van Cathariua Hoondert
P .:iX. Hckl^r
i Nieuw licht op figuur
39
(VAK) CULENBROECK (of; KUILENBROEK)
OP ZUID-BEVELAND
(Zie Varia Zei. 1972* blz21 en vlg.)
Over dit gedacht heb ik diverse aantekeningen verzameld,
daar de naam Culenbroeck (in diverse spellingen) voor
komt in mijn kwartierstaat'. Op grond van die notities,
voornamelijk afkomstiguit de betrokken pastoorsboeken,
werd onderstaand stamreeksje opgesteld.. Ofschoon het nog
zeer onvolledig is, kan het (in combinatiemet de gege
vens uit bovenvermeld artikel) een uitgangspunt vormen
bij verder onderzoek naar dit geslacht.
Be door de heerPhilipse geuite veronderstelling, dat
hier sprake is: van een katholieke familie, wordt in de
stamreeks ruimschoots bevestigd.
Of in Wemeldinge een kerkhoeve werd bewoond heb ik
niet vermeld^.gevonden. Wel staat vast, dat Bartel Culen
broeck (lil b) actief was in het katholieke kerkleven.
Bij zijn overlijden werd hij aangeduid als "kerkmeester des
lands Goes". (Zie noot 2)
Het gros van de onderstaande gegevens werd vergaard
uit de onvolprezen copieen, die de heer W. van den Dries,
te Haarlem, heeft gemaakt van de registers van de lands-
pastoor o
Waar in de stamreeks plaatsnamen zijn vermeld, wordt in
het algemeen de domicilie van bruidegom of gezin be
doeld. Be trouw- en doopplechtighéden zelf vonden soms
(tersluiks)' elders plaats, vanwege de toenmalige verbods
bepalingen op de uitoefening van de katholieke religie.
Cone ept -s t amr e eks
I. JOOST, van wie mij verder niets bekend is; de naam
Culenbroeck doet denken aan een Vlaamse
herkoms t
II. MARINUS BOOSTERoverl. 12 feb 1723 te .Kapelle (Z.B.),
gehuwd (RK) l8 apr 1673 met Josyntie Bartho
lomews.
Overfeed ie Ovezande
Als dilettant op Zeeuws-historisel
terrain hob Ik ook kermis genomer
van het artikel in P.2.C. op 3 me:
1980 „Napoleon wilde 150 jaar gé
leden Beveiandse schone „ontvoe
ren"."
i Er stond onder meer in, dat Cathari
>na Hoondert niet met Napoleon me
- mocht naar Parijs, maar dat zij
plaats daarvan jaarlijks 30Ó kreej
zolang zij ongehuwd was, en 6öl
[wanneer zij gehuwd was, mits Ca
thavina haar eerste kind naar hem o
naar de keizerin Marie Louise j
zou noemen. Dan staat in het artikeï
i ook dit: „Of zij haar eerstgeborene?
i naar X^apoieon of Marie Louise heeft
genoemd is niet bekend. Na haar hu
welijk is Catharina spoorloos uit de
bevolkingsregisters verdwenen'"
.Tan de Jonge, de schoonzoon vsa Ca
tharina, knjgt hij zijn tweede vrouw
Pranzma van Weeie drie dochters, te
weten Johanna {10-10-1870). Mar-
grieta (30-6-1872) en Magdalena (7
0-3873). Het gezin verhuist op 4 april
1877 naar Borsaele (al deze drie doch-
terei zijn nu gestorven). Magdalena
Teert op een Oranjefeest te 's-Heeren-
toek ooit koningin Wilhelmina mo
ren zijn, L' hsstoiri se repete im peul
aatst wist een vrouw van 60 jaar
uj te vertellen, c'afc haar stiefmoe-
lör Johanna de Jonge het nog wei
eens had over die knappe Catharina.
Ke schoonmoeder van haar vader Jan
de Jonge.
Tot slot wil ik gaarne nog twee pun—
ten vermeiden. Is het niet .verwon
derlijk, dat de schone boerendochter
Catharina in een tijd dat men zeer
Nu heb ik via een bidprentje vast
gesteld, dat de laatste twee bewerin-
j gen niet longer kunnen opgaan. Hei
bidprentje vermeldt, dat Catharina ir
1876 op bijna 83-jarige leeftijd te
Ovezande gestorven is. In een &kt>:
van overlijden te Ovezande staat: '„t
april 1876, Catharina Hoondert; ge-
j störven ten half één des nachts, doch-
ter van Nicoiaas Wiilemse Hoonderi
en van Cornelia Pietcrse de Jonge
beide overleden".
Verder heb ik in cle registers gevon
den, dat Catharina getrouwd wa;
met Marlnus Jacob van Eykerer
(17981884). herbergier te Ovezan-,
de op nummer A 16. Zij schonk heir
vier kinderen: Martina van Eykerei
{12-2 1828-3-3-1869), Jacob van Ey
keren (31.1-1837—13-1-1867), Nico-
laas van Eykerén (27-7-183329-11- Ovezande.
1855) en Pieter van Eykeren <30-10
18395-2-1842). Van deze vier is al
leen Martina getrouwd, en wel met
Jan de Jonge (1826-—1904), Martina
krijgt een zoon Willem op 22-1-1869.
die 3-2-1869 overlijdt. Martina zelf
sterft goed een maand na de dood
van haar kind. Hiermee is het nage
slacht van Catharina Hoondert uitge
storven. Catharina, de schone boe
rendochter, door Napoleon ..ge
vraagd", heeft dus haar gehate nage
slacht. overleefd. Her: voorbeeld van.
een triest vrouwenloven uit ün vorige
CCUW:
u i "W AVvi v^Jvs.
getrouwd is met een herbergier. Ver
der heb ik een vermoeden, dat het
ouwelijk tussen Jan de Jonge en Mar
tina van Eykeren or een in de derdè
graad is geweest. Het is maar een
veronderstelling, die mijns inziens
toch do .moeite waarcï is, door een on
der zoek ai of niet gefundeerd te wor
den, Ik ken namelijk een vrouw, wier
grootmoeder Pictemella de Jonge een
zus was van bovenvermelde Jan de
Jonge, Zij wist, dat die de Jonges
vroeg-er in de Zuid-Kraayert woon
den. Volgens die mij bekende vrouw
mag ik wel veronderstellen dat Jan
oe Jonges grootmoeder ook uit de
Zuid-Kraayert kwam, zijnde 'n broer
van Pieternella: Misschien was Ca-
Oumnas moeder Cornelia Pieterse
do Jonge een zus van Jan de Jonges
grootmoeder. Iets in dien aard zou
een onderzoek mijns inziens kunnen
aantonen.
Jaap Boonman,