José Lemmen
Gemeenten hebben een groot aantal
mogelijkheden om de aantasting van
natuur en milieu tegen te gaan,
ze maken er alleen onvoldoende
gebruik van. Met het louter en alleen
voldoen aan de wettelijk verplichte
taken is geen milieuprijs te verdienen:
er kan veel meer.
De Inspektie Milieuhygiëne beschrijft
het als volgt„voldoen aan de eisen van
de milieuwetten is één ding maar waar
het werkelijk om gaat is het nu
en straks voldoen aan de normen en
eisen van de samenleving".
Iets waar het volgens de ZMF in veel
Zeeuwse gemeente nog aan ontbreekt
Hinderwet uitvoerings programma
Zeeland en het HUP
Gemeenten
en milieu
l n iedere gemeente komt bedrij
vigheid voor: landbouwbedrijven,
winkelbedrijven, horeca, garages tot
hele industrieterreinen aan toe. Hin
der veroorzaken voor de omwonen
den kunnen ze allemaal. De gemeente
behoort dit wettelijk te voorkomen
door aan de vereiste Hinderwet-ver
gunning strenge voorwaarden te ver
binden om stankoverlast, luchtver
ontreiniging, bodemverontreiniging,
geluidhinder, brand- en explosiege
vaar te voorkomen. Die voorwaarden
kan de gemeente ook stellen om plan
ten, dieren en landschappelijke waar
den te beschermen.
Het uitvoeren van de Hinderwet is
voor de gemeente een verplichte taak.
Hoe streng de voorschriften zijn kan
van gemeente tot gemeente nogal
eens verschillen. Dit gaat in de toe
komst gelukkig veranderen, het mini
sterie van VROM is bezig om voor een
groot aantal bedrijfstakken uniforme
regels op te stellen.
Tot nu toe is het hard nodig dat
de milieubeweging en inwoners van
de gemeente in de gebruikelijke in
spraakprocedure om verscherping
van voorwaarden vragen.
De Hinderwet is er al sinds 1875
maar nog steeds loopt het niet lekker.
Gemeenten hebben vaak geen volle
dig overzicht van de bedrijven op hun
grondgebied, houden het vergun-
ningenbestand niet op peil, voeren
geen of een gebrekkige kontrole uit
op de voorschriften en willen vaak niet
sanktionerend optreden. Een bedrijf
dat nooit een gemeenteambtenaar op
bezoek krijgt ofweet dat er geensank-
ties volgen op overtredingen lapt de
voorschriften op een simpele manier
aan de laars.
Niet verplicht voor de gemeente maar
wel nuttig, is het opstellen van een
Hinderwet Uitvoerings Programma
(HUP). Tot voor kort gaf het mini
sterie van VROM gemeenten subsidie
om zon plan op te stellen.
Het HUP begint met een inventa
risatie van alle vergunningplichtige
bedrijven in de gemeente. Vervolgens
wordt gekeken in hoeverre die bedrij
ven wel, geen of een onvolledige ver
gunning hebben. Aan het HUP zit ook
een plan om de bedrijven te kontro-
leren op de uitvoering van de voor
schriften. Er moet in staan wie het
komende jaar welke werkzaamheden
uitvoert en met welke financiering.
Volgens Drs. H. G. Ouwerkerk
van de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten (VNG), heeft 80% van de
Nederlandse gemeenten op dit mo
ment een HUP. Tijdens zijn toe
spraak op het congres „gemeenten en
milieu", van de VNG en Stichting Na
tuur en Milieu, werd duidelijk dat in
veel gevallen de uitvoering nu al weer
achterloopt.
Er is te weinig geld maar gemeen
ten geven het milieu ook te weinig
prioriteit ten opzichte van andere be
leidsterreinen, volgens Ouwerkerk.
Tussen 1982 en 1985 gingen de
Zeeuwse gemeenten goed van start. In
1985 had de helft van de gemeenten al
een Hinderwet Uitvoerings Program
ma. De voorlopers waren: Middel
burg, Vlissingen, Terneuzen, Goes,
Borsele, Westerschouwen en de Wal-
cherse plattelandsgemeenten die sa
men met W issenkerke, St. Philipsland
en Kortgene een HUP hebben laten
maken door de Centrale Dienst Ge
meentewerken te Serooskerke.
Daarna wilde het niet meer zo vlot
ten, pas dit jaar (1989) kwam er weer
beweging in. Hontenisse, Hulst, Oost
burg, Tholen en de zes gemeenten op
Schouwen-Duiveland zijn alsnog aan
het werk gegaan. Dan blijven er toch
nog zes gemeenten op de Bevelanden
en Zeeuws-Vlaanderen over die er de
brui aan lijken te geven. Dit betekent
niet dat in alle zes deze gemeenten
niets gebeurt op Hinderwet-gebied.
Sluis heeft los van het HUP-model een
eigen inventarisatie en kontrolepro-
gramma opgesteld. Sas van Gent, toch
een gemeente met veel industrie, zit te
wachten tot de automatisering wat
verder is en beperkt zich zolang tot vijf
bedrijven op de Axelse Sassing. In Sas
van Gent wordt niet volgens een pro
gramma gekontroleerd. Ditis ook niet
het geval in Reimerswaal, Axel, Aar
denburg en Kapelle. In deze gemeen
ten gaat de kontroleur alleen op pad
bij klachten of als de betreffende amb
tenaar zelf het initiatief neemt. Er
wordt op dit moment ook geen in
ventarisatie van vergunningplichtigen
bijgehouden.
Minister Nijpels zal, zo meldde hij
op het congres en in het Nationaal Mi
lieubeleidsplan, de gemeenten meer 1
gaan aanspreken op hun kontrole- en
handhavingstaak en daar ook de no
dige financiële middelen en instru-