Daarnaast blijkt dat in het slib van de riool
waterzuiveringsinstallaties en op de
bodem van de verschillende wateren syn
thetische wasactieve stoffen in grote hoe
veelheden terug te vinden zijn; ze zijn
slecht biologisch afbreekbaar. Uit een
onderzoek van de consumentenbond
blijkt dat een aantal synthetische schoon
maakmiddelen op het vlak van biologische
afbreekbaarheid recentelijk sterk verbe
terd zijn, maar de meeste zepen op basis
van natuurlijke grondstoffen zijn nog
steeds sneller en vollediger afbreekbaar en
daardoor beter voor het milieu.
De merken Ecover, Akwarein en Meta zijn
op natuurlijke basis, maar zijn meestal
alleen in de natuurvoedingswinkel ver
krijgbaar. In de supermarkt zijn vloeibare
zepen als Driehoek en 't Groene Hart beter
voor het milieu. Op de professionele
markt is voor het schoonmaken van
fabrieks- en kantoorgebouwen Eco Point
een geschikt alternatief.
Ontharders
Aan de meeste schoonmaakmiddelen wor
den ontharders toegevoegd om te voorko
men dat het opgeloste vuil neerslaat. De
bekendste ontharder is fosfaat, maar die
wordt niet meer gebruikt. Nu zien we dat
veelal NTA, of EDTA toegevoegd is. Beide
fosfaatvervangers breken slecht af en los
sen in de waterbodem zware metalen op.
De zware metalen komen op deze wijze in
het oppervlaktewater terecht. Gelukkig
zijn er ook schoonmaakmiddelen te koop
zonder, of met andere fosfaatvervangers.
Minder milieuschadelijke ontharders zijn
soda (natriumcarbonaat), zeoliet (of NAS)
en citraat. Welke ontharder wordt
gebruikt staat meestal op het etiket.
Oplosmiddelen
In een aantal reinigers (voor de oven, rui
ten, meubelen, tapijten) zitten oplosmid
delen om vet op te lossen en om streep-
loos schoon te maken. Oplosmiddelen zijn
echter overbodig en hebben vele milieu
bezwaren: ze dragen bij aan het broeikas
effect en aan de vorming van smog. Daar
naast zijn er oplosmiddelen (o.a. aromati
sche koolwaterstoffen) die zich ophopen
in het vetweefsel van mens en dier en kan
ker kunnen veroorzaken. Welk oplosmid
del in de reiniger zit, staat helaas meestal
niet op het etiket vermeld. Als u "tri", of
"per" op een etiket ziet staan moet U het in
ieder geval nooit gebruiken. Tri en per zijn
ZEER SCHADELIJK.
Ook alcohol is een organisch oplosmiddel.
Hij is minder milieuschadelijk dan de hier
boven genoemde oplosmiddelen, omdat
hij beter afbreekbaar is.
Bleekmiddelen
In diverse reinigers komen bleekmiddelen
voor. Meestal gaat het om percarbonaat, of
perboraat. Perboraat kan in tegenstelling
met percarbonaat in de rioolwaterzuive
ring niet uit het afvalwater gehaald wor
den en is schadelijk voor het milieu. Op
het etiket staat meestal aangegeven dat er
een zuurstofbleekmiddel in zit. Om welk
bleekmiddel het gaat weet men dan niet.
Men kan dus beter geen bleekmiddel
gebruiken.
Zuren
Aan schoonmaakmiddelen worden zuren
toegevoegd om bijvoorbeeld roest,
cementresten en urine- en kalksteen te
kunnen verwijderen. WC-reinigers bevat
ten zuren. Sterke zuren, zoals zoutzuur,
zwavelzuur zijn schadelijk voor het milieu;
ze doden veel bacteriën, ook de nuttige.
Citroen-, azijn-, fosfor-, miere- en wijn
steenzuur zijn zwakkere zuren en daar
door beter voor het milieu. In praktisch
alle winkels is schoonmaakazijn te koop.
(Pas op: doe schoonmaakazijn nooit in het
eten!)
Basen
Basen worden aan reinigers toegevoegd
omdat ze de werking van de wasactieve
stoffen versterken. Sterke basen, zoals nat
ronloog en kaliloog zijn milieuschadelijk.
Ze worden bijvoorbeeld in ontstoppers
gebruikt. Minder schadelijk voor het
milieu zijn soda, ammonia en borax. Soda
wordt bijvoorbeeld gebruikt in poedervor-
mige schuurmiddelen zoals Vim.
Ontsmettingsmiddelen
Ontsmettingsmiddelen zijn per definitie
milieuschadelijk, omdat ze niet alleen hin
derlijke, maar ook nuttige bacteriën
doden. Vooral chloor en fenol vormen een
grote belasting voor ons milieu. Chloor
reageert in het afvalwater met andere stof
fen en vormt daarmee allerlei schadelijke
verbindingen. Sommige daarvan kunnen
de kans op kanker vergroten. Gebruik dus
nooit chloor!
Hulpstoffen
De meeste reinigers bevatten naast de
hierboven genoemde stoffen een aantal
hulpstoffen. Ze dienen het tegengaan van
bederf, conserveermiddel, of ter verkrij
ging van een lekker geurtje en mooi kleur
tje. Aan deze hulpstoffen kleeft een twee
tal bezwaren. Ze breken soms moeilijk af
en belasten daardoor het milieu en er zijn
er ook die allergische reacties opwekken
bij de gebruiker.
Verpakkingen
Praktisch alle schoonmaakmiddelen wor
den geleverd in plastic wegwerpflessen,
meestal van polyetheen (PE). Alleen al in
Zeeland gooien we circa 4 miljoen afwas-
middelflessen weg. In Zeeland worden de
wegwerpflessen gestort en blijven ze wel
100 jaar op de afvalberg liggen. Ze zijn niet
alleen een afvalprobleem, maar ook een
verspilling van energie en grondstoffen
(aardolie). Ecover kent een zelftapsysteem.
In het huishouden
Met de volgende reinigers
m wordt het milieu ontzien en
kan in het huishouden toch
alles goed schoongemaakt
worden:
1Soda, vloeibare, of groene zeep (eventu
eel een allesreiniger op basis van natuurlij
ke stoffen, zoals Ecover, Akwarein, Silves
ter).
2. Poedervormig schuurmiddel zonder
bleekmiddel (Vim of Grit).
3. Schoonmaakazijn, of citroenzuur
4. Ossegalzeep
5. Spiritus
6. Afwasmiddel (op basis van natuurlijke
grondstoffen, zoals Ecover, Akwarein,
Meta)
Keuken schoonmaken:
Tegels, kraan, aanrecht, fornuis e.d. afne
men met een sopje van vloeibare zeep, of
allesreiniger op basis van natuurlijke stof
fen (Akwarein, Silvester, Ecover). Hard
nekkige vlekken en kalk kunt u verwijde
ren met schoonmaakazijn, of een poeder
vormig schuurmiddel zonder chloor (VIM,
of Grit). Het vloeibare schuurmiddel van
Ecover is ook een milieuverantwoord mid
del.
Aangekoekte pannen van staal en
emaille schoonmaken:
Opzetten met water en soda en nawassen
met afwasmiddel op basis van natuurlijke
stoffen (Akwarein, Ecover, Silvester).
Aangekoekte aluminiumpannen
schoonmaken:
In de week zetten met afwasmiddel (op
basis van natuurlijke stoffen) en daarna
VOUWBLAD WANTIJ MAART 93