len ze allen gelijk stellen b.v. 8U 55M. Sein No 3: Breng uwe slinger in beweging. En dan
liepen de klokken ongeveer gelijk. Tot het jaar 1909 bezat Nederland geen wettelijke
vastgestelde tijdaanwijzing, elke gemeente gebruikte de tijdaanwijzing die het meest
voorde hand lag. Als er niet veel berichten waren twee posten met behulp van een "Tele-
graphische schaakspel" een partij schaak spelen. Dat was een leuke tijdspassering en een
oefening in het seinen.
afb.I2 Zijaanzicht van de telegraaf van Lipkens te Fijnaart, met seinhuis en twee vast
opgestelde kijkers.
Verbeteringen
Het personeel op een post bestond in eerste instantie uit drie seinmeesters die elk f 3,-
per dag verdienden om zo'n post te bemannen. Door nu de kijkers zodanig op te stellen
dat een persoon afwisselend in de ene of de andere kijker vanaf zijn krukje waarnam, kon
men volstaan met een seinmeester en een assistent die elkaar aflosten.
De seinmeesters verdiende nog steeds f 3,- per dag, maar de assistent werd voor f 1,-
per dag aangenomen. Dat scheelde per station al weer f 5,- per dag en de staat f 33.041,-
per jaar. Nieuw benoemde seinmeesters werden uit assistenten gekozen en die kregen dan
f 2,50 per dag in de plaats van f 3,-. Ze waren er misschien wel blij mee, maar se gingen
er minder op vooruit dan ze ooit gehoopt hadden. De personeelskosten van de meeste
posten die vroeger f 9,- per dag beliepen werden nu tot f 3,50 per dag gereduceerd. Er is
niets nieuws onder de zon; verbeteren betekende toen ook al personeel wegbezuinigen.
80
