De Engel van Vlissingen
jaar oud, met een blozend gezicht en levendige ogen. Hij droeg een gebreid
kalotje op zijn lange witte haar en was gekleed in een korte regenjas met
capuchon. We dronken een kop chocolade en wandelden een hele middag
door zijn voormalige Standort waarbij hij zijn levensloop vertelde.
Hij was tijdens de Eerste Wereldoorlog, als 19-jarige, Leutnant zur See
geworden in de Duitse Kaiserliche Marine. Na zijn studie in de jaren dertig
in Nederlands Indië terechtgekomen, en in 1935 eerst bedrijfsleider en later
directeur geworden op NV Loverendale in Oostkapelle. In 1940 had hij nog
onvoldoende Nederlandse jaren verzameld om genaturaliseerd te worden,
zodat hij bij de Duitse inval werd geïnterneerd en opgesloten in het fort
Ellewoutsdijk en spoedig daarna door de S.S. bevrijd. Hij moest naar
Duitslands Admiraal die al snel doorhad dat Heinze geen man van vuur en
staal was, zodat hij voortdurend baantjes op Walcheren kreeg als assistent
van de Hafenkommandant, van de Seekommandant en aan het eind van de
oorlog, in de rang van Kapitan-Leutnant, als Ortskommandant van
Vlissingen. Op deze wijze kon hij de hele oorlog leiding blijven geven op
Loverendale waar zijn vrouw de de land- en tuinbouwgemeenschap met
een natuurlijke autoriteit bijeen hield.(zie verder: De biografie van Dr. Hans
Heinze door Dr. M.E. Nordlohne en zijn betrekking tot de anthroposofie).
Het opblazen tweemaal afgeblazen
Dan wordt het spannend. De Britse R.A.F. heeft begin oktober 1994 de dij
ken gebombardeerd en het eiland staat onder water. De geallieerden staan
in Breskens en aan de Sloedam.
Op 29 oktober komt het bevel om in de komende nacht de havens van
Vlissingen te laten springen en Ortskommandant Heinze krijgt van de adju
dant van de marinecommandant Aschmann, Oberleutnant Wiester, de
boodschap de binnenstad van Vlissingen te ontruimen, omdat ook de
scheepswerf De Schelde de lucht in gaat. Wiester is antroposoof, net als
Heinze, en de mannen vertrouwen elkaar volkomen. De marine kan de half
slachtige voorbereidingen van de landmacht niet waarderen en heeft vijftig
mijnen van 1000 kg op de werf afgeleverd. Er is geen tijd meer om die in te
graven zodat ze boven de grond tot ontploffing zullen worden gebracht.
Door de luchtdruk en het rondvliegend schroot zullen de gevolgen ver
schrikkelijk zijn voor de binnenstad en voor het Sint Joseph-ziekenhuis in
de Van Dishoeckstraat, dat door de inundatie van het Bethesda-ziekenhuis
de enige medische hulppost in Vlissingen is. Heinze vindt de vernieling
zinloos en misdadig maar kan op grond van zijn lagere rang niets anders
doen dan gehoorzamen. Hij krijgt echter een ingeving, die hij later de 'De
Engel van Vlissingen' zal noemen. Hij ontdekt een discrepantie tussen het
Führerbefehl de Vesting Vlissingen tot de laatste man en de laatste patroon
te verdedigen en de order de scheepswerf op te blazen. Immers, door het
18
