Andreas Oosthoek, de gedichten en de dichter
Bij Leopold is dat juist andersom. In zijn vertalingen wordt soms in één
prachtige regel een heel boek weergegeven."
Leven met Nijhoff
"Ik zit dicht op Nijhojf. Dat raakt me vooral als journalist en biograaf, niet
zozeer als dichter. De dichter Nijhojf doet mij niet veel. Het is meer de inte
resse in dat hoogst merkwaardige leven en mijn aanrakingen ermee. Het
boeiende in Nijhojf vind ik dat hij een bruggenbouwer was. Wat dat betreft
is het goed dat de nieuwe brug bij Bommel naar hem genoemd is. Literair-
historisch is Nijhoff werkelijk een brug: levend en werkend in de schaduw
van de Tachtigers ontwikkelt hij volledig zelfstandig een nieuwe opvatting
over de verhouding taal en poëzie, helemaal niet revolutionair, maar bin
nen de traditie wel volstrekt nieuw. Met prachtige beelden, zoals in het
begin van Awater. Daar kan de dichter in mij wel mee leven.
Mijn poëzie is schatplichtig aan de geleerdenpoëzie. Er zit een vorm in van
adoptie, van het gebruik maken van gegevens en situaties. Er komen anek
dotes in voor, maar ik vind het niet ernstig, het is ten onrechte een scheld
woord in allerlei vormen van kunst. Ook de poëzie van Kavafis is soms
anekdotisch, maar dat kan prachtig werken als hij een situatie van buiten
naar binnen haalt en veiwolgens weer naar buiten brengt. Dat is veel goede
poëzie eigen. Door de beperkte informatie over de anekdote kan het herme
tisch lijken, maar ik vind het geen gevaar. Het gedicht is geschreven en daar
ligt het.
In mijn laatste bundel Tijger en Lam heb ik in enkele noten wat informatie
gegeven om de situerende elementen wat herkenbaar te maken.
Bij het zo bekende gedicht van Nijhojf over de brug bij Bommel wordt in de
eerste regels ook een situatie neergezet: later blijkt het niet over de brug te
gaan. Nijhojf komt uit bij een tweede werkelijkheid, overigens zonder de
golven van de Waal te vergeten. Maar 'naar Bommel gaanis vaak in inter
pretaties voor alles en nog wat gebruikt. Zo gaat een zuiver geografisch
situering bij sommigen zelfs 'het oversteken van de Styx' betekenen. Nijhoff
ging gewoon bij zijn zuster in Zaltbommel op de thee en zag de brug. Hij
zou het verbijsterend vinden om alles te lezen wat erover uitgestort is.
Ik lioud er wel van om een zuivere situatie geografisch neer te zetten. Bij
mijn gedichten over Thailand gaat het mij niet zozeer om een geografische
naam of dat begrip en daarom heb ik er enkele annotaties bijgeplaatst. Ik
heb het echter niet over de plaats of de naam maar over wat ik me ter plaat
se eigen heb gemaakt en dat is het gedicht."
De dood van de dichter
Tijger en Lam wordt besloten met een prozatekst, niet zo zeer een kort ver
haal, maar een fragment dat eerder past in de traditie van het prozagedicht.
44
