Oxfordgroep
leverde me een padvindersmes op, zo'n ding met ook een kurketrekker en een blikopener.
De tweede keer was wat later, toen ik na eindeloos gerepeteer onder leiding van mevrouw
Höfflein als Kay mocht optreden in de kinderoperette "De Sneeuwkoningin". Er komt in
dat stuk een scène voor waarin ik op het toneel moederziel alleen iets moest zingen. Mis
schien waren het maar een paar regels, maar ik was ze kwijt. Ik voelde het aankomen,
maar niemand kon me helpen, want er was niemand op het toneel en ik heb toen de merk
waardige ervaring opgedaan datje in een complete "blank" toch de dingen kunt doen. die
je verwacht wordt te doen, precies op het moment, dat je ze moet doen. Niemand heeft
iets gemerkt, want er viel ook niets te merken, maar ik had zo'n gevoel of ik dood was ge
gaan en meteen herleefd.
Nog een maal heb ik de grote zaal van het oude Britannia met al haar hoeken, gaten
en nevenvertrekken leren kennen, toen de zogenaamde Oxfordgroep daar neerstreek. Dat
moet omstreeks 1935 zijn geweest. Mijn ouders hadden wel eens deelgenomen aan een
'house party' en daarover ook wat verteld maar toen er een generale, ook aan mij gerichte
uitnodiging kwam voor een wat massalere bijeenkomst in Britannia was het tijd er wat se
rieuzer over na te denken. Mijn ouders gingen er ook heen en aangezien ik zelf vond, dat
mijn tanende geloof wel een opknapbeurt kon gebruiken hadden ze tot hun verbazing
weinig weinig moeite om me mee te krijgen.
Het gaat te ver om hier lang stil te staan bij de ideeën van Frank Buchman en zijn Ox
fordgroep, die zich later ontwikkelde tot de Beweging voor Morele Herbewapening, want
dat is een lang gepasseerd station, hoewel zij in het Zwitserse Caux nog altijd een basis
schijnt te hebben. Niet te ontkennen valt echter dat ze in de laatste jaren van het vooroor
logse Europa met z'n verworden democratieën, burgeroorlog in Spanje en opkomend na-
tionaal-socialisme een antwoord leek te hebben op vragen, waar de kerken liever aan
voorbij gingen of, zo ze al spraken, hun crediet bij potentiele luisteraars bleken te hebben
verspeeld. Buchman en de zijnen bepleitten met verve, dat vernieuwingen in de wereld al
leen tot stand konden worden gebracht door vernieuwde mensen onder vernieuwde lei
ders en bij vernieuwing dachten ze dan vooral aan geestelijke vernieuwing bij de "leaders
of society", politici, directeuren van maatschappijen, vakbondsleiders, kortom intellectu
elen en in het algemeen het zogenaamde betere publiek. Het was bekend dat ook koningin
Wilhelmina tot de sympathisanten behoorde. De Bergrede was de grote bron van inspira
tie, de financiering zullen we bij de grote bedrijven moeten zoeken. Tot de rituelen be
hoorde o.a. de stille tijd en het "sharing" (lett. delen).
De stille tijd betekende, dat je iedere dag een paar minuten moest uittrekken voor re
flectie (wat ga ik doen. waar ben ik mee bezig, wat heb ik gedaan en heeft dit alles wel
zin). Dit gaf aanleiding tot vele grappen, want sommigen schijnen die stille tijd te hebben
beschouwd als een voorloper van de ATV. Ik herinner me een NCSV-kamp, waar de twee
adjudanten, die geen donder uitvoerden stijlvol werden veroordeeld hun stille tijd tot vijf
minuten te beperken en niet te laten ontaarden in stille uren!
In Britannia kwam ik terecht in de grote zaal waar de 'sharing' plaats vond. Ik had
geen zin in de kleinere secties, die in aparte vertrekken vergaderden over arbeidsverhou
dingen, financiën, de rol van de godsdienst enz. omdat ik geen zin had m'n ouders in zo'n
zaaltje tegen te komen. Ik had me wel opgegeven voor de sectie "sexualiteit", maar daar-
46
