N
Het onderhoud vroeger
DOOR JOHN BEIJERBERGEN EN JEANNET VERMUË
swaoas
1'Verschraling door afvoer van het maaisel is een grondbeginsel voor het ecologisch bermbeheer
Knoopkruid een plant van een echt Zeeuwse zomerberm
Kleurige, bloemrijke bermen vormen
een steeds gebruikelijker element in
het landschap. Deze ontwikkeling, die
zich in de zeventiger jaren heeft inge
zet, is bepaald niet vanzelf gegaan.
Wegbeheerders zijn veelal schoorvoe
tend tot nieuwe vormen van bermbe
heer overgegaan of hebben soms die
stap nog niet gemaakt Waar dat wel is
gebeurd, heeft de publieke opinie
daarbij een belangrijke rol gespeeld en
doet dat nog steeds.
De provincie Zeeland heeft voor haar
bermen een beheer uitgestippeld dat
vanaf 1981 geleidelijk is ingevoerd en dat
mede is gericht op het behoud en de ont
wikkeling van de planten en dieren die in
de berm (kunnen) leven. Dit beheer is
een compromis met o.a. verkeersveilig
heid, financiën en belangen van anderen.
Weliswaar staat in vergelijking met el
ders Zeeland anno 1985 nog slechts aan
het begin, maar door invoering van
milieuvriendelijk berm- en slootbeheer
geeft de provincie wel het goede voor
beeld voor wegbeheerders die zo ver nog
niet zijn.
Nog maar één generatie geleden waren
veel wegbermen in gebruik als weide of
hooiland. Een voordelige zaak voor de
wegbeheerder, die opbrengsten ver
kreeg uit verpachting en bovendien wei
nig onderhoudskosten had. Geleidelijk
aan is hierin verandering gekomen. De
mechanisatie van de landbouw, gepaard
gaand met grootschaligheid, maakte
het gebruik van de nogal smalle bermen
minder interessant. Daarnaast is door
het toegenomen verkeer het werken in
de bermen gevaarlijker geworden en het
bermgewas door verontreiniging min
der bruikbaar.
De wegbeheerder werd dus gedwon
gen het onderhoud van de bermen zelf
ter hand te nemen. In verband met ver
keersveiligheid, maar vooral ook onder
invloed van geldende fatsoensnormen,
werd gekozen voor het kortgeschoren
gazon (het „groene beton"). Hiervoor
moest echter vaak worden gemaaid.
Omdat in die tijd ook het gebruik van
chemische bestrijdingsmiddelen paste,
werd hiervan een ruim gebruik gemaakt.
Met het toenemend milieubesef werd
het spuiten echter meer en meer een
punt van discussie. Tegelijkertijd groei
de het inzicht in het belang van behoud
9
