Verstoring
Maatregelen
Hoe is de huidige situatie in de Oos-
terschelde wat verstoring betreft?
Exakte inventarisatie-gegevens zijn
nog niet bekend. De algemene indruk
is echter dat vooral de laatste twee jaar
de menselijke druk op het gebied sterk
is toegenomen. Met het wegvallen van
ca. 6000 ha slikken en platen achter de
kompartimenteringsdammen moeten
vogels en spitters zich nu in een ver
kleinde Oosterschelde koncentreren.
Het komgebied is grotendeels omslo
ten geraakt via de Oesterdam, die zich
in snel tempo als surf-boulevard ont
wikkeld en waarvan bij eb talloze spit
ters uitzwermen. Zagers en pieren uit
de Oosterschelde worden tot ver bui
ten Zeeland verhandeld. Afgelopen
zomer werd op verscheide lokaties
regelmatig met speedboten en water
jets langs en tussen verstoringsgevoe-
lige platen en slikken gescheurd. De
plaatbetreding lijkt sterk toegenomen
te zijn: vogelonderzoekers van Rijks
waterstaat die reeds jaren op een aan
tal vaste lokaties tellen, stellen de laat
ste tijd een sterke toename van vogel
verstoring vast, voornamelijk door
spitters veroorzaakt. In het begin van
de jaren tachtig toonde onderzoek aan
dat toen al tengevolge van het spitten
30 a 40 procent van de platen en slik
ken een matige tot sterk verarmde
bodemfauna had. De laatste jaren is
het aantal handkokkelvissers van
enkele tientallen tot enkele honderden
uitgegroeid. De mechanische kokkel
visserij is tegenwoordig zo geïntensi
veerd dat hierdoor bij een beetje stren
ge winter extra vogelsterfte optreedt.
Vogeltelgegevens wijzen uit dat de
laatste jaren in de Oosterschelde voor
een aantal soorten de gemiddelde aan
tallen afnemen, terwijl dat in de Wes-
Om verdrinking van zeehonden te voorkomen zullen fuiken
van keerwanten voorzien moeten worden
terschelde niet het geval is. Maatrege
len zijn dus hard nodig om verdere
degradatie van natuurwaarden van de
Oosterschelde tegen te gaan. Dat laat
ste zou trouwens tot in lengte van
dagen een grote blamage voor Zee
land zijn.
In het kader van de Nb-wet aanwij
zing worden wat betreft de rekreatieve
toegankelijkheid van de platen en slik
ken drie kategoriën gebieden onder
scheiden: vrij toegankelijke, beperkt
toegankelijke en niet toegankelijke.
De laatste kategorie, de echte rustge
bieden, wordt gevormd door de Von
delingsplaat en het Neeltje Jans- en
Roggenplaatgebied. Het instellen van
deze rustgebieden is een noodzaak om
de Oosterschelde-natuur in stand te
houden en mogelijk verder te ontwik
kelen. De genoemde platen en hun
omgeving herbergen vaak grote aan-
Schorren Oosterschelde
tallen vogels, veroorzaakt door hoge
dichtheden aan bodemdieren. en ze
vormen een optimaal leefmilieu voor
zeehonden. Vanuit deze kerngebieden
zal de natuurfunktie van de andere
delen van de Oosterschelde, en bij
voorbeeld ook van de Voordelta, ver
sterkt kunnen worden.
Schor en slik in het Zijpe
De uitgezette zeehonden in de Oos
terschelde blijken het, naast de bees
ten die reeds aanwezig waren, prima
te doen. In principe zou hier weer een
nieuwe Zeeuwse populatie tot ontwik
keling kunnen komen. Wat betreft
watervervuiling - PCB's benadelen de
reproduktie van zeehonden - is de
situatie in de Oosterschelde gunstiger
dan in de Waddenzee. Voor het wer
pen en zogen van jongen is echter wel
in een wijde omgeving absolute rust
vereist. Zogende zeehonden worden
door een schip al op meer dan een
kilometer afstand opgejaagd, terwijl
het enkele uren per dag ongestoord
kunnen zogen op een drooggevallen
plaat voor de jongen van levensbelang
is. Wil de herintroduktie van zeehon
den in de Oosterschelde lukken, dan is
sowieso een vaarverbod in de rustge
bieden tijdens de werp- en zoogperio-
de, van juni tot september, noodzake
lijk.
