Vergunningen
Aktieplan
Verdraaid
Wouter de Gaaij was tot voor kort koördinator
van het Deltaoverleg, een overlegstruktuur van
natuur- en milieuorganisaties in Zuid-Holland,
Brabant en Zeeland.
Het „Aktieplan voor verbetering van de wa
terkwaliteit van de Schelde" is uitgegeven door
de Zeeuwse Milieufederatie en kan bij haar
besteld worden. Prijs: 1 10,— f 4,50
verzendkosten.
Antwerps havengebied 240 ton cad
mium en 3000 ton lood liggen opge
slagen. De waterbodemverontreini
ging in het Antwerps havengebied be
hoort tot de zwaarste in heel West-
Europa, waarbij PAK's (teerstoffen) er
nog het meest uitspringen. Maar ook
in andere deelbekkens is de waterbo
demverontreiniging zeer ernstig.
Bij de voorbereiding van het rapport
hadden we inzage in het volledige ver
gunningenbestand van de rechter-
oeverbedrijven in Antwerpen. In deze
vergunningen (die in België niet open
baar zijn) staat te lezen wat en hoeveel
de verschillende bedrijven mogen lo-
•zen. Grote chemische fabrieken (zoals
BASF en Bayer) nemen een fors aan
deel van de Scheldevervuiling voor
hun rekening. Tenminste, als ze inder
daad zoveel lozen als is toegestaan.
Overigens zijn de door Nederlandse
bedrijven geloosde hoeveelheden
PAK's, lood en voedingsstoffen be
paald niet te verwaarlozen.
Wat opvalt is dat de vergunnin
gen van de 17 grootste lozers al onge
veer tien jaar geleden zijn afgegeven.
Dus heeft de overheid tien jaar lang
nagelaten deze bedrijven aan te zetten
tot sanering, bijv. door schonere tech
nieken toe te passen.
De vervuiling van de Schelde kan al
leen in internationaal verband worden
aangepakt. De Scheldeoeverlanden
moeten een voorbeeld nemen aan de
Rijnoeverlanden, die gezamenlijk tus
sen grofweg 1975 en 1985 een aardige
vermindering van de vervuilingsgehal
tes hebben bereikt. In diezelfde pe
riode bleef de Schelde-waterkwaliteit
overanderd slecht, waardoor de
Schelde nu vuiler is dan de Rijn.
Zo langzamerhand is er in Neder
land en Vlaanderen een redelijk pak
ket instrumenten tot stand gebracht
om de vervuiling mee te lijf te gaan, in
de vorm van wetten en organisaties.
Bovendien bestaat er vrij grote over
eenstemming o ver de uitgangspunten
voor het beleid. Waar het nu vooral
aan ontbreekt is een effektief geza
menlijk programma met maatregelen
om de Schelde schoon te krijgen en
duidelijke afspraken over doelen en
termijneneen Schelde Aktieplan.
Het rapport van de Scheldewerkgroep
doet voorstellen voor een dergelijk
aktieplan. Een paar van de voor
naamste voorgestelde maatregelen
zijn:
- verdubbeling van het tempo van in
vesteringen in rioolwaterzuivering
om ongezuiverde lozingen van huis
houdelijk afvalwater te beëindigen.
In België wordt nog slechts 25% van
dit afvalwater daadwerkelijk gezui
verd;
-toepassing van nieuwe zuiverings
technieken om de lozing van fosfaten
en nitraten in 1995 met de helft te
rug te dringen
-sanering van industriële lozingen
door het aanscherpen van de ver
gunningen en het opleggen van sa
neringsprogramma's binnen 5 jaar.
De lozing van de meest gevaarlijke
stoffen kan dan in 1995 met 50 tot
90% zijn verminderd
- uitvoering van een programma voor
het schoonmaken van de vervuilde
waterbodems in het gehele stroom
gebied vóór 2000. Ernstig vervuilde
baggerspecie mag niet worden te
ruggestort.
Begin december vond een symposium
plaats in Antwerpen over de Schelde,
waar havenbaronnen hun onfrisse ge
luiden lieten weerklinken, maar waar
ook de ekologische waarden ten to
nele werden gevoerd. Als gevolg van
de grote publiciteit(?) werd ons voor
stel voor een Schelde Aktieplan meer
dere keren genoemd. Maar niet alle
sprekers hadden het rapport goed ge
lezen. Zo was nog steeds de misvatting
te horen dat de meeste troep uit
Frankrijk zou komen. Toch is te ver
wachten dat het rapport (iets) gehol
pen heeft om beleidsmakers op te war
men voor een gezamenlijk aktieplan.
Bij de aanbieding van het rapport be
weerden beide ministers het aktie-
plan-voorstel als een steun in de rug te
ervaren. Dat schept verplichtingen!
Nu de huidige aanpak van de water
vervuiling onvoldoende resultaat
blijkt te hebben, is een Schelde Aktie
plan heel hard nodig.