Zeehonden
Integraal Beleidsplan
Voordelta komt te laat
Wandelgangen
Intensivering van de visserij op garna
len en kokkels betekent beschadiging
van bodem en bodemdieren en het
wegvangen van een belangrijke voed
selbron.
Wat rekreatie betreft zijn surfen en
sportvissen de belangrijkste bronnen
van verstoring. Bij beide aktiviteiten
worden droogvallende zandplaten
gebruikt. Voor surfers is het heel aan
trekkelijk even bij te komen van de
inspanningen op een onbewoond en
zonnig eilandje. Voor sportvissers en
de pleziervaart vormen de platen een
uitgelezen plaats om de boot droog
te laten vallen en eventueel wat op te
kalefateren. Het vissen gebeurt het
liefst in de luwte van de platen. Deze
waterrekreanten hebben dezelfde
voorkeur als zeehonden en vormen
daardoor een bedreiging voor ze.
In de loop van deze eeuw nam de po
pulatie Delta-zeehonden af van meer
dan duizend tot nul in de zestiger ja
ren. Overmatige bejaging en water
vervuiling hadden het dier doen uit
sterven. Sinds de jaren tachtig zit het
dier weer in de lift. Vanuit de Wadden
en van de Engelse kusten trekken elke
winter een aantal exemplaren richting
Deltagebied. De ornithologen van de
Dienst Getijdewateren namen 10 tot
20 exemplaren waar op de droogge
vallen platen in de Voordelta. Wel
spoelden er zomers van tijd tot tijd
verlaten "huilers" (zeehondejongen)
aan. Echter met het begin van de eer
ste rekreatie-aktiviteiten worden de
zeehonden niet meer waargenomen.
Onderzoek van het RIN aan vier in
de Oosterschelde uitgezette zeehon
den heeft uitgewezen dat verstoring
zeer veel plaatsvindt en dat wegtrek
van de zeehonden uit het gebied het
gevolg is.
Waterstaatswerken en rekreatieve ak
tiviteiten beslaan tegenwoordig de
hele Nederlandse kust. In de "droge"
Voordelta moeten delen met grote
potenties hiervan gevrijwaard blijven.
De strandvlakten scheppen hier en
daar namelijk ideale voorwaarden
voor primaire duingroeivorming of
het ontstaan van slufters. Dat zijn
duinmeren onder invloed van het ge
tij, zoals het Zwin. Deze systemen
zijn biologische schatkamers en ze
zeldzaam zijn geworden.
De natuurbeschermingsorganisaties
in het Deltagebied, verzameld in het
Delta Overleg, vinden dat de Voor
delta beschermd moet worden. Dat
was voor het overleg de aanleiding om
begin juli een brief te schrijven aan de
drie ministers die betrokken zijn bij
de Voordelta.
Op dit moment is er een beleidsplan
in de maak voor de Voordelta, dat in
eerste instantie de natuurlijke ont
wikkelingen veilig wil stellen, en pas
dan gaat kijken hoe menselijk aktivi
teiten daar in te passen zijn. Op zich
voor natuur en haar beschermers een
gunstig uitgangspunt. Punt van grote
zorg is echter de explosieve groei van
waterrekreatie in de Voordelta. Zoals
we ook al gezien hebben in de kom
van de Oosterschelde bij de Oester-
dam, is het gevaar aanwezig dat een
bepaalde ruimte in gebruik wordt ge
nomen door, in dit geval, rekreatie.
Tegen de tijd dat het beleid voor het
betreffende gebied van kracht wordt,
loopt het achter bij de bestaande toe
stand of heeft men die spontaan uit
de hand gelopen situatie als maatge
vend in het beleid opgenomen. De Ge-
treffende aktiviteit zal zich hoe dan
ook proberen te handhaven op de net
gewonnen plekken. Een dergelijke
gang van zaken willen we in de Voor
delta voorkomen. Vóór het Integraal
Beleidsplan Voordelta volgend jaar
gereed komt, en gezien de nu al opge
lopen vertraging moet daaraan ge
twijfeld worden, dient er een interim-
beleid van kracht te zijn. In een der
gelijk tijdelijk beleid, dienen naar de
mening van de natuurbeschermings
organisaties aangegeven te worden
welke zandplaten nu voor natuurlijke
ontwikkelingen gereserveerd en van
rekreanten gevrijwaard dienen te
worden. Of waar een betredingsrege-
ling de toegang voor een bepaald deel
van het seizoen verbiedt.
De brief aan de ministers Maij-Weg-
gen, Braks en Alders heeft niet het
door ons gewenste effekt, zo hebben
we in de wandelgangen al mogen ver
nemen. De door ons aangehaalde ver
storingsfeiten worden niet ernstig ge
noeg geacht om nu al maatregelen te
nemen.
De komende jaren zullen met betrek
king tot de Voordelta heel interessant
worden. De rekreatiesektor zal zich
hopelijk snel genoeg realiseren dat
een gezonde natuur zeer zeker in hun
belang is. En dat een ongelimiteerde
groei en promotie al snel tot schade
aan landschap, natuur en milieu leidt.
Een zonering van natuur en rekreatie
in een zo vroeg mogelijk stadium
voorkomt frustraties van de natuur
lijke ontwikkelingen en de rekreatie
in de Voordelta.
Marcel Rekers is koördinator van het Delta Over
leg.
