50
ZEEUWSE TOPONIEMEN
3Namen WATER en DRASSIGE GROND. i
De bekendste Zeeuwse waternaam is de- SCHELDE, bij Caesar
B. G.6 ,53 "Scaldis j^en bij'" Ptolemaus "Tabula" "geiieten
Vormen als Scaldea (7de* eeuw, de Anonymus van Ravenna) enk
Scald.ia (9de eeuw, Einharthebben de umlaut veroorzaakt,
doordat dé en respectievelijk de i van de laatste letter
greep de palatisering van de a in de eierste lettergreep tot
gevolg -had-. Dat Schelle naast Schelde voorkwam, bewijzen dé
plaatsnamen Schelde belle ,\bij Gent en Schellebij.Antwerpen»
Schönfeld leidt Schelde"af""van germi skald- (agssceald
i'ondiepr!b en iook:-'Jri-et^,' eng. shóal en shallow^), J» de
Vries denkt aan een andereverklaring. Hij legt verband met
het Oudfriesé sc'alda, Öudhöogd. scalta grens De'Schel
de; l&gi?in-2tle.* nabijheid- van-' oüde grenzen. Delex'Erisionurm
van 750 gold voor 'de mensen tussen Weser en Zwin en de keur
van Floris de Voogd uit 1256/1258 omvatte het rechtsgebied
tussen Bornisse en Heidensee. D,e Heidensee lag tussen de
eilanden Koezand "en Wulpen aan de Zeeuwsch-Vlaamse kaht
en' is dus niet, zoals Holles belle éen onrechte deed, voor
komen, de hele Wester Schelde' - -.
SCHILD, 1678, Den S.child/ Ov. 4-5.-1792, 't Schilt, Las,
19;60, 't Hof- Schild, top, kaart Dit grondstuk onder Oude-
lande omvat 14 ha en vooral als boerderijnaam geniet Schild
nu, bekendheid. De verklaring; hier is wel dezelfde als Schbn-
felds opvatting van de Schelde-Vóór de Herverkaveling in'
1958 was het hier (bij Platschorre' erg drassig..Ook Gijs-
seling vat schild op als een naam voor "meers.sen"5)Lin
demans echter stelt namen met het element schoud, geheld,
schild bij het mnl. scele "scheef'dwarsschuin"ü-w De-;
zelfde naam ontmoeten we ook nog in het Groningse Schildmeer
en Oude Schild op Texel. v.k
v; ZWIKWZGnieuwe .naam ,vopr de weg die. .in 1856 Driev/eég-
se GrihtWeg heet (kaart van Hoboken).' De wég-loopt langs het
51
Zwint (1585, Het SwintOv.) in de voormalige gemeente
Ellewoutsdrjk en zou de bedding van de voormalige stroom
geul zijn- - -■
£Ï31S? 1468, Den Dierick alias tviants SchuereKaart
te Antwerpenin TAG 671950ha p,2Ó0; Den Dieric tvi
ants schuere, Kaart te Antwerpén, in TAG 67; 1534, in den
Dierick, LBS, nr. 1646; i960, 't Hof de Dierik.top.kaart.
De tegenwoordige boerderij werd in 1920 officieel genoemd
naar cle stroom 'de Dierik, maar in de volksmond heet deze
boerderij vanwege hét zeer riante woonhuis algemeen "de
villa-. Volgens Beekmans kaart "Zeeland in I3OO" liep.de
Dieric veel zuidelijker, namelijk tusse Oudelande en Baar
land,- Dierik bevat" waarschijnlijk de persoonshaam Diederik^.
De Dierlkweg bestaat officieel sinds. 24 nov. i960, toen
wegens "politieke" redenen van de gemeénte! Nisse de' door
Baarland voorgestelde naam Manshóltweg.'niet mocht door
gaan l (De Bevelander had Sicco tóen al in de gaten
^•^r onze Dierik heet in de oudste attestaties ook
"tviants schuere". In de directe omgeving van de Dierik
ligt de Schuurhoek, 1678 - 1783, HoorderschuurhoekZui
ders chuur hoek Ovongeveer 30 ha omvattend.. Hier geeft
de Kennis van het Middelnederlands de complete oplossing;
mnl. scmire betekent behalve "schuur" vooral ook "scheur,
breuk, bres, reet"' en de; "viant" is bij onze vrome Middel
eeuwse voorvader de .vijand bij uitstek, de duivel. De bete
kenis is dus: de reet ofwel het gat van de duivel, het.
duivelsgat. Een nog sprekender- naam dan het on.veel plaat
sen voorkomende Hellegat^ Daarbij is hètHELLEGAT in. dé
Louissepolder heel wat minder bekend dan het verkeers
plein Hellegatsplein I De Hellenburg op Baarland heeft' er
niets mee te maken, omdat de verklaring hiervoor in een
heel andere richting te vinden ié'-.
Van de^polders is hier vooral te noemen de LANGEMAIRE-
1 ha groot; 1585, Inde Langemaere, Ov.. Mnl, mare
"stagnum, poel, moeras" ontwikkelde zich in Zeeland tot de
betekenis "uitgestrekte watervlakte"10'. De rond 1300 ge-
