmeester
"van Zeeland Bewestorscheldvan een dorp gemaakt tot een
"stadt, ende naderhandt de zee van een stadt, zoodat alleen
"de tooren daar van is blijven staan; Reijgersbergh en Box-
"horn beschrijven het omstandigh. }T en heeft noijt onder
"den graaff immediate geweest. Voor haaren ondergank voerde
"het sijn wapen naar haar heer en van t geslachte van Bors-
"selen van Cortgene, alzoo naar deese plaatse genaamdt
- 25 -
Door een vrij uitvoerig genealogisch onderzoek bleek het
mogelijk, vast te stellen, welke personen de heerlijkheid
Cortgene in bezit hebben gehad.
HET EERSTE GESLACHT VAN BORSSELEN VAN CORTGENE
Ongeveer rond het jaar 1300 vinden we als eerste heer van
Cortgene een Wolf er t van Borsselen van Cortgene. Hij was een
zoon van Jolfert van Borsselen van der Veere, die in 1298
in Delft werd vermoord.
Vijf generaties uit deze tak van Borsselen zijn heer van
Cortgene geweest. Vier van de vijf voerden hun wapen als
Borsselen van der Veere, nl. in zwart een dwarsbalk van zil
ver, van boven vergezeld van drie vijf puntige sterren van
hetzelfdey
Dit wapen Komt voor op twee zegels van
bovengenoemde Wolfert van Borsselen van
~7 7 1 der Veere, aan oorkonden dd. 2 juni 1290
YtV7 1 aug. 1292 (nrs. 733 en 75^ in Corpus
I Sigillorum Neerlandicorum) Zie afb. 2,
waarop uiteraard weer geen kleuren zicht
baar waren. De kleuren zijn echter uit de
beschrijvingen van vele wapens Borsselen
genoegzaam bekend.
In wapens uit latere tijd zijn de sterren
meestal zespuntig geworden; zo geeft ook
de wapenkaart van Smallegangesze weer.
Echter geeft Smallegange voor Borsselen
van Cortgene alleen het wapen van de
laatste heer uit bovengenoemde tak, 11I
Philips, rentmeester van Zeeland Bewes
torscheld, die niet als zijn voorouders
de drie sterren in zijn wapen voerde, doch in plaats daar
van een rode barensteel met drie hangers. Van dit wapen zijn
twee versies afgebeeld: Afb. 3 - uit de wapenkaart van
Smallegange1696en afb. k - uit de wapenkaart van Willem
te Water, 1782.
CL