V
Gert-Jan Buth
Reeds enkele jaren geleden wordt de
partikuliere natuurbescherming in
Zeeland pijnlijk gekonfronteerd met de
toegenomen belangstelling voor golfen.
Er doken o.a. plannen op voor een
golfbaan in de Schouwse Westhoek.
Het is prijzenswaardig dat de provincie
- min of meer vooruitlopend op komende
ontwikkelingen - dit voorjaar een ontwerp-
nota heeft opgesteld over golfen in Zeeland.
Alleen jammer dat het golfbaanplan
op Schouwen in deze nota ondersteund
wordt, terwijl het niet voldoet aan de
opgestelde uitgangspunten.
Een golfbaan bestaat uit 9 of 18 speelbanen
[holes), die van elkaar gescheiden worden door
gedeelten met bomen of struiken, (roughs). Een
speelbaan bestaat uit een afslagplaats (tee),
een grasbaan (fairway) en een doelcirkel (green).
In de green bevindt zich het doel (put). De natuur-
en landschapswaarden van golfterreinen worden
samengevat alseen parkachtig landschaps
beeld door de afwisseling van open terreinge
deelten, hoog opgaande begroeiingen, waterpar
tijen en zandbakken.
Voor een 9 holes baan is ca. 30 ha nodig en
voor een 18 holes baan 50-60 ha. Afgezien van
de roughs, worden de andere gedeelten van
golfbanen sterk kultuurmatig onderhouden.
Speciale grasmengsels worden gebruikt, de
grond wordt voorzien van humus, er worden
kunstmest en herbiciden gebruikt, er wordt
kunstmatig beregend en veel gemaaid.
Het golfterrein moet het gehele jaar goed
begaanbaar zijn, waarvoor ook maatregelen als
drainage of begreppeling noodzakelijk zijn.
Naast de golfbaan zelf zijn een aantal voorzie
ningen als clubhuis, verkeersontsluiting en par
keergelegenheid noodzakelijk. Op het ogenblik
is in de volgende Zeeuwse gemeenten een
golfbaan aanwezigDomburg, Reimerswaal,
Axel en Oostburg, terwijl bij Bruinisse een
baan in aanleg is.
Veiligstellen
Gert-Jan Buth is bioloog, sekretaris van deZMF
en aktief in verschillende natuur- en milieuvere
nigingen in Zeeland.
rovincie in de ban
van een
balletje
i
n de ontwerp-nota over golfen in
Zeeland zijn een aantal randvoorwaar
den en uitgangspunten opgesteld, die
de Provincie in het vervolg bij het be
oordelen van golfbaan initiatieven zal
gebruiken. Als deze punten inderdaad
konsekwent zullen worden toegepast,
valt er wat betreft aantasting van na
tuur- en landschapswaarden weinig te
vrezen. Enkele belangrijke uitgangs
punten zijn
aanleg van golfbanen in natuurge
bieden wordt afgewezen
aanleg van golfbanen wordt afge
wezen in gebieden waar dit een aan
tasting zal betekenen van een gaaf
landschap
in de sfeer van het Relatienotabeleid,
zou uit oogpunt van natuur, land
schap, kultuurhistorische en rekrea-
tieve waarden het beste zijn. Een
kleiner gedeelte van de aan te leggen
golfbaan, ongeveer 3,5 ha, is duingras
land en maakt deelt uit van het Be
schermd Natuurmonument Kop van
Schouwen. In totaal zou de golfbaan
21,5 ha gaan beslaan, terwijl normaal
van ongeveer 30 ha voor een derge
lijke baan uitgegaan wordt. Dit bete
kent dus weinig ruimte voor „natuur"
en sterk de nadruk op „kuituur". De
planologische procedures voor deze
baan zijn reeds enkele jaren aan de
gang. De bestemmingsplanwijziging
ligt op het ogenblik met een aantal
bezwaarschriften bij de Provincie, ter
wijl ook een aantal bezwaarschriften
zijn ingediend bij de Raad van State
tegen de vergunning die minister
Braks heeft gegeven voor de aanleg
een goede ontsluiting en voldoende
parkeervoorzieningen zijn noodza
kelijk
aanleg van golfbanen wordt afgewe
zen in bestaande bossen
in geplande bossen (bijv. in het kader
van een landinrichting) is aanleg van
golfbanen in principe mogelijk.
Echter, in het laatste deel van de
ontwerp-nota, waarin wordt ingegaan
op thans spelende plannen voor
nieuwe golfbanen in Zeeland, wordt
duidelijk dat helaas weinig vertrouwen
geschonken kan worden in het toe
passen van de opgestelde uitgangs
punten. Daar wordt namelijk gesteld
dat de aanleg van de golfbaan in het
Schouwse duingebied nadrukkelijk
ondersteuning verdient. Dit, terwijl
die baan gedeeltelijk in een be
schermd natuurgebied komt te liggen,
een gaaf en kultuurhistorisch belang
rijk landschap zal aantasen en er geen
goede ontsluiting en parkeervoor
zieningen aanwezig zijn. Als enig po
sitief argument voor dit plan wordt in
de ontwerp-nota de ligging in een
groot rekreatiegebied vermeld. Een
golfbaan in de Westhoek hoeft geen
probleem te betekenen voor natuur-
en landschapswaarden, maar de loka-
tie die men nu op het oog heeft stuit op
vele bezwaren, van zowel natuurbe
schermingsverenigingen als partiku-
lieren.
Op het ogenblik is het gebied waar de
golfbaan moet komen grotendeels
een rustig, fraai graslandgebied met
houtwallen, gelegen op de overgang
tussen duin en polder. Van oudsher
wordt hier veeteelt bedreven. De hui
dige bedrijfsstruktuur is echter niet
meer rendabel. Veiligstelling van het
gebied met bijvoorbeeld maatregelen
van holes in het Beschermd Natuur
monument. Niet alleen de aantasting
van een gaaf stuk authentiek duin
zoomlandschap is de achtergrond van
de meeste bezwaarschriften, maar ook
de precedent-werking die ontstaat als
dit plan doorgaat. Een aanvraag van
een kampeerterreineigenaar voor
bijvoorbeeld een sportveld in het na
tuurgebied is dan niet meer tegen te
houden.
Het plan voor de aanleg van een 9
holes golfbaan in het Schouwse duin-
zoomgebied heeft inmiddels lande
lijke bekendheid. Het wordt een test
case voor de mogelijkheid om met een
golfbaan „in te breken" in een gebied
dat beschermd is door de Natuurbe
schermingswet.
