'oor niks gaat de zon op
Normale bouw
2
cd
O
i itgekiend
7
:i jr. het voorjaar van 1986 organiseer-
j je de Werkgroep Energie Beleid Zee-
:i id een zeer geslaagde exkursie
i naar energiezuinige woningbouw-
ij irojekten in Zuid-Holland. Een veel
a ;ehoorde reaktie van de deelnemers
ras„Zou dat nou ook in Zeeland
e nnen Na enig speurwerk blijkt
ii je provincie zelf van alles in huis te
j lebben. Verschillende Zeeuwse wo-
n ïingkorporaties zitten op de goede
ij veg en kunnen hun huurders kom-
i c rtabele woningen aanbieden, die
n ir inder dan 1000 m3 aardgas per jaar
r fi rbruiken voor ruimteverwarming.
ien woning die nu in Nederland nieuw
gebouwd wordt, verbruikt ongeveer
1300 m3 gas per jaar voor verwarmings-
ioeleinden. Door rekening te houden
- met enkele principes kan dit verbruik
f ïog behoorlijk worden teruggedrongen.
In Wantij van februari 1986 werden al
tvat mogelijkheden op een rijtje gezet.
S immige maatregelen zijn kosteloos te
realiseren. Een bestemmingsplan kan
zodanig worden opgezet dat de bouw-
okken een noord-zuid-oriëntatie krij
gen. Op die manier kan goed gebruik
vorden gemaakt van de instraling vin de
on. Grote ramen op het zuiden en
eine op het noorden maken een
oning ook niet duurder. Door toepas-
ng van deze passieve zonne-energie
kan dus zonder extra kosten op de
energierekening worden bespaard.
werden als proefprojekt uitgevoerd,
aangezien zij niet binnen de normale
stichtingskosten konden worden gere
aliseerd. Voorbeelden van dergelijke ge
subsidieerde projekten zijn in Zeeland
wat later tot stand gekomen in onder
andere St. Jansteen. Recentelijk zijn hier
woningen gebouwd die naar verwach
ting per jaar slechts 600 tot 800 m3 gas
verbruiken. Hierbij wordt gebruik ge
maakt van passieve zonne-energie en
van een isolatielaag van 16 centimeter
dikte. Gekozen is voor een systeem van
luchtverwarming met warmteterug-
winning. Als proefprojekt zijn verder
uitgevoerd een tiental woningen in
Reimerswaal en een bolwoning in de
Zak van Zuid-Beveland.
Er kan binnen de sociale woningbouw
ook zonder subsidies energiezuinig
worden gebouwd. Zeeuwse voorbeel
den van dergelijke projekten zijn onder
andere te vinden in Zierikzee, Bruinisse,
Tholen, Goes, Borsele, Reimerswaal,
Kapelle en Kruiningen. In de meeste ge
ul
H
oo
O
O
1
z
w
O
vallen gaat het om woningwetprojekten Q
die in 1985 door de Direktie Volks
huisvesting Zeeland zijn goedgekeurd.
Het geplande gasverbruik in deze pro
jekten zit tussen de 500 en 1000 m3 per
jaar.
Een goed voorbeeld geeft de Stichting
Beter Wonen op Tholen. In 1981 begon
deze woningstichting houtskeletwo-
ningen te bouwen. Het gaat daarbij om
grote woningen (4,5 verbruikseenheid),
die met een gasverbruik van 1400 m3nog
niet echt energiezuinig te noemen zijn.
Beter wonen ging de daarop volgende
jaren steeds energiezuinigerbouwen. De
vervolgprojekten van 23 en 30 woning
en hebben een verbruik van respektieve-
lijk 1000 en 900 m3. Behalve een goede
isolatie kermen deze woningen luchtver
warming en later werd ook warmte-
terugwinning toegepast. In het meest
recente projekt wordt, aldus dhr.
Striekwold van Beter Wonen, het be
nodigde gasverbruik voor ruimtever
warming teruggebracht tot nog minder
dan 900 m3. De houtskeletten worden
geleverd door een plaatselijke timmer
fabriek, de Pluumpot in St. Maartens-
Kapellekleine ramen en laag aan de noordkant
In sommige maatregelen moet wel wat
v, orden geïnvesteerd, zoals het aanbren
gen van dubbel of drievoudig glas, dik
kere spouwmuurisolatie of het treffen
van installatietechnische voorzieningen
(hoogrendementsketel, warmteterug-
ui pnsystemen e.d.). Een slimme architekt
kan met een uitgekiend woningontwerp
materiaalkeuze deze extra kosten
'ti grotendeels wegwerken. De iets hogere
e huur ten gevolge van de hogere bouw
kosten wordt dan ruimschoots gekom-
penseerd door een lage energiereke-
ij hing. Op de lange termijn betekent dit
een verlaging van de woonlasten. Huur-
ïi liersbelangenverenigingen maken zich
hl jaren sterk voor energiezuinige wo-
i hingbouw.
u In de zeventiger jaren stond het ener-
;e giezuinig bouwen in Nederland nog in
tii de kinderschoenen. De eerste energie-
r zuinige woningen in de sociale sektor