te vinden die hun schrijverstalent in Wan
tij willen uitdragen. Enerzijds omdat hun
overheids- of industriebaas dat niet in
dank afneemt, anderzijds omdat geschikte
journalisten alleen voor hun eigen krant
mogen werken en niet de vrijheid hebben
om daarnaast ook een vrijwillige bijdrage
aan een milieublad te leveren. Vrijheid van
meningsuiting is toch maar een beperkt
begrip.
Lezers
Door de kleine keuze uit mogelijke redac
teuren voor Wantij kon het niet uitblijven
dat er artikelen verschenen, ondanks alle
moeite om verstaanbare en leesbare taal te
gebruiken, waarvan de inhoud soms een
(te) hoge moeilijkheidsgraad heeft.
Uit een onder de lezers gehouden enquête
in oktober '87 kwam naar voren dat men
weliswaar in ruim 80 procent kennis van
de inhoud had genomen, maar dat de
"afzeggers" in de loop der jaren te veel
moeite hadden met al te beschouwende
artikelen. Zij vonden dat er te weinig verle
vendigende verhalen in Wantij werden
geplaatst. Kleine groepen lezers vonden
Wantij te saai, zelfs drammerig. Opvallend
was dat lezers met een lagere opleiding
dan HBO afhaakten. De conclusie uit die
enquête van '87 was dan ook dat Wantij
interessanter moest worden voor mensen
met een lagere opleiding. Ook bleek dat er
zich nauwelijks "jongeren" en "landbou
wers" onder de lezers bevonden. Ook daar
op zou de aandacht zich meer moeten
richten.
Groen en grijs
Vooral de milieu-onderwerpen werden in
de jaren vóór '87 erg belangrijk gevonden.
De belangstelling van de lezers leek iets
"groener" (natuur) te zijn, hun zorgen
daarentegen een stuk "grijzer" (milieu).
Gelet op de andere abonnementen en acti
viteiten die de lezers van Wantij bleken te
hebben, werd in de "groene" belangstel
ling in Zeeland voldoende voorzien. Wan
tij zou derhalve meer de nadruk moeten
leggen op de "grijze" zorgen, met name de
Zeeuwse. Wellicht is het overbodig hier
op te merken dat Wantij zich alleen bezig
houdt met Zeeuwse zaken of met toestan
den die grensoverschrijdend zijn.
Goed, zo was het. We zijn nu weer 6 jaar
verder, misschien tijd om opnieuw de
lezers te raadplegen? Alhoewel je niet
direct mag verwachten dat er in die perio
de veel zal zijn veranderd. Maar dat het
anno 1993 nog beter kan, zal niemand ont
kennen. De vraag is dan wel wie daar een
steentje aan bij kan dragen.
De meest aansprekende artikelen uit de
10-jarige Wantij-periode, waarover nog
wel het een en ander te doen is geweest,
mogen niet onvermeld blijven. Een kleine -
persoonlijke- uitverkiezing roept herinne
ringen op aan een niet aflatende milieu
strijd. De plaatsruimte voor dit artikel in
Wantij beperkt zich tot één voorbeeld per
jaargang.
Kernenergie
In 1984 kwam het eindrapport van de
Stuurgroep BMD. Weet u nog, die "brede
maatschappelijke discussie" over het ener
giebeleid, waarin vooral de electriciteits-
voorziening met al of niet méér kerncen
trales een voorname rol speelde. Dit eind
rapport viel slecht bij de regering, omdat
die wél meer kernenergie wilde, terwijl de
Stuurgroep juist tot de conclusie kwam dat
er een beleid nodig was van besparing
samen met decentrale energieopwekking:
vooral met warmte-kracht-koppeling en
windenergie. Het is zinnig om in de
komende jaren nog eens stil te staan bij
het feit dat de regering toen besloot om
met de uitkomsten van de BMD géén reke
ning te houden en ook nu halsstarrig blijft
mikken op méér kernenergie.
Rotganzen
De landbouwproblemen veroorzaakt door
het toenemende aantal rotganzen, waren
in '85 van zodanig belang dat Wantij er uit
voerig over berichtte. Vooral de rotganzen
veroorzaakten problemen omdat die het
langst in Zeeland blijven overwinteren, tot
ver in het voorjaar toe. Beheersmaatrege
len werden gezocht in het inrichten van
ganzenopvangpercelen op graslanden en
in natuurgebieden. Zo ziet men, dat de
ZMF ook toen al een open oog voor dit
soort zaken had
Water
"Schone sloten, vuil water": In de Zeeuwse
sloten worden per jaar bijna net zo veel
bestrijdingsmiddelen aangetroffen als in
alle andere provincies samen. Daar zal de
komende jaren verandering in komen, zo
meldde Wantij eind '86. Milieuvriendelij
ker onderhoud was de boodschap uit een
rapport over berm- en slootonderhoud
van de Zeeuwse waterschappen en het
Wegschap Walcheren. Belangrijk genoeg
om in een nieuwsbrief over "Natuur,
Milieu en Waterschap in Zeeland" anno
In Zeeland
moeten we
over enkele
tientallen
jaren niet tot de
conclusie komen
dat er nieuwe
onbetaalbare
saneringsproble
men zijn
ontstaan.
1993 uit te diepen óf er sindsdien eigen
lijk wel van verbeteringen gesproken kan
worden.
Westerschelde
De Westerschelde is het laatste echte estu
arium. Een vooral door de diverse overhe
den lang vergeten gebied, omdat alle ogen
jarenlang gericht waren op de Ooster-
Blokkade kerncentrale Borssele
Foto: Peter Verdurmen
4 WANTIJ MAART 1993
