Waterkwaliteit en zwemmen
Zwemmen is gezond. Maar is het zwemwater ook gezond
In bijna alle Zeeuwse wateren wordt gezwommen. In de grote Delta-stromen
en -meren maar ook in plasjes en kreken op de diverse eilanden.
Vaak om het zwemmen zelf, soms als bijkomstige bezigheid zoals surfers of zeilers
die in het water vallen. In dit stukje de normen, de situatie en een paar aanbevelingen.
Situatie
Normen
Tips
De metingen in Zeeland worden ieder
jaar door de provincie samengevat in
een „rekreatie-folder" voor het vol-
Sinds 1984 zijn in de Wet Hygiëne en
Veiligheid Zwemgelegenheden een
handvol normen vastgesteld. In water
dat daaraan voldoet kun je volgens de
overheid redelijk veilig zwemmen. De
kans om dan ziektes op te lopen is er
klein, maar niet gelijk aan nul. Wie
voor zichzelf de kans op infektie e.d.
verder wil verkleinen, moet zijn eigen
normen scherper stellen.
De Wet let hoofdzakelijk op drie
kenmerkende zuurgraad, het aantal
coli-bakteriën en het doorzicht. De
zuurgraad is een chemisch kenmerk.
Het kan beïnvloed worden door in
dustriële lozingen en ook door een te
grote algenbloei als gevolg van te
voedselrijk water. Een te hoge of te
lage zuurgraad is zelf niet gauw scha
delijk voor de gezondheid maar on
der de algen zitten soorten die huid
irritaties kunnen veroorzaken. Daar
om is er de norm dat de zuurgraad van
zwemwater niet boven 9 of onder 6
mag komen. Coli-bakteriën komen al
gemeen voor in de menselijke darmen
en dus in rioolwater. Ze zijn zelf niet
schadelijk. Maar in rioolwater zitten
ook altijd minder algemene, ziekte
verwekkende bakteriën.
Dus hoe meer coli-bakteriën, hoe gro
ter de kans op infekties. De norm niet
meer dan 20 coli-bakteriën/ml zwem
water.
Zwemwater met weinig doorzicht
wordt in het algemeen als onveilig be
schouwd. Geringe zichtdiepte kan
door natuurlijke oorzaken (bijvoor
beeld getijstromen die slib opwoeien,
rivieren met veel natuurlijk slib) of
door kunstmatige oorzaken ontstaan
(bijvoorbeeld baggeraktiviteit, onge
zuiverde lozingen). De normmin
stens één meter doorzicht.
gende seizoen. Hier geven we ze kort
weer.
Wat de zuurgraad betreft voldoet
de Stellepas op Zuid-Beveland niet
aan de norm. De zuurgraad is hier te
hoog door te uitbundige algengroei,
als gevolg van meststoffen uit de om
ringende akkers. Bij enkele metingen
in het Spuikanaal-Bath en de Witte
Bergen is de norm eveneens over
schreden, maar het gemiddelde over
heel 1987 blijft net binnen de norm.
Ook daar is het dus oppassen gebla
zen.
Ongezuiverd rioolwater werd in
1987 in de buurt van zwemwater ge
loosd bij Terneuzen, Sint Philipsland
en Fort Rammekensdaar was het
aantal coli-bakteriën dan ook hoger dan
normaal, maar zonder de norm te
overschrijden. In 1988 zal de situatie
verbeterd zijn bij Rammekens en Sint
Philipsland door nieuwe zuiveringsin
stallaties. Bij Terneuzen zal dat niet
eerder dan in 1990 het geval zijn.
De doorzicht norm wordt op zeer
veel zwemplaatsen in Zeeland niet ge
haald. In de binnenwateren voldoet
maar één plaats (Kanaal Goes-Goese
Sas)bijna steeds is het zwemwater
door overvloedige algengroei in een
groene soep veranderd. In de grote
Deltawateren wordt de norm meestal
eveneens overschreden door te veel
algen, kleine en/of veendeeltjes.
Welke oorzaak de grootste rol speelt,
is niet precies bekend, en evenmin het
natuurlijke en het kunstmatige aan
deel erin.
Zwemwater met onvoldoende doorzicht
betekent een risiko voor zwemmers,
vooral als er ook nog een flinke stroming
staat (grote Deltawateren) en in kleine
stilstaande plassen/kreken met weinig
waterverversing (biauwalgen, irritaties).
Zwemplaatsen in de buurt van riooilozingi n
leveren steeds een vergrote kans om infekti n
op te lopen, ook al wordt de coli-bakterie noim
in Zeeland niet meer overschreden.
In 1988 is dit risiko alleen nog aanwezig
in de omgeving van Terneuzen.
Chemische, vervuiling van zwemwater
treedt alleen in de Westerschelde op.
Hiervan zijn geen direkte risiko's voor
zwemmers (slechts korte tijd in het water
bekend. Deze vervuiling wordt daarom doorile
overheid niet volgens zwemwatemormen
beoordeeld. Toch zal ieder die zekerheid
voorop stelt en zijn gevoel laat spreken daur
niet graag zwemmen.
E CÖ CD
o a
cö L
03 CD O
"O CLc\j
O
"n
<D
E
c
0
=3
0
-Q
a>
03 O)
03
03 <D
E "co
h_ g
E
O) CD
03
Z
C/5
05
Q.
c
O
O
03
03
0
-Q
t
03
03
O
0
C/5
Z5
0
0
N
0
sz
03
i—
0
"O
0
C/5
03
0 <1)
"O
r-
0
"O
c
0
j*:
0
0
O)
0
~o
c
O
=3
0
0
N co
co
0
1
"O
03
0
-o
O
O
N if)
9:
co
Q.
5 03
03
03
C
03
03
O
"O
03
c
0
E
0
C
c
O
_Q
03
C
0
0
0
O
"O
E
03
03
C
Dit vouwblad is een uitgave van de
Zeeuwse Milieufederatie. Deze uitgave is
opgenomen in het verenigingsblad Wantij,
maar kan ook los besteld worden bij
Zeeuwse Milieufederatie,
Postbus 334,4460 AS Goes,
tel. 01100-28259.
Vormgeving
Kristiaan Daled GVN, Oostburg.
Drukker
Zoeteweij, Yerseke.