In gesprek met Jan de Vries
Sabine Verburg
Karakteristiek
Geertje van der Krogt is natuurtechnicus en
heeft in 1986 onderzoek gedaan in Zuid-
Beveland naar de effecten van het beheer van
dijken. Momenteel is zij bezig met een dergelijk
onderzoek in Zeeuws Vlaanderen.
Per 1 juni werkt hij als stafmedewerker
milieu en economie bij het Landelijk
Milieu Overleg in Utrecht.
Na zich zeven jaar behoorlijk druk te
hebben gemaakt in en over het
Zeeuwse milieu, zet hij er nu een punt
achter. Een aantal vragen aan
(ex)-coördinator Jan de Vries.
De Zeeuwse Milieu Federatie, waar staat dat
volgens jou voor?
Een punt erachter
meer kansen krijgt. Verder kan een
wisselende intensiteit van de bewei
ding planten de tijd geven om te bloei
en en zaad te zetten. Ook beweiding
met vee achter raster gaf goede resul
taten.
Extensieve beweiding leidde tot
verdere verruiging, omdat de schapen
het eenmaal stug geworden gras niet
meer eten. De grasmat vervilt en de
bodem wordt afgedekt met dood ma
teriaal. Het effect van maaibeheer -
maaien en het gemaaide afvoeren -
bleek sterk af te hangen van het tijdstip
en de frekwentie van het maaien. Ve
getatie die te lang is als de winter begint
maakt het opkomen van eenjarige
kruiden in het voorjaar moeilijker. Bij
het te laat maaien (in oktober) zijn de
voedingsstoffen van de overblijvende
ruigtekruiden al naar de wortels ge
transporteerd, wat dezelfde uitwer
king heeft.
Een voordeel van maaien is dat de
kruiden de gelegenheid krijgen om te
bloeien en zaad te zetten, wat niet al
leen een prachtig gezicht is maar ook
zorgt voor veel zaden in de bodem van
de dijk. Een nadeel van maaien is dat
sommige dieren in één keer al hun
schuilmogelijkheden, waardplanten,
voedsel en eieren kwijt zijn.
Bij niets doen - passief beheer -
bleek zich op de Stelsedijk op Zuid-
Beveland in zestien jaar uit grasland
een complete bosvegetatie te ontwik
kelen met essen, iepen, vlier en mei
doorn.
Het onderzoek naar het verband tus
sen dijkbeheer en plantengroei leidde
tot de conclusie dat een goed beheer
rijke, gevarieerde vegetaties ontwik
kelt. Voorbeelden van goed beheer
met mooie resultaten zijn de Oude
Kamersedijk niet ver van de schaaps
kooi bij Nisse (eigendom Natuurmo
numenten) en de Paalsedijk in
Zeeuws-Vlaanderen (eigendom
Staatsbosbeheer).
De functie van de dijken voor het
behoud en herstel van de natuur in
Zeeland is gelegen in de verspreiding
van soorten, het vormen van trek-
routes tussen natuurgebieden en het
bieden van uitwijkplaatsen aan plan
ten en dieren. De dijken zijn een ka
rakteristiek stuk Zeeuws cultuurland
schap, te mooi om te laten verloede
ren tot ecologische leegten. -<j
Een huis voor iedereen die zich indi
vidueel of in groepsverband bekom
mert om het milieu in Zeeland. Vanaf
'85 een goed gestructureerde orga
nisatie met diverse taken op het gebied
van natuur- en milieubescherming.
Een onafhankelijke maar op samen
werking gerichte opstelling met een
professionele aanpak, een democra
tische structuur en een hechte veran
kering in de Zeeuwse samenleving.
Overigens een typisch Nederlands
verschijnsel, zo'n particuliere vere
niging of stichting die betaalde men
sen in dienst heeft. Door professionele
mensen op dit werk te zetten, die de
tijd en de capaciteiten en uiteraard de
wil hebben zich in alles wat milieu en
landschap betreft te verdiepen, daar
door heeft de ZMF zich een vaste plek
in de provincie veroverd.
Een professionele aanpak bete
kent overigens niet afscheid nemen
van het actievoeren, nee zowel het ene
- dus het overleg - als de actie, beide
behoren tot de mogelijkheden. Dat is
wel een verschuiving ten opzichte van
vroeger, dat men nu beide als werk
wijze kan kiezen.
Jan de Vries