De bescherming van de
Oosterschelde
ntinanavmg
Ton de Lange
Het handhaven van milieuwetgeving is jarenlang
onderbelicht. De overheid, en ook de milieubeweging,
zijn altijd druk in de weer geweest met regels. Er moes
ten vergunningen komen met strenge normen. Maar
nu het merendeel van de regels er is, blijkt dat je daar
niet mee kunt volstaan. Een regel, een vergunning, is
papier en blijft dat, als handhaving achterwege blijft.
Ton de Lange, officier van justitie in Middelburg, is
bereid gevonden in deze jaargang van Wantij een reeks
artikelen over handhaving te verzorgen. Hij zal een
aantal concrete handhavingssituaties in Zeeland onder
de loep nemen, vooral zaken als bodem- en luchtveront
reiniging. In het eerste artikel staat echter de bescher
ming van de Oosterschelde als natuurgebied centraal.
Pierenspitters Goese Sas Foto: H.J. van Oosten
0 In het eerste artikel permitteer ik mij
1de luxe van een wat lange aanloop,
omdat ik een aantal kenmerken van
milieuhandhaving wil bespreken. Dit
is belangrijke achtergrondinformatie, ook
voor de artikelen die nog volgen.
Het handhaven van milieuregels is lastig.
Vaak lastiger dan bij gewone misdrijven,
zoals diefstal. Dit ligt voor een belangrijk
deel aan de regels zelf. Er zijn er (te) veel.
Ze zijn (te) ingewikkeld en mede daardoor
in veel gevallen slecht te handhaven. Je
kunt een prachtige vergunning hebben
met heel strenge normen, maar als de
redactie niet goed is, ontstaan er 'mazen',
waardoor de overtreder alsnog de 'dans
ontspringt'. Ook het 'bestuurlijke' karakter
van milieuregels is lastig. Wetten en ver-
gunnigen zijn het resultaat van een afwe
ging van belangen door de bestuurlijke
overheid (rijk, provincie, gemeenten,
waterschappen). Het milieubelang wordt
afgewogen tegen belangen als infrastruc
tuur, recreatie, economie enz. Niet zelden
blijkt pas bij het handhaven dat belangen
slechts op papier in evenwicht zijn
gebracht en dat in werkelijkheid het belan
genconflict nog keihard aanwezig is. Het is
redelijk dat het betreffende bestuur zich
hiervoor verantwoordelijk voelt en de
handhaving niet zonder meer op het bord
je van de officier van justitie schuift. Hand
haven is dan ook vaak een kwestie van
samenwerken tussen bestuur en justitie.
Toch zit hier een probleem. Menig
bestuurder heeft de neiging de (harde)
confrontatie uit de weg te gaan en de
oplossing te zoeken in overleg. Men ge
doogt vlot. Een officier daarentegen is
minder flexibel. Die is meer een 'hard
liner'. Kortom er is een cultuurverschil,
niet onoverbrugbaar, maar wel lastig! Het
is extra lastig door de vele bestuurlijke
instanties die met de handhaving zijn
Het handhaven
van milieuregels
is lastig. Er zijn er
(te) veel. Ze zijn
(te) ingewikkeld
en mede
daardoor in veel
gevallen slecht te
handhaven.
belast. Elk met haar eigen belangen en
ideeën over hoe er gehandhaafd moet
worden.
Coördinatie
U zult begrijpen dat met de vele regelin
gen, de conflicterende belangen en de
vele instanties die bij de handhaving
betrokken zijn, een goede coördinatie
noodzakelijk is. Om die reden is er in de
8 WANTIJ MAART 1993