I
opje van de ijsberg
Onderschat
7
it tot opslag op land. Dat is behoorlijk
r, maar wel in lijn met de aanpak die
>r de andere havens gekozen is.
5 september. Na 22 maanden aar-
in komt Rijkswaterstaat voor de dag
vergunningen voor de Belgische
gerstortingen. Men wil onze Zuider-
n toestaan nog twee jaar (Belgische
de) resp. drie jaar (Westerschelde-
cie) op de oude voet door te gaan.
ama moeten ze hun industriële lo-
jen zo ver gesaneerd hebben, dat de
erbodem schoon blijft. Alleen het
r de Westerschelde afvoeren van
de die vlakbij de Antwerpse havens
saggerd is, wordt meteen verboden,
laatste is overigens niet meer dan het
lieggen van een toezegging van de
Voor de binnenwateren, die in Zee
land in beheer zijn bij de waterschappen,
is men nog minder ver gevorderd. Daar is
het tot nu toe totaal ongebruikelijk om
eventuele bodemvervuiling te onder
zoeken, als bijvoorbeeld sloten gedolven
worden en dus bodemmateriaal op
landbouwgrond wordt gebracht. De
nieuwe waterkwaliteitsplannen voor de
periode 1987-1992, die de waterschap
pen in konsept klaar hebben, wijden er
slechts een enkel woord aan. In de sloten
rond Walsoorden, die als mogelijke oor
zaak van de havenvervuiling onderzocht
zijn, was het echter meteen al flink raak.
En een eerste steekproef door de water
schappen in 70 sloten in de hele pro
vincie heeft in 12 tot 45 gevallen (af-
"Jfm. ik «r* -
iggeren in de Westerschelde
dsche regering aan de ZMF, tijdens
geding voor de Raad van State in juni
86.
'ijnsplaat, Sloehaven en Westerschel-
zijn maar drie van de inmiddels al
ike rij gevallen waarin men niet meer
de waterbodemvervuiling heen kan
;i. lijstje). Steeds is er sprake van onder-
xidsbaggerwerk dat weinig uitstel kan
v :len. Uit het lijstje komt naar voren, dat
'^waterstaat in de Oosterschelde tot
i toe een krachtiger beleid voert dan in
Vesterschelde. In een aantal gevallen
ressie van de Milieufederatie nodig
:weest of nog gaande.
Toch is dit alles nog slechts een poging
in het topj e van de ijsberg af te smelten.
Iet de grote bulk gevallen van water-
fa Ddemvervuiling- namelijk alle plaatsen
raar toevallig geen baggeraktiviteiten
l edig zijn - weet Rijkswaterstaat een-
I oudig geen raad. Daarbij horen grote
edeelten van de Westerschelde, inklu-
ief het hele Land van Saeftinge, maar
I iok stukken van het Krammer-Volke-
I ak zoals de Plaat van Oude Tonge. Hier
I /erden jarenlang zonder enige milieu-
I oorziening schepen gegritstraald en ge-
I eerd. Voor sommige stoffen (koper en
I fakkel) valt ook de Veerse-Meer bodem
uaktisch geheel in klasse II.
Aangetoond zijn zweren bij platvissen,
verhoogde gifgehalten in schelpdieren
en duikeenden en kopafwijkingen bij
muggelarven. Het is echter duidelijk dat
dit maar enkele min of meer toevallig
gevonden gevolgen zijn. Hetzelfde soort
onderschatting trad 15 tot 20 jaar gele
den op bij watervervuiling. Daarvan we
ten we inmiddels hoe het op te lossen is
(of dat gebeurt, is een tweede). Er zijn
wetten, technieken, vergunningregels,
financiën.
Dat ook de bodems van veel van onze
wateren vervuild zijn, lag voor de hand
maar wordt pas sinds kort beseft. De
wetgeving is nog gebrekkig en fondsen
ontbreken om dit probleem aan te pak
ken. De technieken komen slechts neer
op het uit het water halen van vervuild
bodemmateriaal en dumpen op een af
valhoop. Reinigen van de baggerspecie
is er nog niet bij. Zelfs over de normen -
wat is ernstig vervuild en wat net toe
laatbaar - zijn de geleerden het nog niet
eens.
De provincie werkt nu, samen met
Rijkswaterstaat en de waterschappen,
aan het onvermijdelijke beleidsplan. Er
zal nog wel enig vuil water door de Schel
de stromen, voordat daarin een effektief
aktieprogramma is geformuleerd, laat
staan uitgevoerd. Maar onmiskenbaar is
dat in 1987 de eerste, ook daadwerke
lijke stappen zijn gezet.
OOSTERSCHELDE
Colijnsplaat-jachthaven
Yerseke (Pr. Willem Alexander-
haven/Pr. Beatrixhaven)
St. Annaland-haven
40.000 m3 I
6.000 m3 II
1.200 m3 m
600 m3 IV
3.000 m3 IH en IV
vergunning verleend
eenmalige storting toegestaan
storting op aandrang van ZMF verboden;
landberging verplicht
storting verboden; landberging verplicht
vergunning geweigerd
20.000 m3 I, deels II vergunning verleend
WESTERSCHELDE
W alsoorden-haven
Breskens-handelshaven
Braakmanhaven
Sloehaven
11.000 m3 m
3.000 m3
100.000 m3
IV
deels II en UI
1,5 min m3/jr I, deels II
1 min m3/jr deels UI
eenmalige storting op vervuilde lokatie
toegestaan
storting verboden; landberging uitgevoerd
vergunning nog niet aangevraagd
vergunning verleend
vergunning t/m 1988 verleend; door
ZMF aangevochten
BELGISCH BAGGERWERK
Schelde-drempels
W esterschelde-drempels
2 min m3/jr veelal IV
10mlnm3/jr II, deels UI
en IV
klasse IV-storting in Nederland verboden
na ZMF-beroep, specie van Zandvliet-
drempel nog 2 jaar toegestaaan
nog 3 jaar toegestaan; door ZMF
aangevochten
hankelijk van de gebruikte norm) een
matig tot flink vervuilde waterbodem
aan het licht gebracht. Dat belooft niet
veel goeds.
De omvang van de vervuiling van de
waterbodems wordt dus zowel voor de
grote Deltawateren als in de Zeeuwse
binnenwateren nog steeds onderschat.
Hetzelfde geldt voor de effekten ervan.
Problemen met vervuilde baggerspecie in Zeeland
in 1986/87
Vervuilingsgehalte toelaatbaar tot
Klasse I
n
m
IV
organochloor verb.
120
180
420
meer
PCB's (som)
2
5
10
meer
PAK's
50
100
380
meer
olie
1250
2500
4700
meer
cadmium
6
19
32
meer
kwik
1,5
9
16
meer
Gehalten van enkele stoffen in vervuild bodemslib volgens
klasse-indeling Rijkswaterstaat (de eerste drie mg/kg orga
nisch koolstof; de laatste drie in mg/kg zand en slib, om
gerekend naar standaardbodem met 50% slib.