Voedsel uit afval?
D
ering: een belangrijke bij drag
Lidwien Willemse en Jaques Roumen
Kompostering thuis
De Zeeuw produceert per jaar liefst zo'n 400
kg huishoudelijk afval. Meer dan de helft van
dit afval bestaat uit groente-, fruit- en tuinafval
(hierna GFT genoemd).
Het GFT-afval kan door werking van bodemdie-
ren en micro-organismen omgezet worden in
een prima bodemverbeteraar, nl. kompost. Met
name op kleigronden verbetert kompost de
struktuur van de bodem. Bij een aanbod van
kompost met een gegarandeerde kwaliteit zal
vooral de tuinbouw meer dan tot op heden
gebruik maken van kompost.
Centrale kompostering
Hoe gaat het?
Haalbaar in Zeeland?
oor het GFT-afval gescheiden van
het overige afval in te zamelen en ver
volgens te komposteren, kan zo'n 40%
van het huishoudelijk afval worden
omgezet in een waardevolle grond
stof. Hiermee vermindert de hoeveel
heid afval die gestort of verbrand
moet worden. De ZMF pleit ervoor
het afval aan de bron te scheiden, dus
in de Zeeuwse huishoudens. Bij de
Verenigde Afvalverwerkings Maat
schappij (VAM) is sinds 1931 veel
ervaring opgedaan met kompostering
van GFT uit ongescheiden ingezameld
GFT. De kompost van de VAM blijkt
echter verontreinigd te zijn met zware
metalen en visueel vuil als glas en
kunststof. Deze kompost heeft dus
geen gegarandeerde kwaliteit. Eén NC
batterijtje kan al voldoende zijn om
het GFT-afval ongeschikt te maken
voor kompostering t.b.v. bijv. de
groenteteelt.
Er zijn voor de Zeeuwse huishou
dens in principe twee mogelijkheden
om GFT-afval apart te houden.
Hoewel het niet voor alle Zeeuwse
huishoudens mogelijk is, is thuis-
kompostering via een komposthoop of
een kompostvat een zeer milieuvrien
delijke vorm van komposteren. Met
eigengemaakte kompost kan de
bodemstruktuur van de eigen tuin op
peil worden gehouden. Door thuis te
komposteren hoeft er minder afval
ingezameld en verwerkt te worden.
Dit spaart afvalzakken, energie (trans
port) en belast het milieu minder.
In onze provincie worden door
verschillende gemeenten kompostva-
ten met subsidie verstrekt. De Zeeuw
se bevolking blijkt geïnteresseerd in
thuis-kompostering, de gemeentelijke
kompostvatenakties verlopen goed.
Kompostvaten zijn heel praktisch
in het gebruik en voorkomen overma
tige stankoverlast van het komposte-
ringsproces. In de tabel is vermeld
hoeveel subsidie de Zeeuwse gemeen
ten geven. Heeft u belangstelling maar
ontbreekt uw gemeente in de tabel,
wijs dan de reinigingsdienst op de
faciliteiten in nabijgelegen gemeenten
die wel subsidies verstrekken.
Thuis komposteren is niet voor ieder
een mogelijk en wenselijk. Sommige
huishoudens hebben geen tuin of vin
den thuiskomposteren te veel moeite.
Daarom zal er ook centraal gekom-
posteerd moeten worden. Om te zor
gen voor een goede en konstante kwa
liteit, zal het GFT-afval in de huishou
dens gescheiden moeten worden.
Wanneer u en ik het GFT-afval en het
overige afval apart bewaren kan de
hoeveelheid afval die gestort of ver
brand moet worden met zo'n 40% ver
minderd worden.
Centraal komposteren is in Nederland
niet nieuw. In de afgelopen jaren is
veel praktijk ervaring opgedaan met
centrale kompostering. Uit de veelal
positieve ervaringen elders kunnen we
in Zeeland veel leren. Een dertiental
gemeenten in Nederland experimen
teert met het gescheiden inzamelen
van GFT-afval. Het intergemeentelijke
samenwerkingsorgaan West-Friesland
en de gemeente Apeldoorn voeren de
GFT-inzameling definitief in. De erva
ringen met GFT-inzameling zijn hel
der verwoord in een handboek GFT-
afval. Dit rapport bevat ook voor de
Zeeuwse overheden zinvolle informa
tie.
Gescheiden inzameling blijkt heel
goed te gaan met behulp van twee
minikontainers (a 120 liter) per huis
houden. Eén kontainer voor het GFT-
afval en één voor het restafval. Omdat
GFT-afval ongeveer de helft van het
Kompostvat
huishoudelijke afval is, kan elke kon
tainer om de 14 dagen worden gele
digd zonder dat de kontainers overvol
raken. De ophaaldienst kan zo de ene
week het GFT-afval ophalen en de
andere week het restafval. Hygiënisch
is dit mogelijk en in de praktijk levert
het geen ononverkomelijke klachten
op.
Er zijn nog diverse andere inza-
melmethoden mogelijk. Deze worden
uitvoerig beschreven in het al
genoemde GFT-handboek.
De kompost uit gescheiden ingeza
meld GFT-afval blijkt van een goede
kwaliteit te zijn. Om een goede afzet
van de kompost mogelijk te maken zal
er binnenkort een landelijke verkoop
organisatie van GFT-kompost van
start gaan. Vanwege de verontreini
ging in de al eerder genoemde VAM-
kompost en in zuiveringslib en dierlij
ke mest, zal de vraag naar goede GFT-
kompost groter worden.
Het landelijke overheidsbeleid is erop
gericht om in de toekomst meer huis
houdelijk afval te gaan verbranden.
Ook het Zeeuwse afval dat tot nu toe
steeds gestort wordt zal verbrand
moeten gaan worden. De kosten van
verbranding werd tot voor kort
geschat op 100,- tot 125,- per ton.