Toekomst?
Zeeland?
Als men niettemin een nieuw groot glas-
tuinbouwkomplex in Zeeland wil doorzet
ten, moet zeker een milieu-effekt-rappor
tage (M.E.R.) opgesteld worden. Daarin
moet de gewenste milieudoelstelling voor
af worden vastgelegd. Het gewasbescher-
mingsbeleid (anders gezegd: het bestrij-
dingsmiddelengebruik) moet daarop afge
stemd zijn, zodat er geen milieubelasting
door chemische middelen ontstaat. Lozing
van afvalwater en het ontstaan van vast
afval moet voorkomen worden door strik
te regels voor hergebruik te stellen.
Energiebesparende technieken en moge
lijkheden voor alternatieve energieopwek
king moeten in een M.E.R. evenzeer aan
de orde komen. Onderzoek naar de hinder
voor omwonenden door de immer verlich
te kassen is noodzakelijk.
Uit ervaring wijs geworden zou men de
plaatsing van grote tuinbouwkomplexen in
het open, landelijke, Zeeuwse gebied moe
ten afwijzen. Glastuinbouw is steeds meer
een industriële aktiviteit geworden en
hoort derhalve thuis op een industrieter
rein, met gebruik van de restwarmte van
andere bedrijven. In Zeeland liggen nog
grote oppervlakten industrieterrein in het
Sloegebied op bedrijven te wachten. Ook
is er overvloedig opgewarmd koelwater
van de energiebedrijven te krijgen, waar
van de waarde nu wordt verspild door lo
zing in de Westerschelde.
De negatieve effekten op natuur,
milieu en landschap leiden er in
toenemende mate toe dat kassen in
kwetsbare gebieden geweerd wor
den. Volgens de Vierde Nota Ruim
telijke Ordening mag glastuinbouw
zich enkel nog in gebieden met een
zogenaamde gele koers ontwikke
len. Zulke gebieden zijn voor Zee
land niet aangegeven. In gebieden
met een blauwe koers, de gemeente
Borsele valt daarbinnen, wordt aan
gekoncentreerde produktiekom-
plexen van intensieve landbouw
geen ruimte geboden. In gebieden
met een bruine koers - de gemeente
Reimerswaal valt daaronder - be
hoort de grondgebonden landbouw
voorop te staan; kassenbouw mag
het lokale karakter nooit overstij
gen.
fen en ter beperking van zuive-
ringskosten de substraatteelt met
hergebruik van de voedingsoplos
sing in kombinatie met zuivering
op lokaal niveau toepassing ver
dient.
("Emissiereduktie van nutrinten
vanuit de glastuinbouw", juni '90)
In Zeeland lopen de gemeenten
Borsele, Bruinisse, Kapelle, Duive-
land, Sint Philipsland en Reimers
waal in de kijkerd, nu verplaatsing
van glastuinbouw uit de Randstad
aan de orde is.
Als mogelijke drijfveren voor de
ontwikkeling van een glastuin-
bouwkomplex in Reimerswaal
noemt het Adviesbureau Heidemij
"de vergroting van de werkgelegen-
Milieu-effekt-rapportage voor glastuinbouw noodzakelijk
In de Struktuurnota Landbouw,
Natuur en Openluchtrekreatie zal
deze ruimtelijke afbakening verder
worden uitgewerkt.
Gezien de beleidskaders is slechts
op een paar plekken in Nederland
ruimte voor gekoncentreerde kas
senbouw. Nieuwe ruimte is er al
leen in de Haarlemmermeer, de
Hoekse waard, bij Emmen, bij Ven-
lo en in de kop van Noord- Holland.
En als het daar al plaats vindt, kan
het enkel onder strenge milieuhy
giënische voorwaarden. Zo komt
Rijkswaterstaat/RIZA tot de kon-
klusies dat:
voor glastuinbouwbedrijven ei
gen zuiveringstechnieken toepas
baar zijn met hergebruik van afval
water;
- géén afvalwaterlozing via riool
waterzuiveringsinstallaties moet
plaatsvinden, in verband met de
ontoereikende kapaciteit van riool-
waterzuiveri ngsinstallaties
- uit oogpunt van maximale emis
siebeperking van schadelijke stof
heid en het regionaal inkomen en
verder de voorbeeldwerking naar
agrarisch Zeeland". Een voorname
reden om in de Bathpolders (250
ha) neer te strijken is het feit dat
veel pachters uit de traditionele
kasgebieden in het Westland, Vleu-
ten-de Meern en IJsselmonde moe
ten wijken voor de oprukkende
stadsuitbreidingen. Een grote be-
langhebber is de AMEV, een verze-
kerings- en beleggingsmaatschap
pij, die eigen pachters uit de be
staande glastuinbouwgebieden wil
overbrengen naar Reimerswaal.
Het lokale beleid heeft echter zijn
barrières.
De Bathpolders van Reimerswaal
hebben volgens het bestaande be
stemmingsplan uitsluitend een ag
rarische funktie. Reimerswaal wil
wijziging van een grootschalig ge
bied in de bestemming "kassen
bouw" bespoedigen door toepassing
van de simpele art. 19-procedure
uit de Wet op de Ruimtelijke Orde
ning. Er wordt een oneigenlijk ge
bruik van deze procedure gemaakt.
Die is feitelijk alleen bedoeld om,
vooruitlopend op een voorgenomen
plan wijziging, daarin toch al aan te
brengen veranderingen versneld te
kunnen doorvoeren. Hiervan is ech
ter geen sprake.
In het rapport van de Grontmij (ok
tober '91) met de afschuwelijke
naam "Haalbaarheidsverkenning
Glastuinbouw Midden-Zeeland",
wordt melding gemaakt van de goe
de vooruitzichten voor Zeeuwse
glastuinbouw. Zoals met zoveel
rapportages is hier een eenzijdig
beeld, want er wordt met geen
woord gerept over de nadelige in
vloeden op het milieu. Het onder
zoek richtte zich op de gemeente
Borsele en komt met de aanbeve
ling voor een lokatie gelegen tussen
Heinkenszand, 's-Heerenhoek en
Lewedorp, ten n.o. van het Sloege-
bied in de Kraayertpolders. Hier is
de bodemgesteldheid voor de bouw
van kassen het gunstigst en be
staat er ruime mogelijkheid tot het
onttrekken van zoet grondwater.
Een glastuinbouwgebied met 30 ha
biedt direkte werkgelegenheid aan
ca. 60 arbeidskrachten, zegt de
Grontmij.
