Recencies
Het bedreigde zeemilieu,
de Noordzee
Fort Rammekens
Ministers van de Noordzeestaten
zijn het er tijdens de Noordzee-
conferentie in Bremen over eens
geworden, dat er een strenger
toezicht moet komen op illegale
stortingen in de Noordzee. Verder is
deze conferentie zeer vrijblijvend
gebleven en is er niet echt iets
besproken ten gunste van een
zuivere Noordzee.
In het boekje „Het bedreigde
zeemilieu" valt te lezenwatvoor pro
blemen zich allemaal voordoen in
oceanen en zeeën. De Noordzee is
hierbij als voorbeeld gebruikt. Het is
dichtbij en allerlei problemen
concentreren zich op deze drukst-
bevaren zee ter wereld. De duide
lijke indeling, de heldere taal en de
vele illustraties maken dit boekje
voor iedereen toegankelijk die
geïnteresseerd is in de Noordzee.
Na allereerst de functies van
oceanen (en de Noordzee in het
bijzonder) beschreven te hebben,
komen de schrijvers op de ver
vuiling. Vervuilingen via lozingen en
dumpingen is slechts één aspect.
Ook de vervuiling via rivieren en
de atmosfeer krijgen de aandacht.
Verder wordt aandacht
besteed aan scheepvaart en visserij,
aan olie- en gaswinning, aan
militaire activiteiten en aan kunst
matige eilanden.
De problematiek
van kunstmatige eilanden is een
sprekend voorbeeld, gezien de
verschillende belangen die door el
kaar spelen. Deze eilanden lijken
een oplossing om de druk van
industriegebieden op het land wat
te verminderen. Maar daarbij ver
geten we dan, dat de problematiek
wordt verplaats van land naar zee.
Daar wonen geen mensen en
de problemen zullen ons aan
vankelijk niet rechtstreeks treffen.
Protesten zijn dan ook vaak gering.
De uiteindelijke gevolgen zijn
echter niet gering en treffen vaak
een zeer groot gebied.
Volgens de schrijvers moet er
dan ook een meer samenhangend
Noordzeebeleid worden gevoerd,
dat verder gaat dan plannen en
onderzoeken en dat komt met
concrete maatregelen.
T ot slot komen de schrijvers nog
met de waarschuwing, dat bedrei
gingen van randzeeën, zoals de
Noordzee, een toekomstige
bedreiging is voor de oceanen.
Het bedreigde zeemilieu, de Noordzee
door Tjeerd van Weering en Kees
Kramer. Uitgegeven door de Werkgroep
Noordzee en de Stichting Ekologie.
120pagina's, ISBN 90 6224 223 5,
te koop in de boekhandel.
Prijs f 12,—.
door Lisette Boot
Bij de Stichting Recreatie-Infor
matie verscheen onlangs de
brochure „Fort Rammekens".
Genoemde stichting beijvert
zich om belangwekkende facetten
van natuur en landschap voor
een breed publiek herkenbaar
en toegankelijk te maken door
middel van publicaties.
De brochure behandelt in een
vlotte maar niet oppervlakkige
stijl, geschiedenis en actuele
betekenis van het fort.
De schrijvers zijn er in geslaagd
om de vele kanten van het fort
in hun onderlinge samenhang
te laten zien.
Geografie, militaire geschiedenis,
architectuur en natuurwaarden
worden met gevoel voor detail en
samenhang beschreven. Daarmee
wordt de beschrijving van Fort
Rammekens tot een voorbeeld van
hoe mensen in verschillende
omstandigheden de omgeving, hun
milieu, beïnvloeden. Cultuur en
natuur zijn op en rond het fort
onlosmakelijk met elkaar verbon
den. Een bezoek gedurende de
zomermaanden, onder leiding van
gidsen, is dan ook een
geschiedenis-, maatschappijleer-,
en biologieles tegelijkertijd.
Het is niet verwonderlijk, dat
Staatsbosbeheer in samenwerking
met natuurgidsen een deel van de
kazematten voor educatief
gebruik laat inrichten.
De brochure is al met al een
geslaagde en waardevolle beschrij
ving van dit natuurmonument
met een rijke historie.
Ze is verkrijgbaar in de
boekhandel voor 4,93 ofte bestellen:
7,03 (incl. porto) op giro 5632027
t.n.v. SRI Middelburg o.v.v.
„Rammekens".
door Marten Wiersma