- SO -
gekwartierd in cle huizen van genoemde boeren, ^ls men weet,
dat in lo07 De Jonge bijna vijf en Glabbekoorn drie kinde-
ren hadden, aan kan men zich voorstellen, dat deze mensen
niet ten onrechte klaagden over de ongewenste gasten. Hun
protesten leverden niets op, zodat we mogen aannemen, dat
deze boeren wel zeer verlangend uitgekeken zullen hebben
naar het uur der bevrijding.
Vooral na l809, toen de Engelsen een "Normandie-front"
in het oosten van Zuid-Beveland en op Walcheren wilden
vormen, waren er langs Sloe- en Schengeboorden veel Franse
soldaten ingekwartierd. De kustbatterij met tien kanonnen
aan de Zuid-Kraaijert moest meermalen in actie komen. Van
hieruit ondernamen de Fransen ook verscheidene vergeefse
pogingen ora de op Walcheren gelegerde Engelsen te verslaan.
In 1813 hebben de Franse troepen, ook het te Goes gele
gerde garnizoen, zich teruggetrokken op het fort te Bath,
waar ze tot 4 mei van hetvolgend jaar bleven. 29 december
lol;; beproefden de Fra.nsen toch nog met een aantal schepen
vanuit het Sloe zich andermaal aan de Zuid Ivraaijert te nes
telen. Ze waren reeds een eindje landinwaarts gevorderd,
toen een vrouw hen vertelde, dat de Engelsen in aantocht
v/aren. Vermoedelijk hebben ze in de gaten gekregen, dat ze
bedrogen waren, want twee dagen later kwamen ze terug.
Toen waren de Engelsen inmiddels inderdaad aangekomen.
Bij hun eerste salvo namen de Fransen voorgoed de benen.
Aan de westzijde van de Noord-Ivraaijertpolder lag het
overzetveer naar Walcheren, eveneens een punt, dat door de
Fransen bewaakt werd.
In 1809 kwam het veer tijdelijk in handen van de Engelsen.
Toen ze voor de Fransen moesten wijken, hebben ze de houten
bruggen bij dit veer grondig vernield. De Fransen lieten
spoedig een aantal timmerlui uit Goes komen om alles te
herstellen. Alle boerderijen in de omgeving hadden Franse
inkwartiering, zodat de Goesenaren elke avond naar de Oude
Kraaijert mochten tippelen, waar ze onderdak vonden in de
ten zuiden van Selnisse gelegen boerderij van Janus Visser.
Deze boerderij is sinds mensenheugenis verdwenen. Het huis,
- 81
"dat er bij behoorde, wordt thans bewoond door Cornells Hane-
wiik (Oude Kraaijertsedijk 8).
b. A a n het Schenge.
In l8l0 heeft Napoleon ook de oevers van het toen nog
niet bedijkte Schenge bezocht.
In de in 1920 gesloopte Batterijhoek, gelegen in de noord
westhoek van de Noord-Kraaijertpolderwas een aantal kanon
nen opgesteld, die de Engelsen moesten beletten om vanuit
het Sloe of het Veerse Gat hier te landen of het Schenge
op te varen. Natuurlijk was er ook een aantal van de onge
veer vierhonderd man, dat in deze uitgestrekte gemeente
voor de bewaking moest zorgen, ingekwartierd op de vlak bij
de Batterij gelegen hoeve Noord-KraaijertThans is deze ei
gendom van Marinus Goense.' j^n de vorige eeuw is deze enkele
tientallen jaren, tot aan zijn overlijden in l868, bewoond ge
weest door mijn overgrootvader, Gerard de Smit. (Zijn wandel
stok met inscriptie wordt nog bewaard door een achterklein
zoon in Amsterdam, terwijl zijn kwikbarometer sind 1920 in
mijn bezit is).
Meer oostwae.rts in de Nieuwe Kraaijert, aan de voet van de
Scheldedijk, woonde in de Franse Tijd Hubrecht van 't West
einde, thans F. de Jonge. Dat daar soldaten ingekwartierd
zijn, is buiten kijf, al was het alleen maar om het feit, dat
daar vlakbij de later naar De Piet verhuisde haven lag,
thans nog bekend als Oude Kaai. Het moet in deze boerderij
geweest zijn, dat niet de eigenaar, doch een Nederlands sol
daat in Franse dienst het voor Napoleon weinig vleiende
naamdicht heeft ingesneden. Zo althans heeft mijn in 1878
geboren vader meermalen verteld.
Nog meer oostwaarts ligt de kleine AnkerverepolderDaar
bestond tot de stormramp van l4 januari I808 een oud wacht
huis, dat evenwel niet herbouwd is. Of de kort daarna her
stelde dijk in l8l0 bewaakt werd, vonden we nergens opgete
kend.
De volgende plaats, waar men in die tijd soldaten moest zoe
ken, was Eindewege. Hier bevond zich een haventje voor
Es-Heer Arendskerke en omgeving. De ligplaats is nog duidc-