Bert Teunis
Naar Engeland
In het artikel 'Holle bolle Gijs en het boek van een miljoen' staat een ande
re onderkoelde passage. Eerst wordt schrijver Van der Ham aangehaald,
die van iemand zegt dat er een bepaalde omstandigheid was die de be
treffende persoon reden gaf de grens over te gaan en naar Engeland te ver
trekken. Teunis schrijft dan: "Alsofje voorzon tochtje een ticket kon halen
bij Holland International! Dit waren uiterst hachelijke ondernemingen,
die veel geluk en organisatie vergden en meestal nog mislukten Dit citaat
is puur eigen ervaring. Bert Teunis heeft herhaaldelijk tijdens de oorlog
pogingen ondernomen om naar Engeland te gaan. Steeds was er verraad in
het spel. Hij heeft bij die pogingen soms een hel meegemaakt, waarover
hij zweeg. 'Een brug te ver', zo leek het letterlijk. Tijdens de slag bij
Arnhem was hij nog in het land. Hij is in die periode namelijk door de
Duitsers uit een trein gehaald en in een cel beland. Ze hebben hem behoor
lijk toegetakeld, om het eufemistisch uit te drukken. Iemand moet van de
consternatie van de geallieerde actie gebruik gemaakt hebben om de cel
deuren open te zetten. Bert kon daarom ontkomen, zij het met gebroken en
gekneusde ribben, die hij aan deze confrontatie met de moffen had overge
houden.
Na de ontsnapping in Arnhem belandde hij in een veldhospitaal, waar hij
kon bijkomen van zijn 'ondervraging'. Kort daarna, in 1944, is het hem
gelukt om vanuit Sliedrecht via de Biesbosch in het toen bevrijde Brabant
te geraken, waar hij prompt door de Canadezen werd gearresteerd, want
iedereen kon wel zeggen dat hij bij het verzet hoorde... En dat was ook
geen pretje, vertelde Bert later. Maar in 1944 is hij dan toch in Londen. In
Engeland krijgt hij zelfs een parachutistenopleiding, maar zijn springerva-
ring beperkt zich tot een oefening in een grote hal in Manchester - zie zijn
beschrijving daarvan in Een plek om terug te keren of in Walatria IV.
Vanuit Engeland geraakt hij in het toenmalige Nederlands Oost-Indië. Dat
is een verhaal apart.
Sinologie
Bert Teunis heeft sinologie gestudeerd in Leiden. Hij was een duidelijke
alpha-figuur met grote belangstelling voor literatuur en talen. Hij bezat
zondermeer een uitzonderlijke talenknobbel en zijn fenomenale geheugen
zal hem van dienst geweest zijn bij zijn passie voor literatuur. Als je hem
vroeg waarom hij uitgerekend sinologie ging studeren, was zijn antwoord
dat hij 'weg' wilde. Reizen. De wereld zien. Het was zijn avontuurlijke
inslag.
Met die studie kreeg je een kaartje voor het Verre Oosten. Daar hadden we
'onze' kolonie Nederlands Oost-Indië. De relatie die Bert voor de oorlog
ermee had was gelegen in zijn redactionele bijdragen aan het studenten-
17
