Bossen en buitenplaatsen van de Manteling
de hand van de nog aanwezige fundamenten goed te traceren. Onderdeel
van het plan is de herbouw van het overigens bescheiden hoofdgebouw.
Hierdoor herkrijgt de buitenplaats niet alleen een 'hart' maar is er tevens
sprake van een werkelijke reconstructie.
Buitenplaatsen van het formaat van Duinvliet (ca 12 ha) zijn representatief
voor de achttiende-eeuwse buitens in Nederland. Een reconstructie van
zo'n buiten is niet alleen uniek voor Walcheren maar kan ook landelijk
uniek worden genoemd. Het is de bedoeling het gereconstrueerde buiten in
de toekomst (op afspraak of op basis van rondleidingen) voor het publiek
open te stellen. Net als op Westhove gaat het herstel van de cultuurhistori
sche waarden hand in hand met het natuurherstel. De natuurwetenschappe
lijke waarden van een buitenplaats zijn voor een belangrijk deel gekoppeld
aan de cultuurhistorische elementen zoals waterpartijen, lanen en bosran
den. Het voorkomen van de stinzenplanten is een ander aspect waar natuur
en cultuur in feite samenvallen.
Een nieuwe buitenplaats in de Manteling?
In 1994 hebben de Ministeries van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij en
Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM) een prijsvraag
uitgeschreven naar de ontwikkelingsmogelijkheden voor nieuwe landgoe
deren en buitenplaatsen in Nederland. De deelnemers aan deze besloten
prijsvraag moesten zowel in de randstad als in een perifeer landelijk gebied
een buiten ontwerpen. Het perifere buiten moest volgens het prijsvraagpro
gramma ca 150 ha groot zijn. Bossa Nova was één van de inzendingen.
Bossa Nova had het gebied tussen Domburg en Oostkapelle als locatie voor
het perifere buiten gekozen. De bij Domburg aanwezige landgoedstructuur
vormt een belangrijke aanleiding voor de keuze van juist dit gebied. Het
nieuwe landgoed zou ruimtelijk aan moeten sluiten bij de aanwezige bui
tens.
Centraal in het nieuwe buiten ligt een tweetal assen, verschillend van invul
ling maar in hiërarchie van gelijke orde. De assen vormen de kruising der
tijden. Eén as is georiënteerd op het historische Westhove, de andere op de
gebouwen van het nieuwe buiten. Een kolossaal middeleeuws huis vindt
zijn tegenhanger in de luchtige schakering van glas en steen die het nieuwe
buiten kenmerkt. Het woongebouw heeft een open structuur.
De as op Westhove wordt bepaald door een 65 meter brede watergang, aan
weerszijden geflankeerd door 7 rijen brede lindenlanen. Water en lindenla-
nen pakken tezamen de maat van Westhove op. Door de wateras is het alsof
Westhove 'op' het water staat. Het middeleeuwse Westhove krijgt door de
zichtlijn blijvend een dominante plaats in hel Walcherse landschap. Het
74