Voedsel en milieu
landbouw
deel
1: landbouw
Karen Fortuin
Jarenlang heeft de overheid de landbouw gestimuleerd meer te produceren en
goedkopere produkten af te leveren. Boeren zijn allerlei hulpmiddelen gaan
gebruiken om de produktie op te voeren. Die produktieverhoging is te ver
doorgeschoten. Het milieu zit met de brokken en dat heeft zijn weerslag op de
landbouw. Het moet dus anders, maar het kan ook anders. U, als konsument, kan
daarbij ook een rol spelen. Bijvoorbeeld door produkten te kopen uit de ekologische
of biologisch dynamische landbouw.
Q
Mest
Inhoud
1. De moderne landbouw
2. De biologische landbouw
3. B.d.-fruitteler in Zeeland
4. Tips
Bestrijdingsmiddelen
Ruilverkavelingen
Anders
V^inds het begin van deze eeuw, en
vooral na de Tweede Wereldoorlog,
is het boerenbedrijf enorme veran
derd. Kunstmest, krachtvoer, moder
ne landbouwmachines, goedkope
energie en chemische bestrijdings
middelen maakten veel hogere op
brengsten mogelijk. Heel belangrijk
voor de landbouw is het Europese
landbouwbeleid. Dit beleid is erop
gericht de prijs voor de landbouw-
produkten laag te houden in verhou
ding tot de overige kosten van levens
onderhoud. De boeren moeten daar
om steeds meer produceren om een
redelijk inkomen te houden. Kleine
boeren kunnen het niet meer bolwer
ken. Alleen de grote bedrijven blijven
over. Dat alles heeft grote gevolgen
voor natuur, landschap en milieu.
De groei van de veestapel, vooral in
de bioindustrie, geeft enorme hoe
veelheden mest, per jaar 98 miljoen
ton! Er is veel meer mest dan goed is
voor de bodem en het milieu. Er kan
maar 58 miljoen ton worden gebruikt
voor de bemesting van landbouw
grond zonder schade aan de bodem
en de natuur. De overblijvende 40
miljoen ton mest is gewoon te veel.
Die overtollige mest wordt vooral op
weilanden en maisvelden gedumpt.
Met als gevolg dat bodem en grond
water verzuren en verzieken. De
landbouw is de grootste verzuurder
in Nederland.
De mest is niet net enige probleem
van de landbouw voor de natuur en
het milieu. Schadelijk zijn ook de be
strijdingsmiddelen. Jaarlijks wordt in
de landbouw 19 miljoen kilo puur gif
gebruikt. De enorme hoeveelheden
gif maken slachtoffers onder de nutti
ge insekten, andere diersoorten en
wilde planten. Deze indirekte schade
wordt niet in de prijs van het voedsel
doorberekend, maar de Stichting Na
tuur en Milieu heeft berekend dat het
de samenleving, ruw geschat, wel 300
tot 500 miljoen gulden per jaar kost.
Ruilverkavelingen hebben het land
schap sterk veranderd. Kronkelende
beekjes zijn vergraven tot rechte be
tonnen goten om regenwater snel af
te voeren, zodat weilanden en akkers
in natte seizoenen droog blijven. Dat
betekent wel dat in droge seizoenen
extra moet worden gesproeid, waar
voor kostbaar grondwater wordt ge
bruikt. Heggen, houtwallen en kleine
boomgroepjes zijn omgehakt, omdat
zij de grote landbouwmachines in de
weg stonden. Sloten zijn dichtge
gooid. Vochtige weilanden zijn droog
gemaakt door verlaging van de
grondwaterstand, zodat de zware
machines met meer wegzakken.
1Wrton^ni?^w?Wroncre^escffl^5^
maakt aan een snellere en grotere pro
duktie van zuivel en landbouwgewas
sen. De produktie groeide, de bedrij
ven werden groter, en er kwamen
steeds minder boeren. Gemengde be
drijven maakten plaats voor de melk
veehouderij en de bio-industrie en
akkerbouw werd minder gevarieerd.
Het is duidelijk dat het anders moet.
Dat het anders kan, bewijst de biolo
gische landbouw.
