maar schade ijke stoffen iamen... Minder schadelijk José Lemmen Begin dit jaar ondertekenden minister Nijpels en de Nederlandse fabrikanten van spuitbussen een overeenkomst om het gebruik van CFK's in spuitbussen te beëindigen. Een mooi resultaat voor Vereniging Milieudefensie, Stichting Natuur en Milieu en Aktie Strohalm die in november 1987 samen met konsumentenorganisaties aktie voerden tegen het gebruik van CFK's Er is nog meer werk aan de winkel, ook voor u I Opletten geblazen blijft het met koelkasten, isolatie materiaal in de bouw en met vleesschaaltjes en eierdozen van piepschuim. Piepschuim Koelmiddel Wat kunt u doen Bevat een chloorRltjor zijn vo° VOOR van ozon e stratose Freons, CFK's, chloorfluorkoolwaterstoffen o p een hoogte van 15-50 kilometer boven de aarde bevindt zich de ozon laag. Een luchtlaag die als een filter werkt en ons beschermt tegen de ag- gressieve ultraviolette straling van de zon. Als die straling ongehinderd de aarde bereikte, zou alleen op grote diepte in zeeën en meren en in de bodem nog leven mogelijk zijn. De ozonlaag is daarom van essentieel be lang voor ons allemaal. De laatste jaren komen er steeds meergeluiden dat het niet bestgesteld is met die ozonlaag. In het Zuidpool gebied wordt zelfs gesproken overeen Spuitbussen vormen de grootste toe passing van CFK's40 tot 50% van de CFK's die de lucht ingaan, komen uit spuitbussen. Ze worden eraan toege voegd om te zorgen dat de inhoud er als een mooie nevel uitkomt. De naam drijfgassen spreekt wat dat betreft voor zich. Gelukkig gaat er nu iets veran deren. Dat is goed mogelijk, wanterzijn ook minder schadelijke drijfgassen op de markt zoals butaan, propaan en di- methylether. Het gebruik van CFK's is voor de meeste produkten, behalve enkele medicijnen volkomen onnodig. Ondanks de geslaagde aktie blijft het echter opletten. Erzullen nog lange tijd oude spuitbussen in de handel zijn,om maar niet te spreken van buitenlandse bussen. U kunt er zelf achterkomen of een spuitbus CFK-d'rijfgas bevat. De fabri kant is verplicht dit op het etiket te ver melden. Als de volgende tekst op een spuitbus staat, kunt u maar beter een andere keuze maken.„Waarschu wing bevat een chloorfluormethaan dat schadelijk kan zijn voor het milieu en voor de gezondheid van de mens door vermindering van ozon in de stra tosfeer". Deze tekst is met name te vin den op haarverzorgingsprodukten, de odorants en scheerschuim, maar ook in doe-het-zelf produkten als verf en montage-, voeg-en isolatieschuim. Tweede op de lijst van ozon-aantasters staat piepschuim. CFK's worden hier gebruikt in het fabrikageproces als het materiaal geblazen wordt. Er zijn ver schillende soorten piepschuim. De kwalijke soort is het gladde glanzende piepschuim waarop groente, vlees en kip verkocht worden en waarvan sommige eierdozen gemaakt zijn. Het gebruik van CFK als blaasmiddel is hier volkomen overbodig er zijn heel goede alternatieven zoals koolzuur gas en stikstof. Het is afhankelijk van de fabrikant of het piepschuim met CFK geblazen wordt of niet. Voor de konsument is dit jammer genoeg niet zichtbaar, zodat het beter is om schaaltjes van piepschuim maar hele maal te mijden. Het alternatief is karton. Soms ziet u verschillende verpak kingen zelfs naast elkaar op het schap staan, een makkelijke keuze I In de bouw worden vaak polystyreen isolatieplaten gebruikt, ook dit mate riaal wordt door sommige fabrikanten (o.a. Dow Chemical) met CFK gebla zen. Mijden dus I Verder worden CFK's toegepast als koelmiddel in koelkasten, vrieskisten en aircondioners. Dit geeft vooral pro lemen als deze apparaten op de schroothoop terecht komen, waar het CFK kan weglekken. Op dit moment zijn er geen alternatieven voor het ge bruik van CFK's in koelinstallaties. Er wordt gewerkt aan de ontwikkel ing van apparaten waarmee het CFK afgetapt en gezuiverd kan worden, zodat het geschikt wordt voor hergebruik. Het lijkt bijna onvoorstelbaar dat CFK's in veel gevallen volkomen on nodig toegepast worden, terwijl het ozon-probleem levensgroot aanwe zig is. Als u als konsument een steentje wilt bijdragen om het pro bleem te verkleinen, heeft u mis schien iets aan de volgende tips. Niet alle spuitbussen bevatten CFK 's; door het etiket goed te lezen kunt u hier achter komen. Nog beter is het om spuitbussen helemaal te mijden. Goede alterna tieven zijn handverstuivers met een pompventiel, rollers en stiften. Een goed alternatief voor spouw muurisolatie met polyurethaan-iso- latieschuim of polystyreen-platen zijn glas- of steenwol. Mijd verpakkingsmateriaal van piepschuim. Kies voor karton en wijs uw leverancier op het ozonpro bleem. Probeer zo lang mogelijk gebruik te maken van uw koelkast of breng hem naar een tweedehands-winkel. - -WAARSCHUWING-: „gat" in de ozonlaag. Ook boven Mid den-Europa is de laatste vijftien jaar sprake van een afname van het ozon gehalte. Chloorfluorkoolwaterstoffen leveren een grote bijdrage aan deze afbraak. Door hun lange levensduur (ze blijven wel 100 jaar in de lucht) hebben ze alle kans om op te stijgen naar hogere luchtlagen waar ze onder invloed van zonlicht reageren met ozon waardoor het langzaam afbreekt.

Tijdschriftenbank Zeeland

Wantij | 1988 | | pagina 10