bezoek aan Walcheren wel zeer de moeite waard. Men moet het gezien hebben met
eigen oogen om er wat van te weten Voor Walcheren weer mooi gaat worden, zal
de wereld wel een kleine halve eeuw ouder moeten zijn, als er tenminste weer geen oor-
logsnoodzaak optreedt om eerste klas gronden te schenden en te verknoeien. Trouwens
als dat gebeurt is Walcheren reddeloos verloren We leven in een bezeten wereld,
zei wijlen Prof. Huizinga De oorlog is voorbij voor ons, maar de vrede moet nog in
goede banen geleid worden. En duistere machten trachten in troebel water te visschen.
Voor vandaag genoeg. Met beste groeten en wenschen. Uw dienaar, C. Brakman.'
Brakman overleed in 1955. Zijn gedachte, dat het wel meer dan een halve eeuw zou
duren voordat Walcheren weer zou herstellen, lijkt, wat de natuur betreft, waarheid te
zijn geworden. De eerste aanplant na de oorlog van bomen bleek niet duurzaam en
wordt nu langs vele wegen gekapt, een nieuwe kaalslag. Wat nu geplant wordt zal tien
tallen jaren nodig hebben om tot wasdom te komen. Ook de weidebloemen hebben,
mede door andere factoren, lang op zich laten wachten en daarmee samenhangend de
fauna. De 'waterhuizen' zullen altijd het weer in de muren optrekkend vocht te zien
geven. Wat het mensenverdriet om verloren verwanten of meegemaakte wreedheden
betreft, dat zal de hele generatie die het beleefd heeft tot het einde van hun dagen - op
z'n Walchers, in stilte- met zich meedragen. Maar ook de door Brakman zo treffend
beschreven kleine haatdragendheid bestaat nog en is deels overgedragen op een volgen
de generatie. Zo laten de krijgshandelingen op Walcheren van een halve eeuw geleden
nog steeds velerlei sporen na.
Literatuur
Encyclopedie van Zeeland,K.Z.G.W. Middelburg 1982, deel I: p. 120-121, 218, 406.
90
