a
im
mi
EVEN GEDULD A.UB.
iiSI
n i
fSill
O 1
SfcMl® ff?
m
mm
Onderzoek
Proces tegen de Staat
Lokaties
5ANPER W'jUENS
m
Ssl»; Lwfc
:f$P
x x
Voor de hoeveelheid radioaktieve
stoffen die bij een kernongeval mogen
vrijkomen, is de Nederlandse norm zo
laag gesteld dat een vergelijkbaar onge
luk als in Tsjernobyl met een kerncen
trale in Nederland aanvaardbaar wordt
gevonden. Het laatste rapport van de
Gezondheidsraad gaat er namelijk van
uit, dat bij W esterse kerncentrales bij het
meest ernstige ogeluk 3% van de radio
aktieve inhoud van de reaktorkèrn naar
buiten komt. Dit is gelijk aan het percen»
tage dat in Tsjernobyl vrijkwam.
In april van dit jaar kwamen nieuwe
Amerikaanse onderzoeksgegevens in de
openbaarheid. Daaruit blijkt dat ook de
kerncentrales in de Westerse landen on
veilig zijn, met andere woorden dat daar
in een rampzalig ongeluk niet is te voor
komen. De NRC, de Amerikaanse fede
rale kommissie die verantwoordelijk is
voor het bewaken van de veiligheids
voorschriften, komt tot de konklusie dat
het vroegtijdig bezwijken van de beton
nen omhulling na een ongeluk niet ge
heel kan worden uitgesloten. De gevol
gen van een ramp zullen veel erger zijn
dan in de jaren '70 uit veiligheidsonder
zoek bleek (Rasmussen-studie). Voor
het besluit tot het oprichten van de kern
centrale Borssele werd gebruik gemaakt
van de risiko-analyse van Rasmussen.
In Nederland is de minister van So
ciale Zaken verantwoordelijk voor de
veiligheid van kerncentrales. Na reeksen
kategorische geruststellingen in het ver
leden moest de minister op 29 januari j.l.
verklaren dat "de containments" ^om
hullingen) van kerncentrales niet speci
fiek ontworpen zijn op ongevallen waar
bij de reaktorkern kan smelten, zo ook
niet die van Dodewaard en Borssele".
Een nadere studie werd toegezegd. De
studie wordt thans uitgevoerd door het
Duitse Gesellschaft für die Reaktor-
sicherheit (GRS). De onafhankelijkheid
van dit instituut is sterk omstreden. De
GRS plaatste zichzelf in een kwaad dag
licht door een ongeloofwaardig rapport
te maken over de veiligheid van de snelle
kweekreaktor in Kalkar. Dat was zelfs zo
erg, dat de Duitse minister van Ekono-
mische Zaken in de deelstaat Noordrijn-
Westfalen het rapport als veel te opper
vlakkig en met zichzelf in tegenspraak
bekritiseerde. Het GRS is ook de maker
van de Duitse veiligheidsstudies „Risiko-
Studie Fase A" uit 1980 en van „Fase B"
uit 1987. Deze studies werden aange
vallen door het meer op milieubescher
ming gerichte Oko-Institut uit Darm
stadt. Dit kwam tot de konklusie, dat het
GRS geen rekening houdt met de mo
gelijkheid van ongelukken die niet voor
zien zijn in het ontwerp van de kern
centrale.
Ons ministerie van VROM erkent dat
er aan het in werking zijn van kerncen
trales risiko's vastzitten. VROM vindt
dat die onveiligheid gereduceerd moet
(kan) worden tot een aanvaardbaar ni
veau.
Men is het erover eens dat een kern
ramp in of bij Nederland een zeer grote
verstoring van het maatschappelijk le
ven zal geven. „We zijn onvoldoende in
staat daaraan op een goede manier het
hoofd te bieden. Er is een tekort aan
meetapparatuur, ontsmettings- en me
dische kapaciteit. Op een grote kern
ramp is de overheid in Nederland niet
voorbereid", zegt het ministerie van
Milieubeheer (Ir. M. Enthoven).
De Vereniging Milieuhygiëne Zeeland
(VMZ) voerde vanaf december 1973 een
proces tegen de Nederlandse Staat,
omdat deze de richtlijnen van Euratom
niet zou naleven (art. 17, par. 5a). Op
grond van die richtlijnen moet de Staat
een rampenplan vaststellen, waarin de te
treffen maatregelen met het oog op on
gevallen met een kerncentrale opge
nomen zouden moeten zijn. De Staat:
verplicht daartoe een hulporganisati
met materieel en personeel in het leve
te roepen.
Tot in hoger beroep bij het Gerecht
hof in Den Haag werd de VMZ in he
ongelijk gesteld. Dit Hof meende dat d
getroffen maatregelen en tot stand ge
brachte of aangewezen hulporganisatie
voldoende bescherming boden. Daai
mee volgde het Hof de opvattingen va
de Staat.
Het is deerniswekkend, dat 10 j$a
later een grote kernramp in Ruslarn
moet bewijzen dat het door de VMI
gevoerde proces wel degelijk gerecht
vaardigd was. Een hulporganisatie me
materieel en personeel om aan een ram]
het hoofd te bieden, was er in de jarei
'73-'77 niet en werd ook later nooit in
gesteld. Zo liggen de feiten anno 1987
De maatschappelijke aanvaarding va-
kernenergie, waar de voorstanders ziel
zulke grote zorgen over maken, zal cjit
danks alle geruststellende en "tijd-heelt
alle-wonden"-verklaringen voorgoêt
voorbij zijn.
Het Landbouwschap is van menih|
dat de landbouw de produktiesektorl i
die het zwaarst getroffen wordt bij St
immissie van straling als gevolg van eei
ongeval in binnen- of buitenland. He
waterwinningsbedrijf Brabantse Bies
bosch stelt vast, dat uit oogpunt van d<
drinkwatervoo rziening een ernstig voor
behoud dient te worden gemaakt t.aiv
het gebruik van kernenergie, totdat dt
ontwikkeling van "inherent veilig©'
kerncentrales gestalte heeft gekregen?.
Het besluit tot uitstellen van de bom
van twee nieuwe kerncentrales in Neder
land bevat als onderdeel het "aktieplar
veiligheid kerncentrales". Onderdoe'
van dat plan vormt een studie waarïr
wordt bezien hoeveel radioaktiviteit ii
vrijkomt bij het ernstigst denkbare oh
gevalhoe groot is de kans daarop en wai
kunnen de gevolgen zijn.
Het ministerie van VROM zegt dat dt
eerder gekozen lokaties opnieuw aan de
diverse studies getoetst zullen worden.
De Zeeuwse Milieufederatie wil zon
dermeer dat alle lokaties, dus ook Bors
sele, opnieuw beoordeeld worden, maai
dat niet nu al mag vaststaan dat Borssele
onder alle omstandigheden de uitvet
koren vestigingsplaats blijft.
