Uit de regio
i
Vleermuizen en de bunkers van Toorenvliedt
Graadmeter
J. P. Bekker
Op Walcheren is al geruime tijd een
planologie-werkgroep aktief die zich inzet
voor natuur en landschap. Zo besteedde
de groep in het verleden aandacht aan de
uitbreiding van de kustrekreatie en aan
de windmolenproblematiek. In 1989 nam
de groep het initiatief om te onderzoeken
of bunkers in het Middelburgse park
Toorenvliedt als winterverblijfplaats voor
vleermuizen ingericht konden worden.
Dhr. J.P. Bekker uit Veere werd als
provinciaal koördinator van de
Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN)
benaderd. Hij had al ervaring met een
soortgelijk projekt op Schouwen-
Duiveland.
Goed verblijf
'7'
\7'
Het is te hopen dat zowel de winter- als de
zomervoorzieningen binnen korte tijd ge
reed zijn: dat is goed voor de vleermuizen,
dus voor het milieu!
n het zuidwesten van Middelburg
ligt, verscholen achter de statige opr
ijlaan van huize Toorenvliedt, een
park met waterpartijen. In dit park lig
gen een aantal bunkers uit de Twee
de Wereldoorlog. Onlangs kwam in
het nieuws dat popmusici een van de
bunkers wilden inrichten als oefen
ruimte. Ook de schietvereniging "Py
thon" heeft in een bunker onderdak
gevonden.
Bij de inspraak op het bestemmings
plan Toorenvliedt heeft de planolo
gie-werkgroep van de Zeeuwse Mi
lieu Federatie aan de gemeente Mid
delburg voorgesteld een aantal bun
kers in het park geschikt te maken
als winterverblijfplaats voor vleermui
zen. Het voorstel is inmiddels goed
gekeurd en nu zijn de initiatiefne
mers bezig de plannen verder uit te
werken in overleg met de Dienst Ge
meentewerken.
Bunker in park Toorenvliedt
Vleermuizen worden wel eens de
graadmeters van het milieu ge
noemd. Het ligt daarom voor de hand
om in de eigen omgeving te kijken of
er situaties als verblijf voor deze dier
tjes geschikt te maken zijn. De bun
kers in Toorenvliedt vormen zo'n si
tuatie.
Vleermuizen hebben tijdens de nach
telijke jacht behoefte aan bomen,
water en betrekkelijke rust. Deze drie
elementen zijn voldoende aanwezig
in dit park. Van aanzienlijk belang is
de ligging van het park dichtbij de
Vlissingse Watergang; daarmee wor
den de waterpartijen van het park
verbonden met de watergangen van
de rest van Walcheren. Verschillende
vleermuissoorten zoals de water
vleermuis, franjestaart en meervleer-
muis verplaatsen zich bij voorkeur
over water van de dagrustplaats naar
het jachtterrein. Ook de ligging dicht
bij Ter Hooge is in dit verband van
belang. Wat ontbreekt zijn echter ge
schikte zomer- en winterverblijven.
Voor dit laatste kunnen de bunkers
dienen.
De metersdikke bunkermuren, die
bovendien nog met grond zijn afge
dekt, geven voor de vleermuizen een
goed thermostabiel klimaat. Enkele
planken aan de bovenkant van de
wanden, op een afstand van zo'n
twee centimeter, geven de vleermui
zen een goede ruimte en gelegen
heid om zich terug te trekken. Rust,
betrekkelijke duisternis, een hoge
luchtvochtigheid en afwezigheid van
tocht kompleteren de eisen die vleer
muizen stellen aan goede overwinte
ringsmogelijkheden.
De planologie-werkgroep heeft voor
het toegankelijk maken, het uitruimen
van de bunkers en het aanbrengen
van een stevig hekwerk (om vuurtje
stokende jeugd buiten te houden)
subsidie aangevraagd bij het Consu
lentschap Natuur, Bos, Landschap
en Fauna.
Watervleermuis
Voor de woningnood in de zomer
kunnen vleermuiskasten een oplos
sing bieden. Door de inundatie van
het voormalige eiland in 1944-1945
zijn er maar weinig holle bomen op
Walcheren aanwezig die als zomer
verblijfplaats kunnen dienen. Met
enige zelfwerkzaamheid kunnen
vleermuiskasten eenvoudig in elkaar
gezet worden (zie tekening).
I
^XzAAOSNEOE
c
l/lNVUtQKIM 1,8cm
I
K- OPHANGKRAM
- 13
c
^^-MESTQOOT
Bouwtekening van een vleermuiskast (model naar eigen
ontwerp). Maten zijn in cm. Achterplank ruw hout, 2,2 cm
dik. Ga uit van courante houtafmetingen. Zijplankjes bij
voorkeur multiplex. Binnenzijde dak witverven.