De
Vereniging Milieuhygiëne Zeeland
f vereniging
milieuhygiëne
V zeeland
overeenkomsten met eigenaren van na
tuurgebieden en waardevolle landschap
pen. Daarbij wordt het beheer van de
gebieden door de stichting overgeno
men. Dit alles vraagt om een uitgebreid
beheersapparaat bestaande uit beleids
uitvoerders, veldwerkers en administra
tieve krachten. Het bestuur van de
stichting stippelt het beleid uit. Daar
naast is er een stichtingsraad die bestaat
uit ongeveer 40 mensen. Deze raad dient
als een soort forum waar beleidsbeslis
singen worden getoetst en jaarrekening
en worden vastgesteld.
Piet Nienhuis, secretaris van de stich
ting, zegt het volgende over de achter
liggende gedachte bij het beheer. „Je
moet ideeën ontwikkelen over wat je
met de gebieden wilt doen. Een uitgangs
punt hierbij kan zijn dat je gebieden zo
toegankelijk mogelijk maakt Je creëert
wandelgebieden en geeft daarbij voor
lichting". Een ander uitgangspunt vol
gens Piet, is het zo goed mogelijk be
nutten van de natuurwetenschappelijke
waarden in een gebied. Hiervoor is veel
onderzoek noodzakelijk.
Chiel Jacobusse, de terreinmedewer
ker, doet veel van deze onderzoeken. Hij
is in dienst van de stichting en inventa
riseert onder andere de vogels en planten
in de terreinen. Zijn onderzoeken va
riëren van broedvogelonderzoek (in het
voorjaar begint hij al om 4 uur 's och
tends), tot het bekijken van zogenaamde
proefvlakken. Naar aanleiding van deze
inventarisatie schrijft hij beheersplan
nen. Dit zijn plannen waarin de uitwer
king van het beheer voor twaalf jaar
wordt vastgesteld.
Andere werkzaamheden van Chiel
zijn het toezicht houden op de terreinen
die in het bezit of beheer zijn van het
Zeeuwse Landschap en het onderhou
den van kontakten met onder andere het
Rijks Instituut voor Natuurbeheer
(RIN), het Delta-overleg, universiteiten
en scholen. Regelmatig houdt Chiel op
aanvraag excursies of lezingen.
De Provinciale Landschappen (waar
van het Zeeuwse Landschap er één is) en
Natuurmonumenten houden zich beide
bezig met het beheer van natuurgebie
den en de voor de natuur waardevolle
agrarische landschappen. Piet legt ons
het verschil uit tussen beide organisaties.
Ten eerste is er een duidelijk verschil in
beheer. Natuurmonumenten is een lan
delijke organisatie. Het beheer van Het
Zeeuwse Landschap is meer een soort
regionaal beheer, dat afgestemd is op de
specifieke eisen van de eigen Zeeuwse
natuurwaarden. Een tweede punt is dat
een provinciale organisatie meer good
will in de provincie heeft Het sluit meer
aan en er is eengrotere bekendheidbij de
bevolking. Natuurmonumenten heeft
in Zeeland niet zoveel gebieden in be
heer. Alle Provinciale Landschappen bij
elkaar zijn ongeveer net zo groot als de
landelijke organisatie Natuurmonu
menten. Er is wel samenwerking tussen
de organisaties.
De Vereniging Miliehygiëne Zeeland
(VMZ) is in 1970 opgericht en houdt
zich bezig met het milieu in de ruimste
zin van het woord. De bewustwording
van de bevolking ten aanzien van mi
lieuproblemen is daarbij een belangrijk
element De vereniging tracht haar doel
te bereiken door langs wettige en ge
oorloofde middelen alles te doen wat ons
leefmilieu ten goede komt De leden
vergadering is het beslissende orgaan en
de leden vormen een soort klankbord
voor het beleid en activiteiten van het
bestuur. Op dit moment zijn er ±1600
leden waarvan er slechts een klein deel
actief is.
Hans Bannink (voorzitter VMZ) is al
vanaf de oprichting actief binnen de
VMZ. Als loods was hij erg betrokken bij
de Westerschelde. Hij zag in de loop der
jaren de vissers verdwijnen (omdat er
nauwelijks vis meer zwom) en de veront
reiniging beangstigende vormen aan
nemen. Hans ziet zijn (vrijwilligerswerk
voor de VMZ als een soort manie". Als je
iets doet, moet het goed doen", en hij
heeft het er dan ook behoorlijk druk
mee.
De betekenis van de VMZ in Zeeland
is een 'signaalfunktie' te zijn voor de
overheid, die zij aanspoort beter op haar
tellen te passen. Hans„Het letten op de
knelpunten en gaten in het beleid wordt
een soort tweede natuur van je". Het
volgen van het vergunningenbeleid en
de daaraan verbonden procedures is een
belangrijk onderdeel. Dit leidt nogal
eens tot het schrijven van bezwaar- en
beroepsschriften en het maken van mi
lieunota's. „Het is in ieder geval nodig
goed op de hoogte te zijn, anders maak je
fouten", aldus Hans.
Voor het bedenken van alternatieve
plannen is niet altijd genoeg kennis in
huis. Het tijdsaspect speelt hierbij een
belangrijke roL Er worden wel eens bro
chures uitgegeven, zoals de laatst ver
schenen LPG-brochure in samenwer
king met het Instituut voor Maatschap
pelijk Gericht Onderzoek (IMGO). Zo
iets kost nogal veel geld en is daarom
meer uitzondering dan regeL
Het documentatiecentrum van de
VM heeft eenbelangrijke funktie binnen
de VMZ. Magda Roegholt heeft er in tien
jaar een unieke bibliotheek van gemaakt
waar rond de 1000 boeken, brochures en
rapporten zijn verzameld. Magda steekt f
veel tijd in het documentatiecentrum en
vindt het daarom jammer dat er zo wei
nig gebruik van wordt gemaakt. Af en
toe komen er wat scholieren om infor
matie te zoeken voor werkstukken en
spreekbeurten.
In 1985 zal het hele VMZ-documen-
tatiecentrum een plaat krijgen in de
nieuwe provinciale bibliotheek. De pro-
viciale bibliotheek wil ervoor zorg dra
gen dat het materiaal door een breder
publiek gebruikt gaat worden. Het mon
nikenwerk van Magda krijgt dan geluk
kig de plaats die het verdient. Volgens
Magda is het belangrijk dat er met name
voor de schooljeugd meer objectief en
makkelijk toegankelijk materiaal komt
Het is belangrijk dat de jeugd zelf stelling
neemt; tegenwoordig gebeurt het vaak
dat hen door middel van verscholen po
litieke standpunten in het materiaal een
mening wordt opgedrongen.
Foto Cor Schtiilwerven
VMZ-kantoor
4