c
kwik, met een tot 10 maal zo hoog ge
halte, springt eruit. Het beruchte cad
mium zit tevens veel te veel in en op
zeekraal en lamsoor, twee typisch
Zeeuwse groenten. Het is dus zeer af te
raden ze nog langs de Westerschelde te
plukken. Het cadmiumgehalte over
schrijdt met een factor 20 tot 30 de norm
die aan landbouwgewassen wordt ge
steld. En lood, koper en zink doen daar
nog een schepje bovenop. Overigens
hangt een en ander wel af van de plaats
langs de Westerschelde (hoe oostelijker
hoe slechter) en van het tijdstip. In het
voorjaar - juist het plukseizoen - bevat
ten schorregroenten de meeste metalen.
Niet alleen de mens, maar natuurlijk ook
de schaapskudde in het land van Saef-
tinge, wordt in principe bedreigd. Een
onderzoek bij overleden schapen lever
de echter geen duidelijke aanwijzingen
van schade op. Het lijkt erop, dat zware
metalen zich niet of maar weinig in de
lichamen van schapen ophopen. Baars
suggereerde, dat schapen wellicht uit
kijken bij wat ze eten, omdat zware me
talen mogelijk niet zo goed smaken. Bo
vendien is het zo, dat ze in het voorjaar,
wanneer de schorreplanten het meest
vervuild zijn, door de herder uit voorzorg
buiten het schor gehouden worden. In
ieder geval hebben deze beesten er tot
nu toe geen merkbaar nadeel van onder
vonden.
Discussie
In het middaggedeelte ontstond een fel
le discussie, vooral tussen het publiek en
de vertegenwoordigers van de Belgische
overheid in het forum. Stuitend duide
lijk werd, dat men in België voortdurend
de verantwoordelijkheid om iets tegen
watervervuiling te ondernemen, heen en
weer schuift tussen overheid en bedrijfs
leven en tussen overheidsinstanties on
derling. Vooral het feit dat België een
nationale regering heeft, twee gewesten
(Vlaanderen en Wallonië) met elk een
deelregering en daarnaast nog Brussel
met een aparte status, geeft veel verwar
ring.
Verder stonden de waterverdragen
centraal. Die werden in 1975 door België
en Nederland voorlopig ondertekend,
maar ze zijn nooit definitief geworden.
Nu moeten er nieuwe onderhande
lingen komen, o.a. omdat het verdrag
rond het Nauw van Bath door België is
teruggetrokken. Het evenwicht tussen
Maximale concentraties van zware metalen in sediment en ongefiltreerd water
SEDIMENT WATER
mg per kg
nabij
overschrijding
microgram
nabij
overschrijding
droog slib
van norm A/B/C
per liter
van norm A/B/C
cadmium
217
Hoechst
C
31
Rupel
c
lood
769
BASF
c
<100
-
c
zink
1056
Hoechst
B
918
c
chroom
253
Bayer
B
2355
koper
159
BASF
B
76
B
alum.
194000
Péchiney
-
8670
Bayer
-
ijzer
46000
Hoechst/PH
-
16380
Bayer
-
mangaan
1561
Rhone P./Bayer
-
1500
Kan. Gent-T.
-
titiaan
754
Kanaal Gent-T.
-
10590
Bayer
-
barium
170
Bayer
geen overschr.
91
A
lithium
167
Péchiney
-
2160
-
de verdragen is daarmee ver-stoord. De
vertegenwoordiger van de Nederlandse
overheid in het forum kon zich niet an
ders voorstellen dan dat Nederland in die
nieuwe onderhandelingen opnieuw een
schone Schelde zal eisen. Tot nu toe
heeft zijn minister (Smit-Kroes) het hier
overigens laten afweten.
Naar aanleiding van enkele vragen
kon men nog aardige informatie op
doen. Zo werd het eten van paling uit het
Kanaal van Gent naar Terneuzen en van
mosselen afgeraden en blijken de cad-
mium-concentraties in het Scheldewa-
ter de laatste jaren terug te lopen. Maar
harde toezeggingen voor verdere verbe
tering van de toestand bleven achter
wege.
De slotverklaring riep daarom Ne
derland op de Schelde serieus mee te
nemen in onderhandelingen over de
Waterverdragen en België ook naar de
zware metalen te kijken en niet alleen
naar huishoudelijk afvalwater.
De Schelde is door de publiciteit
rond het symposium wel uit de schaduw
gehaald, maar de Internationale Schel-
dewerkgroep heeft nog een flink karwei
voor de boeg, voordat de Schelde van
zijn vervuiling verschoond isB
Watermonsters van het Fliessende-Welle-onderzoek
4
