't Groen
Vestigingsvoorwaarden
Muren in Middelburg
10
steenbreekvaren
In tegenstelling tot de moderne
harde en gladde muren van cement
en beton, zien we op oude muren
vaak allerlei planten groeien. Oude
tuin- en kademuren, gevels van ge
bouwen en andere stenige objekten
vallen vaak op door kleurrijke plan
ten, mossen en zelfs struiken die hier
en daar uit de muur komen zetten. In
Middelburg zijn veel oude muren
te vinden waarop een interessante
begroeiing voorkomt
Op plaatsen die zich daarvoor lenen
komen stof en afvaldeeltjes in kieren en
gaten terecht, onder invloed van regen,
wind of in hoogte variërend grachtwater.
Algen, bakteriën en schimmels werken
op die plaatsen op de muur in. Daarna
kunnen mossen, korstmossen of
blauwwieren zich vestigen. Deze zetten
de harde struktuur van cement vaak om
in stoffen die ook door hogere planten
opgenomen kunnen worden.
Als eerste planten zien we vaak in de
muurspleten het fraai violet bloeiende
muurleeuwebekje en de muurvaren, die
een kalkrijke, humusarme bodem pre
fereert.
Vestiging van planten op muren is onder
andere afhankelijk van de vochtigheid,
het licht en de helling. Zo zijn varen
soorten afhankelijk van een hoge voch
tigheidsgraad van de muur. Ook de licht-
of schaduwrijkdom van een muur heeft
invloed op de vegetatie. In het algemeen
komt op de naar het noorden gekeerde
muren, die vochtiger zijn, een interes
sante vegetatie voor. Plantesoorten die
op „zuidmuren" (licht!) groeien, kun
nen goed zon en licht verdragen (bij
voorbeeld brandnetel, bergbasterd-we-
derik en muurpeper). De helling en de
dikte van de muur zijn belangrijk voor de
mate waarin planten zich kunnen vast
houden en handhaven. Invloeden van
buitenaf, zoals het afvloeien van regen
water en humus van de kade of de in
vloed van wind of grachtwater op de
muur, spelen ook een rol in de omvang
van de muurvegetatie.
Enkele jaren geleden (1983) is door de
jeugdbonden voor Natuurstudie op
Walcheren, gedurende een jaar een on
derzoek gedaan naar de begroeiing van
muren in Middelburg. In de binnenstad
van Middelburg zijn zes oude kademu
ren onderzocht. Om praktische redenen
is alleen gekeken op die plaatsen waar
zich steigers bevonden. We gaan hier
nader in op de varens in relatie tot het
soort muur.
De Maisbaai is een aan de waterkant
gelegen schaduwmuur met weinig be
groeiing.
De Kinderdijk is ook een aan het wa
ter gelegen schaduwmuur met vrij veel
begroeiing. Met name de varens, 75%
van de begroeiing, vallen op. Verder zijn
er veel mossen en korstmossen en spoelt
Dam
Damplein
Kinderdijk veel varens
er weinig humus af van de kademuur^
De Rouaanse Kaai is een „zonmuifl
met veel begroeiing. Ongeveer 25% bd
staat uit varens. Er spoelt erg veel huml
naar beneden bij deze eveneens aan eag
binnengracht gelegen muur. De P lit
heeft een aan het water gelegen muura
de zon met relatief weinig begroet rai
a
