Omdat het getij het resultaat is van de onderlinge aantrekking van zon, aarde
en maan, zullen ook de meeste variaties in het getijpatroon de weerspiegeling zijn
van veranderingen in de omwentelingsbanen van maan en aarde en hun posities
ten opzichte van de zon. De getijvariatie met de hoogste frequentie is de dagelijkse
ongelijkheid - een cyclus van 24 uur en 50 minuten - die door het niet samenvallen
van de maansomloop met het equatorvlak van de aarde wordt veroorzaakt. Bij
Vlissingen is deze ongelijkheid ca. 20 cm in de hoogwater (H W)-standen en ca. 50 cm
in de laagwater (LW)-standen (Tabel 1). De springvloed-doodtij cyclus met ver
schillen variërend van 20 tot 100 cm in HW- en LW-standen bij Vlissingen en een
periode van 27,55 dagen is het gevolg van het meewerken respectievelijk tegen
werken van de aantrekkingskrachten van maan en zon (Fig. 2). Dan is er de zonne
cyclus, die samenhangt met de elleptische vorm van de baan waarmee de aarde om
de zon draait en die een periodiciteit van 1 jaar heeft. Tenslotte zijn er enkele laag-
frequente variaties, die veroorzaakt worden door veranderingen in de excentrici
teit van de elliptische maanbaan (periode ongeveer 8,8 jaar) en door het „vlinde
ren" van deze baan om de aarde (periode ca. 18,6 jaar). In Figuur 7 is de golfbewe
ging in het getijverschil (A) en de hoogwaterstanden (B) als gevolg van deze laatste
(nodale) cyclus duidelijk af te lezen.
Tabel I. Kosmische invloeden op de getijstanden
VariatiePeriodeVerschil in waterstanden te Vlissingen
Dagcyclus 24 uur en 50 min.
Maan (springtij-doodtij) cyclus 27, 55 dagen
Excentriciteit maanbaan ca. 8,8 jaar
Nodale cyclus maanbaan ca. 18,6 jaar
HW hoog water, LW laag water
ca. 20 cm bij HW- en 50 cm bij LW-standen
20-100 cm in het getijverschil, max. in juni
3-5 cm in HW-standen
tot 7 cm in de HW-standen, maxima in 1923, 1941,
I960, 1978
Hoogst bekende stand +655 (1953)
400_ iQO
Hoogwater niveau met frequentie 0.5 jr 1 +327
Fig. 2. Getijpatroon te Vlissingen gedurende een maancyclus. Naar gegevens van de Rijkswaterstaat
Getijtafels voor Nederland).
28