Hardnekkige misverstanden rond de
bevrijding van Walcheren
A.H. van Dijk Inleiding
Gedurende de laatste vijftig jaar is men voortdurend blijven terugkijken
naar de Tweede Wereldoorlog, en uit een behoefte om toch af en toe met
wat 'nieuws' te komen probeerde men telkens andere aspecten onder de
aandacht te brengen of, als dat niet lukte, voegde men domweg verzinsels
toe.
Een voorbeeld van zo'n verzinsel is D-Day, de invasie in Normandië op 6
juni 1944. Een vindingrijke geest bedacht dat D-Day Decision Day bete
kende (de dag der beslissing) en zo'n vondst wordt dan onmiddellijk door
anderen nagepraat. D-Day betekent gewoon: de dag met een grote D. zoals
wij in onze taal het uur U zeggen.
D-Day voor Walcheren is 1 november 1944. D+l staat voor 2 november en
D-l voor 31 oktober. Op D+5 werd Middelburg bevrijd en op D+7 kwam
er een einde aan de Duitse weerstand op Walcheren.
En verder ontdek je steeds vaker dat elementen uit de Tweede Wereldoor
log uit hun verband worden gelicht en worden gebruikt om de eigen ideo
logie te ondersteunen. Zo is er niets mis met de gedachte 'Tegen racisme
en discriminatie', maar het is een misverstand om te denken dat het een
strijdkreet uit de Tweede Wereldoorlog is.
Ramp of bevrijding
Het begrip Bevrijding is natuurlijk een verschrikkelijk cliché waarbij beel
den opdoemen van militaire colonnes, die een stad binnentrekken. Langs
de route vlaggen en juichende mensen met bloemen en oranje. Burgers,
die op voertuigen klimmen en zo meerijden in de triomftocht. En er wordt
gelachen, gekust en geknuffeld.
Maar op Walcheren was dat beslist anders. Toen in Vlissingen. na een
beschieting met 40.000 granaten en drie dagen straatgevechten, de vlag op
de Sint Jacobstoren verscheen, zeiden de paar duizend burgers die nog in
de stad waren gebleven tegen elkaar: "Laten we het er maar op houden dat
we nu bevrijd zijn." En de vlag hing een week halfstok vanwege de vele
slachtoffers en de schrikbarende verwoestingen.
Probeert u het zich eens voor te stellen! De dijken zijn doorgebroken, het
eiland staat onder water, de grond is voorjaren verpest, tienduizenden bur
gers zijn op de vlucht, velen zijn alles kwijtgeraakt, en de toekomst is
onzeker. Wordt Walcheren herbouwd of wordt het aan de zee prijsgege-
60
