Aan het werk
Werkgelegenheid
het gebied van ruimtelijke ordening
en hinderwet (molens, nieuwbouw)
moeten weggenomen worden. Het ligt
in de lijn der verwachtingen, dat op den
duur de energiebedrijven zelf kleinscha
lige installaties zullen gaan exploiteren.
Dit zal ook door de overheid geregeld
dienen te worden.
Om een goede organisatie te waar
borgen moet er dan een permanente
commissie komen, die de ontwikkelin
gen op de voet volgt. Zij moet zelfstandig
of op verzoek initiatieven kunnen ne
men. De Coördinatiegroep Energiebe
sparing Zeeland heeft in de afgelopen
jaren uitstekend werk gedaan op het
gebied van energiebesparing en kleine
WKK. Toch is deze te veel afhankelijk
van de PZEM. Onze voorkeur gaat daar
om uit naar een commissie, die valt on
der het provinciaal bestuur.
Een stimulerende invloed gaat in de
eerste plaats uit van het goede voor
beeld van de Provincie zelf.
De provincie Friesland heeft uit de
opbrengst van elektriciteit een energie
besparingsfonds bijeengebracht, van
waaruit subsidies, o.a. voor kleine zelf-
opwekkers gefinancierd worden. Ge
zien de financiële resultaten van de
PZEM moet dat in Zeeland ook moge
lijk zijn. Er kan meteen begonnen wor
den op alle drie genoemde terreinen. Op
het terrein van de toepassingen kan men
beginnen met het stimuleren van vin
dingen die nu al rendabel en betrouw
baar zijn of dat worden, als door serie-
produktie een aanvaardbare prijs kan
worden verkregen. Een alert subsidiebe
leid is hier zeer belangrijk. Zeeland is een
windrijk gebied, waar volop gelegen
heid is voor het plaatsen van kleine en
grote windmolens. In combinatie met
nieuwbouw, zoals in Noord-Holland is
gebeurd, biedt dit zeer goede perspec
tieven. Op verschillende plaatsen in Ne
derland zijn al verenigingen van molen
eigenaars opgericht, die samen één of
meer molens willen exploiteren. Klein
schalige WECK voor ziekenhuizen, rust
huizen, flats e.d. is nü reeds rendabel.
Voor zwembaden hebben zonnecollec
toren een positief resultaat. Zeeland
heeft veel zon: zonneboilers zijn - met de
te verkrijgen rijkssubsidie - al toepas
baar. Uiterst belangrijk is de woning
bouw. Het is noodzakelijk dat daarvoor
bindende voorschriften komen. Dit be
treft in de eerste plaats de ligging t.o.v. de
zon. Het stratenplan legt de ligging van
huizen voor vele honderden jaren vast.
Verder zijn er voorschriften vereist
voor bouwkundige voorzieningen en de
installatie van zonnepanelen. Een
maximaalgasverbruik van 1000 m'aard
gas voor een standaardwoning is een
absolute eis.
Ook het openbaar vervoer moet niet
verwaarloosd worden. De tegenwoor
dige overproduktie van olie doet wel
eens vergeten, dat de olie ééns - en vrij
spoedig - opraakt. Daarom moet het
openbaar vervoer bevorderd worden.
Helaas wil de regering dit niet inzien.
Bovendien zei ik al dat kleinschalige
technologie gunstig is voor de werkgele
genheid. Dit gaat op voor zowel de fa
bricage als de installatie en het onder
houd van installaties. In tegenstelling tot
grootschalige technieken is deze werk
gelegenheid blijvend. Zo wordt het pe
riodieke onderhoud van de kerncentra
le Borssele voor het belangrijkste deel
toevertrouwd aan werknemers van Sie
mens.
In verband hiermee zal de voorge
stelde energiecommissie nauw moeten
samenwerken met het Economisch
Technologisch Instituut voor Zeeland
om prioriteiten vast te stellen.
We hopen, dat het besef van de ein
digheid van onze fossiele energiebron
nen en van uranium de overheid er toe
zal brengen het roer te wenden. De toe
komst is dichterbij dan het lijkt!
In elektriciteitscentrales gaat ruim 60% van
alle energie met het koelwater verloren. Bij
warmtekrachtkoppeling (WKK) benut men een
groot deel van deze warmte, de nuttige op
brengst van de gebruikte energie stijgt dan tot
80%.
Warmtekrachtinstallatie hij Victoria Vesta in Ede
17
