Onderhoud van boten.
Een smerig karwei
H
Zo'n 70-tal jachthavens van Zeeuws-Vlaanderen tot de noordkant van de
Grevelingen zijn in de zomer van 1987 door de Inspektie Milieuhygiëne Zeeland
doorgelicht op hun milieuhygiënische toestand. N. van der Waa en H. G. Bomhof
van deze dienst hopen in afzienbare tijd het onderzoeksrapport te kunnen
presenteren. De resultaten dienen als basis voor de nieuwe Wet op de
Openluchtrekreatie waar ook de jachthavens in de toekomst onder zullen vallen.
Geen overbodige luxe. De watersporter blijkt een belangrijke rol te spelen in het
vervuilingsvertiaal. Toch is er met een beetje discipline aan de kant van
watersporter en beheerder en met eenvoudige middelen al heel wat te verbeteren.
Lokaliseren
pi'iM'
Verf
Tips
De onderhoudsplek
Beheerder
Wijs een duidelijke plek aan waar onder-
houds- en reparatiewerkzaamheden mogen
plaatsvinden.
Breng een vloeistofdichte (asfalt, beton)
bodem aan met opvanggoot en afvoer
naar een bezinkput.
Zorg voor een goede inzamelplaats voor
het afval van onderhoudswerk.
Voer het afval op een verantwoorde manier af
Watersporter
Voor kleine jachten die ieder jaar naar de
naar de botenberging gaan is het beter
om geen giftige aangroeiwerende verf te
gebruiken maar om de aangroei mechanisch
te verwijderen en gewone verf zonder
bestrijdingsmiddelen te nemen.
Als in de jachthaven een piek aangewezen
is voor onderhoudswerk maak daar dan
gebruik van. Pleeg in geen geval onder
houdswerk op zandplaten. Dit zorgt
voor een verstoring van vogels en een
vergiftiging van bodemdieren als wadpier,
kokkei, nonnetje, mosselen etc.
Als er geen speciale onderhoudsplek is
kies dan zelf een gunstige piek.
Niet te dicht bij de waterkant, om te
voorkomen dat het afval zo het water in
spoelt. Leg een zeil of folie onder de
boot om het afval op te vangen.
Gebruik bij het reinigen zo min mogelijk
water. Veel water zorgt voor veel afspoeling
van het afval naar de waterkant.
Gebruik zo min mogelijk afbijtmiddelen.
Ga niet zelf gritstralen dit is verboden.
Voer geen onderhoudswerk uit op een
bankstelling. De verontreiniging valt
daar zo naar de bodem.
Wijs het verenigingsbestuur op het ontbreken
van voorzieningen.
I et jaarlijks terugkerende onder
houdswerk aan de boten in jachtha
vens is één van de vervuilende aktivi-
teiten van de pleziervaart. Het reini
gen van de boot door gritstralen, het
afbikken, afschuren en afbijten van de
oude verflaag en het gebruik van aan
groeiwerende verf dragen hier alle
maal toe bij. Gritstralen zonder goede
voorziening is onaanvaardbaar.
Grit is in vele gevallen gemaakt
van reststoffen uit de metaalindustrie,
zgn. verbrandingsslakken. Niet ver
wonderlijk dus dat de slakken hoge
concentraties zware metalen en an
dere giftige stoffenbevatten. Grit mag
dan ook absoluut niet in het milieu
die de aangroei met algen en zeepok
ken moeten voorkomen. Die midde
len komen langzaam uit de verf vrij en
verontreinigen zo het water.
De oesterteelt werd daar onmogelijk
gemaakt door het hoge gehalte aan
bestrijdingsmiddelen in het water.
De grootste zorg van de Inspektie Mi
lieuhygiëne is dat vervuilende aktivi-
teiten gelokaliseerd worden. „Als je de
zaak lokaliseert kun je er nog wat aan
doen". Hieruit spreekt de wens dat
iedere jachthaven een vaste plek heeft
voor het onderhoudswerk met goede
voorzieningen.
-1 lian
terecht komen. Evenmin mag dit ge
beuren met de verfresten die door bet
gritten als stof vrijkomen. Gritstralen
moet altijd binnen gebeuren in een
goede voorziening met afzuiginstalla
tie.
De oude verflaag kan met afbijtmid-
del of mechanisch door afbikken of
schuren verwijderd worden. Schuren
is milieuhygiënisch het b este maar doe
dit binnen of zet de stofzuiger op de
vlakschuurmachine. Het grote pro
bleem bij het verwijderen van oude
verflagen is dat de giftige verfresten via
stof of afvloeiing met water in het mi
lieu terechtkomen. Verf en dus ook
verfresten bevatten vaak zeer giftige
kleurstoffen.
De aangroeiwerende verf, die in de
meeste gevallen gebruikt wordt, bevat
ook nog eens bestrijdingsmiddelen
ieder watersportgebied een centraal
dok te hebben waar de watersporter
kan doe-het-zelven. Dit is uiteraard
een luxe oplossing en hoeft ook he
lemaal niet de beste voorziening te
zijn. Er zijn eenvoudige en toch doel
matige oplossingen te bedenken. Op
het terrein van de jachthaven van Co-
lijnsplaat is een goed voorbeeld te zien.
Het service-reparatiebedrijf „Delta-
yacht" heeft op de onderhoudsplek
een vloeistofdichte plaat aangebracht
met een opvanggoot die aangesloten
is op een tank waarin de verfresten be
zinken. Een goede voorziening in ofbij
de haven kan misschien voorkomen
dat sommige watersporters de zand
platen voor onderboudswerkzaam
heden gebruiken. Van der Waa en
Bomhof weten dat dit veel gedaan
wordt. „Het is ons bekend dat op de
platen van Saeftinge, een van de be
langrijkste natuurgebieden notabene,
onderhoud gepleegd wordt".
De situatie in de jachthavens is
vaak verre van rooskleurig. Het rei-
nigings-, schuur- en verfwerk vindt
meestal op nog geen twee meter van
de waterkant plaats. Via het taluud
stromen verfresten en schuurselzo het
water in of wordt er gewoon in ge
veegd. De Inspektie Milieuhygiëne
Zeeland gelooft niet in de bereidheid
dat iedereen zo maar het goede doet.
De beheerder is hier de eerst verant
woordelijke. Die moet zorgen voor
een goede voorziening en er dan ook
op toezien dat het onderhoudswerk
daar gebeurt. Zowel het milieubesef
als het gedrag van de watersporter
dient te verbeteren.
Hoe moet zo'n voorziening er uit zien?
Het ideaal van de Inspektie is om in
