Resultaten
Dank
over de leemtes, zodat leden van de
vogelwerkgroep van 't Duumpje aanvul
lende gegevens konden verzamelen.
Ook werden in een aantal gevallen de
resultaten van de schoolkinderen gecon
troleerd. Meestal klopten die aardig,
maar bij één school was blijkbaar het
verschil tussen huis- en boerenzwaluw
niet uitgelegd, wat een flinke verteke
ning betekende t.o.v. de werkelijke si
tuatie.
We hebben de indruk gekregen, dat
er van het lesmateriaal weinig gebruik is
gemaakt, al is dat niet systematisch na
gegaan. Deels is dit toe te schrijven aan
het feit dat het project in juni moest
worden uitgevoerd, toch al zo'n drukke
maand voor de meeste leerkrachten.
Desalniettemin zijn we bijzonder tevre
den over de deelname van de lagere scho
len in West Zeeuws-Vlaanderen.
In aanmerking genomen het feit dat de
aantallen broedparen aanmerkelijk
kunnen schommelen, is één van de con
clusies, dat het aantal broedparen in
West-Zeeuws-Vlaanderen drastisch is
teruggelopen.
In 1984 werden slechts 1905 paren
geteld tegenover 3712,4049 en4582 in
resp. 1967,1968 en 1969.
Van de 20 grote kolonies, die de streek
eind zestiger jaren nog telde, zijn er nu
nog 6 over. Uit het overzicht blijkt dat
geen enkele kolonie meer dan 100 paren
bevatte, terwijl dat er indertijd nog 4
waren.
Grote kolonies van de huiszwaluw in
WZV11984 (meer dan 50 broedparen)
Buise Maagdenweg Draaibrug 54
Langeweg 11Aardenburg57
D'Hoore, hoeve Wilgenhorst Sluis 54
Goedleven 1 56
Melkfabriek IJzendijke65
Wittestraat 2 Biervliet 89
Alle grotere kolonies zijn buiten de be
bouwde kom te vinden, zoals blijkt uit
onderstaand overzicht.
kolonie-
grootte
binnen
bebouwde
kom
buiten
bebouwde
kom
totaal
1
139
52
191
2-5
105
82
187
6-10
16
26
42
11-25
4
19
23
26-50
-
5
5
50
1
5
6
De kleur van de goot waaronder een
huiszwaluw een nest had gebouwd,
bleek inderdaad voor ruim 80% licht te
zijn. Een verwaarloosbaar deel van de
huiszwaluwnesten is onder een zwarte
goot te vinden.
Een reden voor de achteruitgang van het
aantal broedende huiszwaluwen kan
worden gevonden door het onderzoe
ken van de eerde genoemde drie voor
waarden, die het voorkomen van de
huiszwaluw bepalen.
Geschikte nestgelegenheid
In de bebouwde kom zijn er waarschijn
lijk evenveel geschikte dakgoten ver
dwenen als bijgekomen. In het buiten
gebied zijn oudere boerenschuren ver
vangen door stalen hangars, die zich niet
Aantallen broedparen van de huiszwaluw '66-'69
Tellingen in
Totaalschatting
Schatting
Aantal
Provincies
Oppervlak
gecontr.
voor gecontr.
voor overige
T otaalschatting
broedparen
in km*'
gemeenten
gemeenten
gemeenten
per provincie
per km2
Groningen
2302
1085
2200
1500-2500
3700-4700
1,5-2
Friesland
3381
2280
3500-4000
350-500
3850-4500
1,1-1,3
Drente
2647
1220
2500-3000
1500-2500
4000-5500
1,5-2
Overijssel
4286
10755
16000-22500
1500-2500
17500-25000
4-6
Gelderland en
O. Flevoland
5554
4175
5500-6000
2500-3000
8000-9000
1,4-1,6
Utrecht
1328
1950
3000-3500
600-1200
3600-4700
2,8-3,6
N.-Holland
2662
5511
6000-6500
1000-1500
7000-8000
2,6-3
Z.-Holland
2831
2265
3500-4500
1500-3000
5000-7500
1,8-2,7
Zeeland
1748
13005
15500-16000
500-1000
16000-17000
9-9,7
N.-Brabant
4923
1047
2000-2500
2500-3500
4500-6000
0,9-1,2
Limburg
2172
2155
3000-3500
1200-2000
4200-5500
2-2,5
Nederland
33843
45500
58000-77500
13000-25500
71000-10300
2,1-3
totalen
lenen voor nestgelegenheid. Toch zal.
niet de afname veroorzaakt hebb
omdat op plaatsen waar er nog voldo
de ruimte voorhanden was en er vroe,
ook huiszwaluwen gebroed hebben
nu géén aanwezig waren.
Geschikt nestmateriaal
Het nestmateriaal bestaat uit klei
strootjes, veertjes e.d. Waarschijnlijl
het aan de klei te danken dat er zot
huiszwaluwen in onze streek broed
omdat deze zich uitstekend leent vi
het bouwen van een nest. De klei wo
het liefst verzameld in de directe om
ving van de nestplaats op een vocht
plek, bv. een veedrinkput, kreek, sloo
gewoon een plasje langs de kant van
weg. Juist het feit dat door een bet
ontwatering in droge periodes het vc
de huiszwaluw wel eens lastig kan zijn
in de directe omgeving natte klei te ty
machtigen, ligt hierin mogelijk een dg
van de verklaring voor de achteruitga
Het nodige voedsel
Naar het laat aanzien is het voedsel
de huiszwaluw verminderd. Insekt
worden op grote schaal bestreden in
landbouw.Ook ontwatering zal
voortplantingsmogelijkheid van enk
belangrijke insektensoorten hebb
verminderd. Het verdwij nen van het v
op de boerderijen heeft een bron vj
insektenleven drooggelegd.
Ook hieruit valt mogelijk een deel van
achteruitgang te verklaren, maar 1
blijft speculeren. Want wat overkomt
huiszwaluw bijv. niet op de lange toe
naar het zuiden en welke verandering
in het overwinteringsgebied hebb'
voor de huiszwaluw en populatie gevi I
gen gehad?
Het onderzoek zou ondenkbaar zijn
weest zonder de steun van velen die v
bij deze willen bedanken. In eerste i
stantie natuurlijk de honderden leerli
gen die enthousiast de nesten hebbt
geteld en niet terugdeinsden voor ee
dichtgeslagen deur of loslopende ho-
den. De onderwijzers en onderwijzen
sen van de lagere scholen in We;
Zeeuws-Vlaanderen verdienen on
waardering voor de manier waarop
het project hebben doen slagen.
Thijs Soeting danken we voor zi
advies op het educatieve vlak en de lede
van de vogelwerkgroep voor hun aanvt
lingen.
8
