Bij Bath een glazen stad?
B
Glastuinbouw in Zeeland zonder milieuverontreinigingeen lastige
boodschap
Toename
Hans Bannink
Zeeuwse bestuurders werpen lokkende
blikken naar glastuinbouwbedrijven.
Aantrekkelijke voorwaarden, zoals lage
grondprijzen, gratis schoon grondwater en
geen of late
hinderwetvergunningprocedures liggen
voor het oprapen. Een glazen stad in
landelijk open gebied wordt zonder meer
toegestaan. Terwijl het landelijke beleid
dit verbiedt, terwijl er ruime
mogelijkheden zijn op industrieterreinen
met gebruik van restwarmte van
bedrijven. De rapporten met het te
verwachten gunstige resultaat voor de
vestiging in Zeeland werden reeds
geschreven. Gemakshalve wordt maar
weer eens voorbijgegaan aan de nadelige
milieu-aspekten.
Teeltsystemen
"eroepstuinbouw onder glas be
staat in Nederland al sinds 1888.
Aanvankelijk was alles gericht op
de teelt van groenten, druiven en
perziken. Pas in de jaren zestig
werd in veel gevallen overgescha
keld op de bloementeelt. De fruit
teelt verdween nagenoeg. Door ver
gaande verbetering van het kaskli-
maat en de belichting van gewas
sen, alsmede door het gebruik van
hoogproduktieve plantenrassen,
werd een flinke produktieverho-
ging per m2 kasoppervlak bereikt.
Daarvoor werden grote hoeveelhe
den aardgas, vloeibare meststoffen,
bestrijdingsmiddelen, kunstlicht en
koolzuur verbruikt.
"De glastuinbouw is een teeltsektor
met een hoge produktiviteit per op
pervlakte-eenheid en wordt geken
merkt door een relatief hoog ver
bruik aan meststoffen en bestrij
dingsmiddelen. In het grootste deel
van de huidige teeltsystemen geeft
dat aanleiding tot relatief hoge
emissies. Met name in koncentra-
tiegebieden van glastuinbouw, zo
als in het Zuidhollandse glasdis-
trikt, hebben deze emissies een evi
dent negatieve invloed op de opper
vlaktewaterkwaliteit", zegt Rijks-
waterstaat/RIZA, juni 1990.
Het areaal glastuinbouw in Neder
land is sinds 1960 verdubbeld van
5004 naar meer dan 10000 ha.
Voor de teelt van groenten in kas
sen is het oppervlak nagenoeg ge
lijk gebleven, maar de teelt van
snijbloemen is enorm toegenomen.
De konsumptiemarkt voor groen
ten toont een zekere verzadiging.
Kweekte een tuinder vroeger ver
schillende soorten groenten en fruit
in zijn kassen, tegenwoordig zijn
haast alle bedrijven gespecialiseerd
in de teelt van één gewas. Ieder
jaar produceren de glastuinders
voor 2 miljard gulden aan kas-
groenten en voor 4 miljard aan
bloemen en planten. Zo'n 80% van
de Nederlandse produktie gaat
naar het buitenland. De meest ge
teelde groenten zijn: tomaat, kom
kommer, sla en paprika. De bloe
menteelt kenmerkt zich door: chry
sant, roos, fresia en gerbera.
In de glastuinbouw worden ver
schillende teeltsystemen toegepast.
De belangrijkste zijn de grondteelt,
de substraatteelt en de teelt in pot
Tabel 1 - Glastuinbouw in Nederland
teeltsektor
areaal in hektares
1960
1988
1994
2000
groenten
4023
4470
4234
4010
snijbloemen
503
3636
4291
5065
en planten
1223
1805
2663
bomen/fruit
478
105
5004
9434
10330
11738
tói
Hoog gebruik van bestrijdingsmiddelen in glazen stad
ten of bakken.
Bij de substraatteelt wordt het ge
was geteeld in een wortelmedium
dat gescheiden is van de grond
(steenwol, veen, schuim en glaswol)
en waarin een voedingsoplossing
kan worden gedoseerd.
Binnen de substraatteelt bestaan
nog diverse mogelijkheden, waarbij
hergebruik van afvalwater belang
rijk is.
Substraatteelt wordt toegepast in
de groenteteelt (op steenwol) en de
snijbloementeelt (op steenwol en op
veen). Bij de teelt van potplanten
gebruikt men potten of bakken, die
op de grond of op een tussenlaag
van folie, beton of schuimplaten öf
op tafels staan.
Het gemiddelde glastuinbouwbe
drijf in Zuid-Holland is 1 ha groot.
Met hard werken wordt een goede
boterham verkregen, zeker in ver
gelijking met kollega's in de land
bouw en vollegrondstuinbouw.
Vooral met de teelt van potplanten
werd de laatste jaren goed ver
diend.