De vergeten natuur van de Westerschelde u Thijs Kramer Natuurwaarden De Westerschelde is het meest ondergewaar deerde natuurgebied van Nederland. Dit bleek weer eens uit het Westerscheldebeleidsplan. Hierin komt het belang van de natuur onvol doende tot uiting. Ten onrechte, want in veel op zichten doen natuurwaarden van de Wester schelde niet voor die van de Oosterschelde onder. De Westerschelde is een estuarium, met het typische dynamische karakter van slinge rende geulen, vloedscharen, wandelende pla ten en grote oppervlaktes schor; geschikt voor zeehavenontwikkeling, maar tevens een uniek natuurgebied. Verontreiniging Baggeren 1 et Deltagebied is rijk bedeeld met grootschalige natuurgebieden. In ver gelijking met de andere Deltawateren krijgen de natuurwaarden van de Westerschelde niet de aandacht die ze verdienen. De reden ligt voor de hand. Het landschap van de Wester schelde biedt op veel plaatsen een onnatuurlijke aanblik. Schoorstenen, koeltorens en zeeschepen domineren. Niet iets wat we ons bij een natuurge bied voorstellen. Maar de werkelijk heid is anders dan deze selektieve indrukken. 80% van het schorareaal in het Delta gebied ligt in de Westerschelde. Het Verdronken land van Saeftinghe is zelfs het grootste brakwaterschor van Europa. Daarnaast ligt nog een keten van kleinere schorgebieden langs de oevers van de Westerschelde, zoals het Paulinaschor, het Zuidgors en niet te vergeten het schorgebied bij Ram- mekens. De Westerschelde is internatio naal gezien een belangrijk watervo- gelgebied. Voor meer dan 20 vogel soorten voldoet de Westerschelde aan de "Wetland-norm". Dat betekent dat van meer dan 20 vogelsoorten meer dan 1% van de populatie zich regel matig in het Westerscheldegebied ophoudt. De broedvogels in de Westerschelde zijn vooral die soorten, die kenmer kend zijn voor de dynamische milieus van het kustgebied. Juist deze vogel soorten zijn erg kwetsbaar voor ver storing en door de rekreatiedruk van veel plaatsen verdreven. Maar op de Hooge Platen vinden ze die rust nog wel. Rond de 1000 visdieven en 800 grote sterns worden er geteld. Met meer dan 100 broedparen is de Hooge Platen voor Nederland zelfs de belangrijkste broedplaats van de dwergstem. In het voor- en najaar is de Wes terschelde van belang voor steltlopers die op doortrek voedsel zoeken op de platen en slikken. Tijdens de najaars trek verblijven er gemiddeld 40.000- 60.000 steltlopers in de Westerschel de. In de winter worden er zelfs 150.000 vogels geteld. Hooge Platen De verontreiniging van de Wester schelde vormt voor de natuur een ern stige bedreiging. Het bodemleven heeft hiervan vooral in het oostelijk deel veel te lijden. In de voedselketen stapelt het gif zich op, zodat top-pre- datoren zoals de bruinvis en zeehond nagenoeg verdwenen zijn. Vissen zwemmen met kankergezwellen rond en mossels zijn niet geschikt voor menselijke konsumptie. Veel van de verontreinigde schelp dieren worden wel door vogels gege ten. Welke risiko's dit voor vogels met zich meebrengt is nog nauwelijks bekend. Wel worden hoge gehaltes PCB's in de eieren van kokmeeuwen gevonden in Saeftinghe. De onderhoudsbaggerwerken zorgen nu al voor een aantasting van de natuurwaarden. Het typisch dynami sche karakter van het estuarium is in het oostelijk deel bijna geheel verdwe nen. Je kunt hier beter van een kanaal spreken. Door de baggerwerken zijn de stroomsnelheden in de geulen toe genomen. Dit zorgt voor erosie van de schor- en plaatranden. Waardevol intergetijdegebied gaat verloren. Ver der is er door de toegenomen stroom snelheid ook het één en ander veran derd in het sedimentatieproces. De fij ne slibdeeltjes kunnen moeilijker bezinken. Op veel plaatsen wordt alleen zand afgezet, zodat oevers en kreken verzanden. In zand leven van Paulina Schor ~'~-v

Tijdschriftenbank Zeeland

Wantij | 1989 | | pagina 5