Een inventarisatie
Roelof Bijl en Lucien Calle
Waarde
Zeeland bezit een aardige verzameling
waardevolle bomen, niet alleen in de
buitengebieden, maar ook in stad of dorp.
Dat is gebleken bij een inventarisatie,
die inmiddels bijna is afgerond.
Van honderden bomen zijn gegevens
verzameld in en in de komputer gezet zodat
ze in de toekomst beter kunnen worden
beschermd.
Methode
Vaardevolle bomen
in zeeland
Maar wat maakt een boom nu waar
devol In dit verband is dat niet de
opbrengst van het hout. Integendeel,
het gaat juist om zaken die moeilijk in
geld zijn uit te drukkenschoonheid,
ouderdom, kultuurhistorische bete
kenis, enz. Waarden ook die soms
moeilijk precies te omschrijven zijn.
Vaak is een boom om meerdere - soms
samenhangende - redenen waardevol.
Een boom met historische waarde zal
dikwijls ook een ouderdoms- en mo
numentale waarde hebben.
Sommige Zeeuwse bomen vor
men als soort (of type) een landelijke
bijzonderheid. In de pastorietuin te
Hengstdijk staat bijvoorbeeld een
fraai uitgegroeide Cercidiphyllum Japo-
nicum. Ook de grootbladige populier
uit het Doctor Van Loy Park te Sas van
Gent is een dendrologische (boom-
kundige) bijzonderheid.
Andere zeldzaamheden die bij de
inventarisatie zijn aangetroffen, be
treffen een groep van helaas te dicht
op elkaar staande moseiken op het
landgoed Landlust te Heinkenszand
en de witte moerbei, waarvan er één in
Koudekerke en één in Zaamslag staat.
Behalve als soort kan een boom ook
zeldzaam zijn door zijn snoeivorm. De
zwarte moerbei is als soort al niet
algemeen, de geknotte vorm die naast
de molen van Hengstdijk staat mag
wel uniek genoemd worden. Iets
soortgelijks geldt voor een oude lei-es
bij Hoek, weer eens wat anders dan de
bekende leilinde.
ederland is in vergelijking met
omringende landen arm aan bos. Ook
wat waardevolle, solitaire (alleen-
Staande) bomen betreft, staat Neder
land bepaald niet vooraan. Op zijn
beurt is Zeeland weer arm aan bomen
Sn vergelijking met de rest van Neder
land. Niettemin staan in Zeeland alles
bij elkaar nog heel wat waardevolle
bomen. En juist omdat die hier toch
iiiet dik gezaaid zijn, is het van groot
jpelang ze een zekere bescherming te
■lieden.
Vleugelnoot in Middelburg
Beschermen kan echter pas als be-
I kend is wat we willen beschermen. Om
I die reden is enkele jaren geleden een
landelijke inventarisatie van waarde-
volle bomen opgezet, een initiatief van
I de Bomenstichting in samenwerking
jmet Staatsbosbeheer. Het veldwerk
werd en wordt uitgevoerd door vrij
willigers, in Zeeland gekoördineerd
door de Stichting Landschapsverzor-
ging Zeeland.
De medewerkers aan de inventarisatie
hebben de taak van min of meer waar
devolle bomen zo veel mogelijk ge
gevens te verzamelen, variërend van
de naam van de eigenaar en de plaats
via omvang en hoogte tot bedreiging
en en aanbevolen maatregelen. Ver
der wordt de plaats van elk objekt
ingetekend op een topografische
kaart en wordt er één fotcf gemaakt.
Deze gegevens worden door de Bo
menstichting in de komputer gezet,
zodat allerlei selekties snel kunnen
worden uitgevoerd - of het nu gaat om
de plaats van alle waardevolle linden in
Zeeland of om gegevens over monu
mentale bomen in Middelburg.
Overigens zijn de eigenaren niet
verplicht hun medewerking te verle
nen. Meestal was de medewerking
prima, maar toch konden een aantal
bomen helaas niet opgenomen wor
den.
In het grootste deel van Zeeland is
de inventarisatie inmiddels afgerond.
Alleen West-Zeeuws-Vlaanderen en
een deel van Zuid-Beveland moeten
nog worden gedaan.
Veelstammige Hollandse iep In Hengstdijk
