Een kaai van negen huizen
groot (1000 liter of meer) van benzine, voor de installatie, her en der in de
stad, voor diverse doeleinden, van electromotoren. correspondentie met de
rijkstelefoon over een nieuwe verbinding - kabels aan palen - van Middel
burg naar Domburg.
De voortgang van de tijd manifesteert zich in nieuwigheden: de eerste aan
vrage voor iets dat heet een autogarage, een bioscoop, een transformator
huisje of een crematorium. Termen duiken voor het eerst op waar latere
generaties vertrouwd mee zijn geworden, zoals: sportterrein en volkstuin
tje.
Om ook heel andere dingen te noemen: een schaftlokaal voor de fittingfa-
briek, de zomertijd en de invoering van de vrije zaterdagmiddag.
Hoe moet de directeur duidelijk maken dat een auto een bepaalde straat
niet mag inrijden als zoiets nog nooit aan de orde geweest is? Waar mag de
ANWB zijn palen plaatsen en de VVV haar informatie?
De oorlog I914-'18 brengt correspondentie met zich mee, behalve over
een vernieling, teweeggebracht door soldaten, en bemoeiingen ten bate
van Belgische vluchtelingen, over een vliegveld bij Vlissingen en 'maatre
gelen tegen aanvallen uit de lucht in tijd van oorlog'.
Dit alles tot 1919, want verder ben ik met mijn lectuur niet gegaan. De
opsomming is natuurlijk ook niet volledig.
Over de zeehandel las ik niets. Dat was inmiddels een zaak van de verle
den lijd. Wel over het up-to-date maken van de bouwverordening door
hoognodige welstandsbepalingen, en adviezen over brieven van "Nehalen-
nia' en de 'Vereniging tot Instandhouding van Oude Gebouwen'. Daarin
maak je van nabij mee. dat men zich een nieuwe opgave stelt: behoud van
waardevol oud, bouwkundig gesproken, bij de onvermijdelijke verande
ring van de 'wereld rondom'.
58
