Verpakkingen
H
BAS
ledereen die winkelt kan het waarnemen, het gemiddelde winkelkarretje in de
supermarkt bevat bijna evenveel papier, plastic, blik, aluminium, karton en glas als
eetbare produkten. Al deze produkten verdwijnen vaak in een papieren of plastic
draagtas. Thuis in de keukenla liggen ook nog rollen aluminium- en plastic folie
en papieren- of plastic zakken om aangesproken groenten of kliekjes in te bewaren
of voor het nodige bak- en braadwerk. Over het bewaren van kliekjes van ons geen
kwaad woord. Nog veel te veel voedselresten belanden in de pedaalemmer. Tja
en daar zit dan ook weer een plastic zak in. En tenslotte verpakken we dan alles
in de grote grijze plastic vuilniszak.
Recyclen of afval voorkomen
het bedrijfsleven zal dit niet snel ge
beuren. Initiatieven zullen eerder
door de overheid (d.m.v. wetgeving
en stimulerende maatregelen) en door
de maatschappij moeten worden af
gedwongen. De konsument heeft
daarin een aandeel. Door de vraag
naar verantwoorde produkten te ver
groten en andere te boycotten, kan
de markt beïnvloed worden. Een
voorwaarde daarbij is, dat je goed in
gelicht moet zijn, en er wat voor over
moet (kunnen) hebben. Het komt
neer op bewuste keuzes maken bij het
inkopen en weten waarom je eventu
eel ergens meer voor moet betalen.
Produkten die het minst bewerkt zijn
(zowel bij de boer als in de fabriek),
zo min mogelijk verpakt zijn en uit
de buurt komen, zijn altijd het beste
om te kopen. Verder zijn er natuur
voedingswinkels waar biologisch ge
teelde produkten te koop zijn. Die
zijn bijna altijd duurder, maar je be
taalt in feite voor het ontzien van het
milieu en de gezondheid.
De vereniging BAS (Benzoaten -
Azo kleurstoffen - Salicylaten) is
er voor mensen met allergieën
en/of overgevoeligheidsreakties
als gevolg van voedingmiddelen
en toevoegingen daarin. BAS wil
meer bekendheid aan deze pro
blematiek geven door voorlich
ting te geven aan partikulieren en
de gezondheidszorg. Verder wil
het onderzoek bevorderen en
een betere etikettering bewerk
stelligen.
Allergieën of overgevoeligheids
reakties kunnen zich lichamelijk
(bijv. eczeem, astma) of psy
chisch (gedragsstoornissen) ui
ten. Vooral gedragsstoornissen
worden meestal niet snel met
voedsel in verband gebracht. Zo
wordt bij hyperaktieve en erg las
tige kinderen de oorzaak al snel
bij de opvoeding gezocht, terwijl
steeds meer gevallen bekend
worden waarbij het blijkt te gaan
om allergische reakties. Een
dieet is in zo'n geval een oplos
sing.
Vereniging BAS is telefonisch te
bereiken, 24 uur per dag, op
nummer 078-315054. Op dat
nummer is een informatiepakket
te bestellen, en hoort u wanneer
er spreekuur is. In Zeeland is Nel
van Es kontaktpersoon, zij heeft
op maandag van 20.00-22.00
uur telefonisch spreekuur, op
nummer 01150-19364.
I et zal u niet vreemd in de oren
klinken, dat het afval van de gemid
delde Nederlander voor een kwart uit
verpakkingsmateriaal bestaat. Al die
fleurige potten, blikken en dozen
hebben een milieuonvriendelijke le
vensweg. Voordat de verpakking om
het voedsel zit heeft het al de nodige
vervuiling van lucht, water en bodem
veroorzaakt en energie gekost tijdens
de produktie. Een EG-studie schatte
dat in de Europese Gemeenschap tus
sen de 25 en 40% van de energie die
nodig is voor bewerkte levensmidde
len opgaat aan verpakkingen.
Na gebruik belandt het verpakkings
afval van de Zeeuwse konsumenten
op de vuilstortplaatsen. Plastics en
metalen breken daar moeilijk af.
In de toekomst zal het Zeeuwse afval
verbrand worden. De diskussie rond
PVC-verpakking en dioxine in melk
en kaas heeft bewezen dat verbranden
ook niet zonder risiko is. De gevolgen
kunnen ver reiken.
Gemeenten en andere overheden zijn
op grote schaal bezig om de stroom
verpakkingsmateriaal in goede banen
te leiden. Zo zijn zij bezig met het
gescheiden inzamelen van afval.
Denk aan de glasbakken en de inza
meling van oud papier. In de rest van
Nederland staan soms ook blik- en
plastic bakken. Gescheiden ingeza
meld afval kan opnieuw gebruikt
worden. Zonder meer een betere op
lossing dan al deze waardevolle
grondstoffen zo maar te storten of te
verbranden. Toch is het de vraag of
er niet meer energie gestoken moet
worden in het voorkomen van ver
pakkingsafval, want
De produktie van gerecycled glas,
papier, blik en plastic kost minder
energie en grondstoffen, dan totaal
nieuwe verpakkingen, maar er blijft
energie nodig. De produktie van een
fles uit glasbakscherven kost toch nog
ruim 70% van de energie die nodig is
voor de produktie van een nieuwe
fles. Een gerecycled stalen conserven-
blikje kost zelfs nog 90% van de ener
gie die nodig is voor de produktie van
een nieuw blikje.
Het recyclen van een aluminiumblik-
je levert meer energiewinst op, 30%
minder energie is er nodig. Ondanks
de besparing blijft het energiever
bruik van aluminium verschrikkelijk
hoog. Met de energie die nodig is voor
de produktie van een aluminium bier
blikje kun je een kookwas doen of
een hele ochtend stofzuigen. Niet ko
pen dus.
Het transport van oud papier, glas
en ander verpakkingsafval naar de
verwerkingsfabriek kost energie en
levert vervuiling op, soms staan re-
cyclingsinstallaties maar op een paar
plekken in Nederland en voor veel ge
meenten dus ver weg. Zo staat de
dichtstbijzijnde fabriek die gemengde
huishoudelijke plastics verwerkt in
Noord-Holland. Voor blikjes is dat
Hoogovens in IJmuiden.
Niet altijd is er een afzetmarkt te vin
den voor de afvalstoffen. Zo is de
markt voor oud papier bij tijd en wijle
volkomen verzadigd. Een groter ge
bruik van kringlooppapier zou hier
overigens wel verandering in kunnen